Bezkaloryczny słodzik może doprowadzić do zawału serca i udaru

Zamiennik cukru o nazwie erytrytol - używany do słodzenia produktów - może doprowadzić do zakrzepów krwi, udaru, ataku serca i śmierci - wynika z badań przeprowadzonych w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Publikacja: 28.02.2023 12:37

Bezkaloryczny słodzik może doprowadzić do zawału serca i udaru

Foto: AdobeStock

- Stopień ryzyka nie był niewielki - powiedział główny autor badania dr Stanley Hazen, dyrektor Centrum Diagnostyki i Prewencji Sercowo-Naczyniowej w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Osoby z dotychczasowymi czynnikami ryzyka chorób serca, takimi jak cukrzyca, były dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie ataku serca lub udaru, jeśli miały najwyższy poziom erytrytolu we krwi - wynika z badań, których wyniki opublikowano w "Nature Medicine".

- Jeśli poziom erytrytolu we krwi był w górnych 25 proc. w porównaniu z dolnymi 25 proc., było około dwa razy większe ryzyko ataku serca i udaru. Jest to na równi z najsilniejszymi czynnikami ryzyka sercowego, takimi jak cukrzyca - powiedział Hazen.

Dodatkowe badania laboratoryjne i na zwierzętach przedstawione w pracy ujawniły, że erytrytol wydawał się powodować, że płytki krwi łatwiej krzepną. Skrzepy mogą się odrywać i wędrować do serca, wywołując atak serca, lub do mózgu, wywołując udar.

Czytaj więcej

8 produktów, które powinniśmy wykluczyć z diety, a tego nie robimy

- To z pewnością bije na alarm - powiedział dr Andrew Freeman, dyrektor ds. zapobiegania chorobom układu krążenia i odnowy biologicznej w National Jewish Health, szpitalu w Denver, który nie był zaangażowany w badania.

- Wydaje się, że istnieje ryzyko zakrzepowe związane z używaniem erytrytolu - powiedział Freeman. - Oczywiście, potrzebnych jest więcej badań, ale ma sens ograniczenie go w swojej diecie już teraz - dodał.

Calorie Control Council, stowarzyszenie reprezentujące producentów niskokalorycznej żywności, przekazało CNN, że "wyniki tego badania są sprzeczne z dekadami badań naukowych pokazujących, że słodziki o obniżonej kaloryczności, takie jak erytrytol, są bezpieczne, co potwierdzają globalne pozwolenia regulacyjne na ich stosowanie w żywności i napojach"

Wyniki "nie powinny być interpretowane w odniesieniu do populacji ogólnej, ponieważ uczestnicy badania byli już narażeni na zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych" - stwierdzono.

Czym jest erytrytol?

Podobnie jak sorbitol i ksylitol, erytrytol jest alkoholem cukrowym, węglowodanem występującym naturalnie w wielu owocach i warzywach. 

Sztucznie wytwarzany w ogromnych ilościach, erytrytol nie ma długotrwałego posmaku, nie podnosi poziomu cukru we krwi i ma mniejszy efekt przeczyszczający niż niektóre inne alkohole cukrowe.

Czytaj więcej

Recykling i cukier. Gorzki klimat wokół słodkich napojów

- Erytrytol wygląda jak cukier, smakuje jak cukier i można z nim piec - powiedział Hazen, który kieruje również Centrum Mikrobiomu i Zdrowia Człowieka w Cleveland.

- Stał się słodkim sercem przemysłu spożywczego, niezwykle popularnym dodatkiem do diet ketogenicznych, innych produktów nieskowęglowodanowych oraz żywności sprzedawanej osobom z cukrzycą

Nieoczekiwane odkrycie

Odkrycie związku między erytrytolem a kwestiami sercowo-naczyniowymi było czysto przypadkowe, powiedział Hazen: "Nigdy się tego nie spodziewaliśmy. Nawet nie szukaliśmy tego".

