Niestawiennictwo na Komisji Etyki, a wpis na listę adwokatów - wyrok WSA w Warszawie

Wykonujący dotychczas zawód radcy prawnego Tomasz M. (dane zmienione) postanowił przenieść się do korporacji adwokatów.

Prawnik nie stawił się, jednak dwukrotnie na rozmowę z Komisją Etyki ds. badania rękojmi i nie usprawiedliwił swojej nieobecności, ani nie uprzedził, że nie będzie obecny. Taką postawę Okręgowa Rada Adwokacka uznała za godzącą w zasady etyki adwokackiej (§ 61, § 63 i § 64 Kodeksu Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu), i nie uwzględniła wniosku o wpis na listę adwokatów.

Na takim samym stanowisku stanęła Naczelna Rada Adwokacka. W uzasadnieniu NRA wskazała, że w myśl art. 65 pkt. 1 Prawa o adwokaturze na listę adwokatów może być wpisany ten, kto jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata.

Uchwalony przez Naczelną Radę Adwokacką Zbiór zasad etyki zawodowej i godności zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej), stanowiący reguły wykonywania zawodu i życia korporacyjnego dla adwokatów i aplikantów adwokackich, obowiązuje również kandydata do adwokatury, gdy ocenia się czy daje on rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata w przyszłości. NRA stwierdziła, że nie można przyjąć, że kandydat do adwokatury, który już w trakcie postępowania o wpis na listę adwokatów nie przestrzega obowiązujących zasad etycznych, będzie ich przestrzegał po uzyskaniu wpisu na listę adwokatów.

Zdaniem władz korporacji adwokatów, dwukrotnie niestawiennictwo na wezwanie ORA bez usprawiedliwienia oraz wyrażane w odwołaniu poglądy, że "(...)ponowne zwoływanie Komisji Etyki jest bezcelowe" świadczyło o brak szacunku dla władz samorządu adwokackiego.

Obie odmowne uchwały uchylił Minister Sprawiedliwości, który polecił organom korporacji adwokackiej, aby organy ponownie rozważyły czy Tomasz M. spełnia przesłankę rękojmi do wykonywania zawodu adwokata, biorąc przy tym pod uwagę całokształt jego cech i zachowań, w tym szczególnie związanych z wykonywaniem przez niego pokrewnego zawodu zaufania publicznego, tj. zawodu radcy prawnego.

NRA zaskarżyła uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W skardze podniosła, że zachowanie Tomasza M. w stosunku do organów samorządu adwokackiego jednoznacznie wskazuje, że nie daje on rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu adwokata. Jej zdaniem nie można tego stosunku – niestawiennictwa na wezwanie ORA, uznać za jedno zdarzenia, które nie zostało ocenione w ujęciu całościowym. Taka sytuacja zaistniała dwukrotnie, a dodatkowo Tomasz M. nie wytłumaczył swojej nieobecności, co świadczy o jego lekceważącym stosunku.

WSA w Warszawie przyznał, iż co prawda fakt nieusprawiedliwionego niestawiennictwa jest naganny, ale jak zaznaczono nie stanowi on jeszcze powodu do uznania, że w sprawie zachodzi brak rękojmi należytego wykonywania zawodu adwokata, na co słusznie wskazywał Minister Sprawiedliwości. Z drugiej strony zdaniem sądu rację miał Tomasz M. podnosząc w odwołaniu, że skoro nie jest adwokatem to przepisy Kodeksu Etyki nie mogły go obowiązywać.

Ostatecznie sąd podtrzymał decyzję Ministra Sprawiedliwości o uchyleniu uchwał odmawiających radcy wpis na listę adwokatów.

Orzeczenie nie jest prawomocne.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 lutego 2016 r. (sygn. akt VI SA/Wa 2228/15)