Wilno nasze

Rz: Nie pamiętam, kiedy ostatni raz polski trener zdobył tytuł mistrza w obcym kraju. Czy pan jeszcze płaci w wileńskich restauracjach?

Marek Zub:

Mnie tu nikt nie zna. Futbol na Litwie nie cieszy się taką popularnością jak w Polsce. Mimo że Żalgiris jest najlepszy, na nasze mecze ligowe przychodzi tysiąc osób. Ale na pucharowe spotkania z Lechem i Salzburgiem przyszło cztery i pięć tysięcy. To rekordy frekwencji. Federacja Piłkarska Litwy była z tego powodu średnio zadowolona, ponieważ gramy na jej stadionie, a mieliśmy frekwencję większą niż na meczach reprezentacji.

Czyli mniej, niż przychodzi na mecze czwartoligowej Polonii w Warszawie.

Tak, ale pamiętajmy, że w Wilnie mieszka 600 tys. ludzi, na całej Litwie 3 miliony, a najpopularniejszym sportem w tym kraju nie jest futbol, tylko koszykówka. Niedawno poszedłem na mecz drużyny Rytas z Tel Awiwem i tam, w pięknej hali na 12 tysięcy miejsc, czuło się, że to Europa. Na stadionach piłkarskich czegoś takiego nie ma. Niedawno Litwa zdobyła wicemistrzostwo Europy w koszykówce.

W rozgrywkach europejskich Żalgiris pokonał trzech przeciwników i potknął się dopiero na Red Bullu Salzburg. Mówi pan o większym zainteresowaniu tymi meczami niż ligą. Pan osobiście też to odczuł w jakiś sposób?

Oczywiście. Nie tylko w kategoriach sportowych, bo pokonanie np. wicemistrza Polski to satysfakcja. W Wilnie pamięta się jeszcze wyczyny kibiców Legii związane z meczem z Vetrą. Mecze z Lechem traktowano także jako okazję do pokazania, że Litwini mogą być lepsi i kulturalniejsi.

Na boisku się udało. A na trybunach i ulicach?

Widzę, że tutejsi kibice, choć z natury spokojni, od meczu z Lechem nabrali trochę agresywności. Tyle że w Wilnie nikt nie wywiesiłby transparentu o treści skierowanej przeciw Polakom, a taki antylitewski transparent pojawił się przecież na stadionie w Poznaniu.

Dobrze pan się czuje w Wilnie?

Nie mam żadnych problemów. Nikt nie dał mi do zrozumienia, że jestem niemile widziany, ponieważ jestem Polakiem. Przyjechałem do obcego kraju i muszę dostosować się do obyczajów w nim panujących. Jeśli przestrzegasz zasad, unikasz problemów. Raz za miastem zatrzymał mnie do kontroli patrol policji. Pomyślałem, że to może być test na traktowanie Polaka na Litwie w samochodzie z warszawską rejestracją. Ale usłyszałem tylko: jeśli jest pan trenerem Żalgirisu, to przynajmniej nie wlejcie za dużo naszemu Alytusowi.

A wspomniani przez pana kibice Żalgirisu? Jest pan dla nich dobry, dopóki pan wygrywa?

Być może, tego nie wiem, bo rzadko w tym roku przegrywaliśmy. Jest grupa fanatyków zakochanych w klubie, którzy jednak nie demonstrują swojego przywiązania do Żalgirisu poprzez demolowanie miasta. Tym bardziej że w Wilnie nie mamy wrogów ani konkurencji. Noszą nazwę Pietu. Drużyna miała spotkanie z nimi po ostatnim meczu, decydującym  o tytule. Wtedy podeszło do mnie kilku kibiców i po polsku powiedzieli: „Trener, Wilno nasze".

Pan mówi po litewsku?

Przed rokiem na zakończenie sezonu obiecałem zawodnikom, że kiedy zdobędziemy tytuł, poprowadzę trening i wygłoszę mowę po litewsku. Dałbym radę, ale wstydziłbym się błędów. I nie dotrzymałem słowa.

To jak pan prowadzi zajęcia na boisku?

Po angielsku. Ale kiedy mam przekazać zawodnikom coś poważniejszego, do głowy, a nie do nóg, korzystam z pomocy tłumacza. To jest mój asystent, trener bramkarzy Arturas Ramoška. Grał w szkockim Hearts i mówi po polsku. W drużynie jest też kilku piłkarzy występujących wcześniej w Polsce.

Śledziłem przebieg rozgrywek, widziałem, jak Żalgiris zdobywa dużą przewagę nad konkurentami, a potem szybko ją traci. Dlaczego?

Graliśmy przez dziewięć miesięcy bez przerwy. W sumie 61 spotkań w samej lidze. Do tego puchary. Byliśmy po prostu zmęczeni. Doszły do tego błędy sędziów, boisko klubu Kruoja z dołami, nie pamiętam takiego od juniorskich lat. A spotykaliśmy się z tą drużyną czterokrotnie w ciągu trzech tygodni. W jednym wypadku nieprofesjonalnie zachował się zawodnik, reprezentant Litwy, który w 90. minucie dostał czerwoną kartkę, a drużyna straciła punkt. Szczegóły, ale ważne i przewaga stopniała.

I co teraz? Zostaje pan w klubie?

Mam umowę do końca listopada i propozycję jej przedłużenia. Do słabszego klubu na Litwie nie odejdę, ale mam też jakieś inne oferty, z Polski i nie tylko, więc się zastanawiam.

Ma pan w Wilnie święty spokój, nie musi pracować pod presją, więc łatwiej realizować plany. W Polsce to jest coraz trudniejsze, bo właściciele klubów lub ich zarządcy są coraz częściej dyletantami.