Badania Hazena miały prosty cel: znaleźć nieznane substancje chemiczne lub związki we krwi danej osoby, które mogłyby przewidzieć jej ryzyko ataku serca, udaru lub śmierci w ciągu najbliższych trzech lat. Aby to zrobić, zespół rozpoczął analizę 1157 próbek krwi u osób zagrożonych chorobami serca, zebranych w latach 2004-2011.

- Znaleźliśmy tę substancję, która wydawała się odgrywać dużą rolę, ale nie wiedzieliśmy, co to jest - powiedział Hazen. - Potem odkryliśmy, że był to erytrytol, substancja słodząca. Ludzkie ciało naturalnie tworzy erytrytol, ale w bardzo niskich ilościach, które nie odpowiadałyby za poziomy, które zmierzyli - dodał.

Czytaj więcej

Słodziki mogą działać toksycznie na mikroflorę jelitową

Aby potwierdzić odkrycia, zespół Hazena przetestował kolejną partię próbek krwi od ponad 2100 osób w Stanach Zjednoczonych, a dodatkowe 833 próbki zebrano przez naukowców w Europie. Około trzech czwartych uczestników we wszystkich trzech populacjach miało chorobę wieńcową lub wysokie ciśnienie krwi, a około jedna piąta miała cukrzycę. Ponad połowa była mężczyznami i w wieku 60 i 70 lat.

We wszystkich trzech populacjach badacze stwierdzili, że wyższe poziomy erytrytolu były związane z większym ryzykiem ataku serca, udaru lub śmierci w ciągu trzech lat.

Dlaczego? Aby się tego dowiedzieć, badacze przeprowadzili dalsze testy na zwierzętach i w laboratorium. Odkryli, że erytrytol prowokuje zwiększoną zakrzepicę lub krzepnięcie we krwi.

Zdrowi ochotnicy

W końcowej części badania, ośmiu zdrowych ochotników wypiło napój, który zawierał 30 gramów erytrytolu, czyli ilość, którą wielu ludzi w USA spożywa.

Prowadzone badania krwi przez następne trzy dni śledziły poziomy erytrytolu i ryzyko zakrzepów. - Trzydzieści gramów wystarczyło, aby poziom erytrytolu we krwi wzrósł tysiąckrotnie - powiedział Hazen. - Pozostał podniesiony powyżej progu niezbędnego do uruchomienia i zwiększenia ryzyka zakrzepów przez kolejne dwa do trzech dni - dodał.

Naukowiec powiedział, że prześledził, ile erytrytolu dodawane jest do produktów w sklepach. W jednym opakowaniu słodyczy dla osób chorych na cukrzycę było go około 75 gramów.

- Nauka musi głębiej przyjrzeć się tej substancji i to szybko, ponieważ jest powszechnie dostępna. Jeśli jest szkodliwa, powinniśmy o tym wiedzieć - uważa dr Freeman.

- Stopień ryzyka nie był niewielki - powiedział główny autor badania dr Stanley Hazen, dyrektor Centrum Diagnostyki i Prewencji Sercowo-Naczyniowej w Cleveland Clinic Lerner Research Institute.

Osoby z dotychczasowymi czynnikami ryzyka chorób serca, takimi jak cukrzyca, były dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie ataku serca lub udaru, jeśli miały najwyższy poziom erytrytolu we krwi - wynika z badań, których wyniki opublikowano w "Nature Medicine".

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zdrowy styl życia
WHO alarmuje: Nowa "epidemia". Liczba jej ofiar wzrosła cztery razy od 1990 r.
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Zdrowy styl życia
Tyle samo ćwiczeń, dwa razy więcej korzyści
Materiał partnera
Aktywność fizyczna doskonałym antidotum na stres
Materiał Promocyjny
Potencjał samoleczenia? Nawet 40 mld euro dla systemu
Materiał Promocyjny
Pacjenci apelują: wprowadźmy badania przesiewowe w kierunku hipercholesterolemii rodzinnej. Wcześnie zdiagnozowani chorzy mogą uniknąć przedwczesnej śmierci