W stosunku rocznym wpływy z VAT wzrosły o 5,4 proc., z PIT o 13,7 proc., a z CIT aż o 16,5 proc. – Wysokie dochody z podatków dochodowych wynikają z dobrej sytuacji na rynku pracy oraz wysokich wpłat podatku od osób prowadzących działalność gospodarczą w związku z dobrą koniunkturą gospodarczą – wyjaśnia resort finansów. – Ponadto wysokie dochody z CIT związane są również z działaniami podejmowanymi w celu uszczelnienia systemu podatkowego – dodaje.
– Na stosunkowo niskie wydatki największy wpływ ma poziom dotacji przekazywanych do Funduszy Ubezpieczeń Społecznych – zauważa Grzegorz Ogonek, ekonomista Santander Bank Polska. – FUS też niezwykle mocno korzysta na poprawie na rynku pracy, więc potrzebuje mniejszego wsparcia z budżetu państwa – tłumaczy.
Jak niski deficyt
Dotacje do FUS (w okresie styczeń–październik) to ok. 27,7 mld zł, czyli tylko 64 proc. planu na cały rok. To także aż o 3,8 mld zł mniej niż w porównywalnym okresie 2017 r. Jednocześnie ekonomiści nie mają wątpliwości, że na koniec roku w budżecie państwa mimo wszystko pojawi się deficyt. Pytanie tylko, w jakiej wysokości?
– Jeszcze do niedawna prognozowaliśmy, że będzie to ok. 25 mld zł, co byłoby i tak niskim poziomem w porównaniu z zapisanym w ustawie budżetowej limitem wynoszącym ok. 42 mld zł – mówi Ogonek. – Teraz jednak uważam, że będzie to jakieś 17 mld zł – szacuje. – Nasza prognoza jest taka, że deficyt budżetu wyniesie 15 mld zł – mówi z kolei Pogorzelski.
Niezręczna sytuacja
Inna sprawa, że wysoka nadwyżka po październiku stawia resort finansów w trochę niezręcznej sytuacji, bo niejako wymusza specjalne działania, by w ogóle w budżecie pojawił się jakiś deficyt. To sprzeczne z ideą zacieśniania fiskalnego i dbałością o kondycję finansów publicznych.
– Ale jest to oczywiście możliwe – zaznacza Pogorzelski. – W zeszłym roku w podobnej sytuacji udało się „wytworzyć" 25 mld zł deficytu w ciągu jednego miesiąca, czyli w grudniu – opisuje. Pomogła w tym m.in. realizacja rzutem na taśmę dużych inwestycji przez resort obrony narodowej, a także specjalna nowelizacja budżetu. W jej ramach przyznano kilka mld zł dokapitalizowania do BGK i PFR, a także 1 mld zł dotacji dla KRRiT.
