Takiej osoby nie uznaje się bowiem za wykonującą wolny zawód, która nie może stosować tej ulgi. To skutek m.in. luki w przepisach i odesłania do regulacji ustawy podatkowej, której nie ma już od 2001 r. Prawo adwokata do korzystania z małego ZUS potwierdziły Oddziały ZUS: w Gdańsku w interpretacji z 9 kwietnia 2019 r. (DI/100000/ 43/323/ 2019) oraz w Lublinie z 28 lutego 2019 r. (DI/200000/43/ 46/ 2019).
Podstawa zależna od przychodu
Tzw. mały ZUS to nowa ulga, wprowadzona od 1 stycznia 2019 r. ustawą z 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (DzU poz. 1577). Dodała ona do ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych art. 18c. Przepis ten pozwala osobom prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej, opłacać składki od podstawy ustalonej w oparciu o przychód z działalności z poprzedniego roku, pod warunkiem że nie przekroczył on 30-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku. Dla 2018 r. limit ten wyniósł 63 000 zł. Ustalona podstawa składek nie może być przy tym niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku ani wyższa niż 60 proc. prognozowanego na ten rok przeciętnego wynagrodzenia.
Czytaj także: ZUS kontroluje firmy "przedsiębiorczych matek"
Wyłączenie wolnych zawodów
Małego ZUS nie mogą jednak opłacać osoby, które prowadzą działalność gospodarczą inną niż określona w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej. Przepis ten stanowi, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych (z wyjątkiem ust. 6a, który nie ma tu znaczenia). Z takiej ulgi nie może zatem skorzystać m.in. osoba prowadząca działalność w zakresie wolnego zawodu, wymieniona w art. 8 ust. 6 pkt 3 ustawy systemowej.
Wydawałoby się, że to wyłączenie obejmuje również adwokatów. Jednak ustawa systemowa definiuje wolne zawody odsyłając do przepisów podatkowych. Za taką osobę uznaje osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
