Przerażający populizm – ekonomiści o debacie

Czy politycy podzielą się z rencistami swoimi dietami? Jakie są pomysły na nowe miejsca pracy dla młodych? Kiedy zostaną zmniejszone obciążenia dla przedsiębiorców? Czy będzie reforma KRUS?

To niektóre pytania zadane przez telewidzów uczestnikom wczorajszej przedwyborczej debaty ekonomicznej w TVP 1. Odpowiadali na nie Mieczysław Kasprzak z PSL, Adam Szejnfeld z PO, Sławomir Kopyciński z SLD, Jerzy Żyżyński, ekspert PiS, Paweł Poncyljusz z PJN, Bogusław Ziętek z Polskiej Partii Pracy i Janusz Palikot z własnego ruchu.

Przedstawiciele partii rządzących zapewniali, że przez ostatnie cztery lata dużo zrobiono dla przedsiębiorców, którym łatwiej prowadzić działalność gospodarczą, i dla obywateli, którzy więcej zarabiają. – Choć pewnie nie tyle, ile by chcieli – zastrzegł Adam Szejnfeld z PO.

Kasprzak przekonywał, że reforma KRUS została już zrobiona, a teraz trzeba skupić się na tworzeniu nowych miejsc pracy.

Z debaty wynikało też, że obie partie liczą na powtórzenie koalicji w nowym Sejmie.

Podwyższyć płacę minimalną, renty i emerytury oraz zlikwidować śmieciowe umowy o pracę – to program Bogusława Ziętka z Polskiej Partii Pracy i Związku Zawodowego Sierpień '80. PiS i SLD nie wykluczyły podwyższenia podatków dla osób najbogatszych, a PJN obiecał podatek liniowy, 19-procentowy. Janusz Palikot wyliczał, ile można zaoszczędzić na połączeniu KRUS i ZUS.

W podsumowaniu wszyscy chwalili własne pomysły i namawiali, by wyborcy poparli ich 9 października.

– Przeraził mnie populizm zwłaszcza opozycyjnych partii, który widziałem w tej debacie – komentuje Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich. – Dotyczył on zarówno płacy minimalnej, KRUS jak i podatku liniowego.

Dodaje, że nigdy nie słyszał też takiej pochwały KRUS, jaką wygłosił przedstawiciel PSL.

– Miałem wrażenie, że niektórzy składali obietnice jak za czasów, gdy w wyborach startował Stanisław Tymiński. Byłem zażenowany poziomem odpowiedzi – mówi ekonomista. – W piątkowej debacie w TVN 24 wypowiedzi były bardziej wyważone, ministrowie brali odpowiedzialność za słowo. Wczoraj bardziej chodziło o zaprezentowanie siebie.

Również Rafał Benecki, ekonomista Banku ING, zwraca uwagę na królujące w debacie obietnice bez pokrycia.

– Przyszły rząd będzie miał kłopot z populizmem PSL – ocenia. – A dodatkowo populizm opozycji i dosyć duże samozadowolenie koalicji rządzącej nie gwarantują zmian i koniecznych reform po wyborach.

Według Beneckiego politycy wszystkich ugrupowań zachowywali się tak, jakby nie wyczuwali, w jak poważnym stanie znajduje się obecnie gospodarka.

– Wszystko wskazuje na to, że wiele najbliższych lat może być okresem słabszego wzrostu gospodarczego i zaciskania pasa w Europie Zachodniej, a więc także gorszej sytuacji w Polsce – podkreśla ekspert. – To powinno sugerować ograniczenie składania zbyt wielu obietnic w programach gospodarczych partii.

Debata nie podobała się Erykowi Mistewiczowi, specjaliście od marketingu politycznego.

– Formuła, w której się odbywała, obliczona była chyba na zabicie debaty i zniechęcenie obywateli do wyborów – komentuje. – Z tego programu nie dowiedzieliśmy się niczego na temat różnic w podejściu do gospodarki wszystkich komitetów.

Mistewicz zauważa, że politycy, którzy przybyli na debatę, to „zawodnicy drugoligowi", często nierozpoznawalni, a ekspert, który występował w imieniu PiS, był nieprzygotowany.