Komornik odprowadzi VAT z opłaty za egzekucję

Ministerstwo Finansów po 11 latach zmieniło zdanie i twierdzi, że komornicy muszą płacić VAT. W odpowiedzi na pytanie „Rzeczpospolitej" wyjaśnia jak. Jego zdaniem podatek jest zawarty w kwocie pobranej należności.

– Komornicy muszą wyliczyć podatek tzw. metodą w stu – tłumaczy doradca podatkowy Andrzej Nikończyk, partner w kancelarii KNDP. – Przykładowo, jeśli opłata egzekucyjna to 1 tys. zł, VAT obliczymy według wzoru: 1 tys. x 23/123. Wyjdzie 187 zł.

Dochody będą niższe

– VAT zmniejszy wynagrodzenie, nasze dochody więc znacznie spadną – mówi Remigiusz Wasiak, komornik ze Szczecina. Monika Janus, rzecznik prasowy Krajowej Rady Komorniczej, dodaje, że spowoduje to zapaść finansową wielu kancelarii.

Przypomnijmy, że w 2004 r. minister finansów w interpretacji ogólnej stwierdził, iż komornik jako funkcjonariusz publiczny wykonujący orzeczenia sądowe nie jest VAT-owcem. Przepisy się nie zmieniły, ewoluują natomiast poglądy ministra. Teraz twierdzi (interpretacja ogólna z 9 czerwca tego roku), że wykonywane przez komorników czynności egzekucyjne to świadczenie usług za wynagrodzeniem. Podlegają one opodatkowaniu.

Nowe obowiązki od października

– Minister finansów powołuje się na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE – zauważa Monika Janus. – Dotyczy ono jednak komorników holenderskich, którzy mają zupełnie inny status i faktycznie działają jak przedsiębiorcy. Polski komornik jest funkcjonariuszem publicznym wykonującym orzeczenia sądowe, nie ma prawa wyboru spraw, musi wszystkie przyjąć i przeprowadzić. Działa w imieniu państwa i jest organem władzy publicznej, co wielokrotnie podkreślał Trybunał Konstytucyjny. Nie powinien więc być uznawany za VAT-owca – twierdzi.

Dodaje, że komornicy są przerażeni krótkim vacatio legis (z czerwcowej interpretacji wynika, że mają płacić podatek od października) i ogromem problemów technicznych związanych z rozliczeniem.

Pytań jest wiele. – Czy fakturować zaliczki na wydatki? Co jeśli dłużnik spłaca należność w ratach? Czy każda kwota pobrana np. w terenie musi być opodatkowana? Co zrobić, jeśli sąd po kilku latach zmniejszy opłatę albo zasądzi jej zwrot? Kto będzie obciążony VAT w razie zastępstwa? – wymienia Remigiusz Wasiak. Podkreśla, że o błąd w rozliczeniu będzie nietrudno, a wszczęcie postępowania karnego skarbowego automatycznie powoduje zawieszenie wykonywania czynności komorniczych.

– Oczywiście interpretacja ogólna ministra finansów nie jest powszechnie obowiązującym prawem – mówi Andrzej Nikończyk. – Komornicy mogą występować o interpretacje indywidualne i kwestionować je w sądzie. Możliwe jest też od razu po zapłacie podatku wystąpienie z wnioskiem o zwrot nadpłaty i zaskarżenie do sądu odmownej decyzji fiskusa.

Ministerstwo informuje, że zamierza wprowadzić szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla czynności wykonywanych przez komorników – z chwilą otrzymania zapłaty. Zapowiada też wydanie broszury informacyjnej wyjaśniającej zasady rozliczenia.

Opinia dla „Rz"

Grzegorz Gębka, doradca podatkowy, właściciel kancelarii podatkowej