Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 15 listopada 2017 r. wydał interpretację dotyczącą opodatkowania usług związanych z oświatą (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012. 707.2017.1.MSU). Wniosek w przedmiotowej sprawie złożyła gmina, która od 1 stycznia 2017 r. wdrożyła centralizację rozliczeń VAT wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi. Centralizacją zostały objęte między innymi jednostki budżetowe utworzone przez gminę w celu realizacji zadań własnych z zakresu edukacji publicznej, tj. szkoła podstawowa oraz zespół szkół składający się z przedszkola i szkoły podstawowej.
Jednostki te realizują zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki obejmujące między innymi pobyt i nauczanie dzieci w przedszkolu, prowadzenie stołówek szkolnych, a także wydawanie duplikatów legitymacji i świadectw. W związku z wykonywaniem wskazanych zadań, gmina częściowo pobiera za nie opłaty. I tak w przypadku przedszkola, pobyt dziecka do 5 godzin dziennie jest bezpłatny, natomiast po przekroczeniu tego limitu za każdą dodatkową godzinę pobierana jest opłata w wysokości ustalonej przez organ stanowiący gminy, która w przedmiotowej sprawie wynosi 1 zł.
Ponadto w szkołach funkcjonują stołówki szkolne, z których korzystają uczniowie i nauczyciele. Za korzystanie z posiłków również wnoszone są opłaty, które obejmują jedynie koszt surowców użytych do przygotowania posiłków i nie wlicza się do nich wynagrodzeń pracowników wraz z naliczonymi od nich składkami, a także kosztów utrzymania stołówki. Szkoły pobierają również opłaty za wydawanie duplikatów legitymacji i świadectw w wysokości ustalonej rozporządzeniem ministra edukacji narodowej w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych.
Wszystkie wymienione wyżej opłaty gmina traktowała jako podlegające opodatkowaniu VAT ale objęte zwolnieniem z tego podatku, jednak powzięła wątpliwość co do prawidłowości takiego postępowania i wystąpiła z pytaniem czy pobierając te opłaty w ogóle działa w charakterze podatnika VAT. Zdaniem gminy na takie pytanie należy odpowiedzieć negatywnie i czynności opisane we wniosku powinny pozostawać poza zakresem VAT. Swoje stanowisko gmina uzasadniała art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym organy władzy publicznej w zakresie zadań własnych nie są podatnikami, z wyjątkiem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.
Gmina zwróciła uwagę, że opisane w stanie faktycznym czynności wykonywane są przez jednostki oświatowe w ramach obowiązków nałożonych na gminę na mocy odrębnych ustaw, w tym ustawy prawo oświatowe oraz o systemie oświaty, które regulują między innymi maksymalną stawkę opłat za pobyt dzieci w przedszkolu w czasie przekraczającym 5 godzin dziennie. Powyższe w ocenie gminy prowadzi do konkluzji, że opłaty te mają charakter symboliczny, nieekwiwalentny oraz są ściśle regulowane przez przepisy prawa administracyjnego, a zatem mają charakter zbliżony do daniny publicznej i istotnie różnią się od ceny, gdyż gmina nie ma swobody w ich kształtowaniu. W kwestii prowadzenia stołówek dla uczniów, gmina wskazała, że czynności w tym zakresie stanowią realizację zadania własnego w postaci dożywiania uczniów.
