Inny pomysł PO na związki

Z kontrpropozycją dla zaprezentowanych niedawno projektów ustaw o związkach partnerskich wychodzą konserwatyści z PO. Zamiast tworzenia osobnej instytucji związku partnerskiego proponują zniesienie części barier formalnych, które utrudniają życie parom pozostającym w nieformalnych związkach. Ten pomysł może okazać się kompromisem między frakcją konserwatywną i liberalną wewnątrz Platformy. Zwłaszcza że posłowie PO podczas głosowania nad projektami Ruchu Palikota i SLD pokazali, że nie są zwolennikami proponowanych tam rozwiązań światopoglądowych.

„Sprawdzam"

Jacek Żalek, poseł PO, zapowiada, że na posiedzeniu klubu tuż po wakacjach zaproponuje odbiurokratyzowanie niektórych sfer życia prywatnego. Wtedy ma się odbyć także dyskusja nad projektem ustawy o związkach partnerskich autorstwa posła PO Artura Dunina, która spowodowałaby zmiany w kilkudziesięciu ustawach.

– Myślę, że to dobry i kompromisowy pomysł, który powinien zadowolić wszystkich. Bo do uregulowania kwestii dziedziczenia, decyzji o pochówku czy łatwiejszego dostępu do informacji medycznej nie trzeba wcale tworzyć instytucji paramałżeństwa, wystarczy dostosować obecne przepisy prawa – tłumaczy „Rz" Jacek Żalek, który ma teraz dopracować własną propozycję i nadać jej kształt ustawy.

Ten pomysł pojawiał się wśród platformerskich konserwatystów już wcześniej przy okazji dyskusji nad projektami ustaw o związkach partnerskich Ruchu Palikota i SLD. Uważają, że ich propozycja byłaby powiedzeniem „sprawdzam" dla wszystkich, którzy tłumaczą konieczność wprowadzenia związków partnerskich ułatwieniami w codziennym życiu. – Jeśli nagle się okaże, że nikomu nie zależy na żadnych ułatwieniach, ale po prostu na samych związkach partnerskich, to sprawa będzie jasna. Pod pretekstem równości chodzi o legalizację małżeństw homoseksualnych i nadanie im przywilejów bez nałożenia żadnych obowiązków – mówi „Rz" jeden z polityków PO.

Artur Dunin słyszał już o tym pomyśle. – Będę jednak przekonywał koleżanki i kolegów z klubu, że potrzebny jest cały zestaw przepisów zebranych w jednej konkretnej ustawie, który ma pomóc ludziom, którzy nie chcą lub nie mogą wstąpić w związek małżeński. A to gwarantuje właśnie mój projekt – mówi „Rz".

Co zrobi Platforma?

Projekt Dunina dotyczy zarówno par hetero-, jak i homoseksualnych. Reguluje m. in. kwestie dziedziczenia, ale też wspólnych kredytów i obowiązku alimentacyjnego. Zapisano w nim prawo dostępu do informacji medycznej o partnerze oraz prawo decydowania o pochówku. Partner podobnie jak małżonek będzie mógł odmówić zeznań w charakterze świadka. W projekcie zapisano, również że umowę o związku partnerskim mogą zawrzeć dwie pełnoletnie osoby przed notariuszem lub przez osobiste złożenie oświadczenia w urzędzie stanu cywilnego. Nie przewiduje on jednak możliwości wspólnego rozliczania się partnerów z fiskusem.

Zdaniem Ryszarda Kalisza z SLD taka propozycja nie jest niczym nowym. – Tego rodzaju przepisy są w polskim prawie. Ale problem jest z ich późniejszą interpretacją przez sądy. Dlatego potrzebne jest stworzenie pewnych ram współżycia, co gwarantują ustawy o związkach partnerskich i umowie związku partnerskiego – mówi „Rz".

– Dlatego takie pomysły oznaczają, że Platforma nie chce dotrzymać słowa, że po wakacjach wrócimy do tematu związków partnerskich – dodaje.

Projekt Dunina budzi jednak kontrowersje wewnątrz samej Platformy. Jest bowiem zbliżony do propozycji lewicy. A posłowie PO z Komisji Ustawodawczej jednomyślnie uznali projekty Ruchu Palikota i SLD za niezgodne z konstytucją. Następnie PO głosowała za niedopuszczeniem ich pod obrady na ostatnim przed wakacjami posiedzeniu Sejmu.

– Po ostatniej krytyce mediów i środowisk liberalnych za niechęć wobec związków partnerskich będziemy chyba musieli z czymś po wakacjach wyjść. Ale projekt Dunina nie jest najlepszy, bo może łatwo zostać zakwestionowany jako niezgodny z konstytucją. Trzeba będzie pomyśleć nad jakimś sensownym rozwiązaniem – mówi „Rz" ważny polityk PO.

20 krajów UE zalegalizowało związki

W sześciu krajach UE homoseksualiści mogą oficjalnie zawierać małżeństwa. W kolejnych 14 można zwierać formalne związki partnerskie. Osoby tej samej płci mogą zawierać małżeństwa w Belgii, Holandii, Portugalii, Hiszpanii, Szwecji, a od połowy czerwca tego roku także w Danii. W Europie możliwość taka istnieje również w dwóch krajach spoza UE – Islandii i Norwegii. W wyżej wymienionych krajach – z wyłączeniem Portugalii – możliwe jest także wspólne adoptowanie dzieci przez osoby w małżeństwach homoseksualnych. Z kolei związki jednej płci można formalnie rejestrować w: Austrii, Belgii, Czechach, Danii, Finlandii, Francji, Holandii, Irlandii, Luksemburgu, Niemczech, Słowenii, na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii oraz Hiszpanii. Pierwszym krajem świata, w którym zalegalizowano związki partnerskie jednej płci, była Dania – w 1989 roku. Oficjalna rejestracja formalnych związków partnerskich nie ma charakteru ceremonii ślubu małżeńskiego i jest zazwyczaj ograniczona jedynie do złożenia podpisów przez partnerów w obecności urzędnika. Według spisu powszechnego z 2010 r. w Niemczech są 63 tysiące par homoseksualnych, żyjących w jednym gospodarstwie domowym, z czego 23 tys. zawarły zarejestrowany związek. W minionym roku w Hiszpanii zawarto 1530 związków partnerskich. Partnerzy mają te same prawa cywilne co małżonkowie heteroseksualni (np. do dziedziczenia, adopcji dzieci), nie mogą być jednak nazywani małżeństwami.