Czy uczelnie mogą stosować sankcje wobec niezaszczepionych studentów

Choć uczelnia zaszczepi studenta, nie może domagać się od niego informacji o przyjęciu preparatu.

Aktualizacja: 31.05.2021 19:40 Publikacja: 31.05.2021 19:25

Czy uczelnie mogą stosować sankcje wobec niezaszczepionych studentów

Foto: Adobe Stock

Od dziś na Uniwersytecie Jagiellońskim studenci mogą się zaszczepić. Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu szczepienia ruszą w czwartek 3 czerwca. Do zaszczepienia się zachęca rektorka UAM prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska.

– Dzięki tej akcji przede wszystkim zapewnimy wielu osobom bezpieczeństwo, ale także będziemy o krok bliżej w powrocie do codzienności, do kontaktowej formy prowadzenia zajęć dydaktycznych – mówi.

Czytaj też:

Czy uczelnia wyższa może nałożyć na studentów obowiązek szczepień?

Ale władze nie wszystkich uczelni poprzestają na zachętach.

Wymogi bez podstawy

Dziekan jednego z wydziałów Akademii Górniczo-Hutniczej uzależnił udział studentów w zajęciach terenowych i praktykach od przyjęcia szczepionki. Osoby, które nie poddadzą się temu zabiegowi, poczekają.

– Nie jest to równoznaczne z niezaliczeniem roku. Studenci w normalnym trybie realizują kolejne zaliczenia czy egzaminy, a praktyki zaliczają w kolejnym roku – wyjaśnia Anna Żmuda-Muszyńska, rzeczniczka uczelni.

Władze uczelni uprzedzają jednak, że osoby niezaszczepione będą musiały zostać objęte systemem specjalnej ochrony, który ma im zapewnić bezpieczeństwo zdrowotne. I że może być to dla nich uciążliwe.

– Nie mamy prawnych możliwości zmuszenia kogokolwiek do szczepień. Są one dobrowolne. Jednak z uwagi na fakt, iż podczas zajęć i ćwiczeń czy zajęć laboratoryjnych będą obecni różni ludzie, zaszczepieni i niezaszczepieni, musimy dbać o zdrowie wszystkich. Bez względu na to, czy są zaszczepieni, czy nie – tłumaczy Anna Żmuda-Muszyńska.

Sprawą zainteresował się nawet rzecznik praw obywatelskich. Zwrócił się o wyjaśnienia do rektora AGH. Chodzi zwłaszcza o podanie, na jakiej podstawie uczelnia zamierza gromadzić dane dotyczące faktu zaszczepienia się.

– Wprowadzanie tego typu wymogów bez podstawy prawnej w ustawie i różnicowanie studentów ze względu na ich status zdrowotny wydaje się mocno wątpliwe prawnie. Sama idea przyznawania przywilejów dla osób zaszczepionych będzie prowadziła do wykluczenia części społeczeństwa, więc powinna być wdrażana z wyjątkową ostrożnością – mówi Dorota Głowacka z Fundacji Panoptykon. Obawia się też, że rozpowszechnianie różnych przywilejów ze względu na informacje o stanie zdrowia może wprowadzić nową linię podziału w społeczeństwie, która dodatkowo pogłębi istniejącą już w nim polaryzację.

Więcej formalności

Burzę wywołało też zarządzenie dyrektora Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 1 w Rzeszowie o tym, że zajęcia praktyczne i ćwiczenia kliniczne są tylko dla zaszczepionych studentów. Po interwencji rzecznika praw obywatelskich i Uniwersytetu Rzeszowskiego, który ma podpisaną umowę ze szpitalem dotyczącą praktyk i prowadzenia ćwiczeń, wymóg szczepienia zawężono do „praktyk wakacyjnych". Są one niezbędne do zaliczenia roku, ale student może je odbyć w innym szpitalu. Wówczas musi jednak placówkę znaleźć sam, a uczelnia podpisze z nią umowę o „praktyki wakacyjne".

Przede wszystkim promocja

Uczelnie przeważnie nie przewidują żadnych sankcji za brak zaszczepienia.

– Uczelnia aktywnie zachęca studentów do szczepień. W działania promocyjne aktywnie włączył się samorząd studencki SGH, który przygotował kampanię informacyjną oraz zorganizował online sesję pytań i odpowiedzi na temat szczepień z udziałem lekarza. – mówi Marta Budkowska, rzecznik prasowy Szkoły Głównej Handlowej.

dr Michał Matuszczak radca prawny z kancelarii Babiaczyk, Skrocki i Wspólnicy

Informacja o szczepieniu przeciwko koronawirusowi to podobnie jak inne dane medyczne dane należące do szczególnej kategorii danych osobowych (tzw. wrażliwe dane osobowe). Zgodnie z RODO przetwarzanie tego rodzaju danych, w tym żądanie informacji o tym, czy ktoś się zaszczepił, jest co do zasady zabronione, chyba że istnieje szczególna podstawa prawna. W przypadku braku wyraźnej zgody zainteresowanej osoby lub braku regulacji ustawowej na ten temat uczelnia nie ma prawa żądać od studenta informacji o tym, czy został zaszczepiony, a tym bardziej uzależniać od szczepienia dostępu do zajęć. Szczepienia przeciwko Covid-19 są obecnie nieobowiązkowe. Choć osobiście jestem zwolennikiem szczepień i sam się zaszczepiłem, uważam, że nie powinno wprowadzać się przywilejów dla osób zaszczepionych. Nawet gdyby wprowadzono przepisy uzależniające dostęp do niektórych usług od wykonania szczepienia stałyby one w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości.

Od dziś na Uniwersytecie Jagiellońskim studenci mogą się zaszczepić. Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu szczepienia ruszą w czwartek 3 czerwca. Do zaszczepienia się zachęca rektorka UAM prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska.

– Dzięki tej akcji przede wszystkim zapewnimy wielu osobom bezpieczeństwo, ale także będziemy o krok bliżej w powrocie do codzienności, do kontaktowej formy prowadzenia zajęć dydaktycznych – mówi.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego