Hurtownie komornicze do likwidacji? Plany resortu sprawiedliwości budzą kontrowersje

Zjawisko hurtowni komorniczych, do których trafiało nawet milion spraw rocznie, zostało wyeliminowane dzięki wprowadzeniu limitów dla przyjmowania spraw z wyboru wierzyciela (czyli spoza rewiru danego komornika) i ograniczeniu możliwości wyboru komornika tylko do obszaru apelacji (a nie jak niegdyś – z obszaru całego kraju). Okazuje się jednak, że w ostatnich dwóch–trzech latach zaczynają powstawać „hurtownie rewirowe”.  

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Już nie chcą być komornikami. Opłaty egzekucyjne nie starczają na utrzymanie

Komornik, który m.in. eksmitował „Szpiegowo”, odchodzi z zawodu. Nawet pracując ponad siły, nie b...

– Obserwujemy, że w niektórych rewirach, zwłaszcza w dużych miastach, pomimo iż przy jednym sądzie funkcjonuje 20, a nawet 30 komorników, to większość spraw, nawet 60–65 proc., trafia do jednej kancelarii. Niektóre kancelarie notują wpływ na poziomie 10–15 tys. spraw rocznie, podczas gdy do innych trafia np. 300–500 spraw, zatem dysproporcja jest duża – przyznaje Sławomir Szynalik, prezes Krajowej Rady Komorniczej. 

Rekordowo niskie zainteresowanie zawodem komornika

To powoduje, że szczególnie młodym komornikom, którzy dopiero otwierają kancelarię, bardzo ciężko się utrzymać na rynku. Komornik, do którego wpływa tak mała liczba spraw, nie może sobie pozwolić na zatrudnienie pracownika, nie mówiąc już o asesorze komorniczym i bardzo często wszystkie czynności – od egzekucyjnych, przez księgowe, po biurowe – wykonuje samodzielnie. To z kolei powoduje, że jego skuteczność jest niższa niż komornika, który ma do pomocy np. asesora i pracowników biurowych, a skoro tak, to i nie wpływa do niego zbyt dużo tytułów egzekucyjnych. I koło się zamyka.

Trudna sytuacja nowych komorników i towarzysząca im frustracja przekładają się też na rekordowo niskie zainteresowanie zawodem. O ile w latach 2011–2015 do egzaminu na aplikację podchodziło ponad 600 osób, o tyle w ubiegłym roku zainteresowanych było już tylko 107 osób (z czego dostało się 78).

To wszystko sprawia, że Ministerstwo Sprawiedliwości zaczęło szukać sposobów na bardziej równomierne rozłożenie spraw pomiędzy poszczególne kancelarie w danym rewirze.

– Narastająca monopolizacja komornicza na rynku lokalnym jest zjawiskiem niepożądanym i destabilizującym system egzekucji sądowej. Sytuacja ta powinna ulec zmianie w kierunku większego zbalansowania wielkości kancelarii komorniczych w okręgach sądów, przy których funkcjonują – informują urzędnicy MS. – Rozważane jest stworzenie rozwiązań prawnych pozwalających na rozproszenie spraw w poszczególnych rewirach w celu wyeliminowania tzw. hurtowni komorniczych. Analizowana jest także skuteczność egzekucji w poszczególnych kancelariach komorniczych przy uwzględnieniu kryterium liczby spraw wpływających do danej kancelarii, zarówno tych rewirowych, jak i z wyboru wierzyciela.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

Grzywny w górę. W sądzie i u komornika

By zdyscyplinować stronę, świadka lub biegłego sąd będzie mógł nałożyć grzywnę do 10 tys. zł. Wzr...

Z naszych informacji wynika, że rozważane są różne koncepcje. Jednym z pomysłów jest wprowadzenie limitu – na wzór obowiązujących ograniczeń dotyczących spraw z wyboru – również dla spraw z rewiru. Osiągnięcie górnego pułapu powodowałoby brak możliwości przyjęcia nowych wniosków, poza sprawami, które komornik musi przyjąć, np. wynikającymi ze zbiegów egzekucji. Wówczas także pozostali komornicy mieliby szanse pozyskania większej liczby spraw.

Komornicy podzieleni, wierzyciele przeciwni

– Środowisko komornicze jest podzielone i nie wypracowano w tej sprawie żadnego stanowiska. Pojawiają się różne koncepcje – poczynając od rezygnacji w ogóle z prawa wyboru komornika w ramach apelacji i ograniczenia wyboru do rewiru, po wprowadzenie limitu spraw. Na pewno problemem byłoby określenie wysokości tego limitu na takim poziomie, który nie doprowadzi do spadku efektywności egzekucji, a jednocześnie zagwarantuje sprawne funkcjonowanie systemu z perspektywy komorników. To muszą być bardzo odpowiedzialne działania, żeby lekarstwo nie okazało się gorsze od choroby – mówi prezes Szynalik. 

Takie plany nie podobają się za to środowisku wierzycieli. Ci chcą bowiem kierować jak największą liczbę spraw do tych komorników, którzy w ich opinii są najlepsi.