Sondaż: Czym kierują się głosujący, wybierając kandydata w wyborach? Elektoraty znacznie się różnią

Większość badanych (prawie 60 proc.) deklaruje, że wybiera konkretnego kandydata z ulubionej listy partyjnej, na podstawie jego lub jej dokonań w polityce czy życiu publicznym - wynika z sondażu, przeprowadzonego przez IBRiS dla „Rzeczpospolitej”.

Aktualizacja: 13.09.2023 06:23 Publikacja: 13.09.2023 03:00

Sondaż: Czym kierują się głosujący, wybierając kandydata w wyborach? Elektoraty znacznie się różnią

Foto: Fotorzepa/ Robert Gardziński

Najważniejszym kryterium, którym posługują się badani przez IBRiS przy wyborze konkretnego nazwiska w ramach danej listy wyborczej, jest „analiza dotychczasowych dokonań kandydata w poprzedniej kadencji lub w życiu publicznym” – wskazało je prawie 60 proc. badanych. Nie bez znaczenia jest też jednak „osobista sympatia do konkretnej osoby” – kieruje się nią 14,2 proc. wyborców. Na kolejnym miejscu znalazła się „analiza kampanii wyborczej prowadzonej przez kandydatów z wybranej listy” – wskazało ją ponad 10 proc. badanych.

Jednak w wyborze kryterium elektoraty znacznie się od siebie różnią. Najbardziej zdeterminowani w kierowaniu się względami merytorycznymi są wyborcy obecnego obozu władzy – 72 proc. deklaruje, że ocenia przed oddaniem głosu dokonania kandydata, a 7 proc. analizuje przebieg kampanii wyborczej osób startujących z danej listy. Osobistą sympatią kieruje się zaledwie 3 proc. zwolenników PiS.

„Większość odpowiedzi pokazuje pewien stan idealny”

Wśród wyborców opozycji proporcje są nieco inne: 52 proc. ocenia dorobek kandydata, 16 proc. analizuje przebieg kampanii, a 14 proc. bierze pod uwagę osobistą sympatię do kandydata.

Rzeczpospolita

Motywacje odwracają się wśród osób niezdecydowanych. Aż 51 proc. deklaruje, że o tym, gdzie postawić krzyżyk na karcie do głosowania, zdecyduje osobista sympatia do kandydata, 37 proc. kieruje się jego lub jej dokonaniami politycznymi lub działaniami w życiu publicznym.

Czy jest to ważna wskazówka dla startujących polityków?

Niekoniecznie. – Wyborcy często odpowiadają zgodnie z oczekiwaniami osoby, która zadaje pytania, albo zgodnie z poprawnością funkcjonującą w mediach – uważa szef IBRiS Marcin Duma. – Dlatego większość odpowiedzi pokazuje pewien stan idealny, wyobrażenie, jakie każdy wyborca chciałby mieć o sobie. A potem i tak najczęściej głosuje na lidera listy – mówi.

Zwolennikom PiS szczególnie zależy, by ich wybór wydawał się przemyślany i rozsądny

Jakie jest to wyobrażenie? To portret obywatela, świadomie, po dłuższych przemyśleniach podejmującego najważniejsze decyzje. – Głupio jest nam się przyznać, że głosujemy bez dochowania „należytej staranności”, chcemy, żeby nasza decyzja była racjonalna, a nie emocjonalna – analizuje Duma.

Dlaczego więc tak duże różnice w tej kwestii występują między grupami wyborców o odmiennych poglądach politycznych? Zdaniem szefa IBRiS wyborca PiS zapewne tłumaczyłby, że „lubi całą swoją swoją partię i wszystkich kandydatów, a najbardziej prezesa, który przecież podejmuje decyzje w sprawie list wyborczych”. – Osobista sympatia nie powinna więc mieć tu nic do rzeczy – dodaje ekspert. I ocenia, że wyborcom PiS zależy na własnym racjonalnym wizerunku, bo „ich partia rządzi, więc chcą się utwierdzić w przekonaniu, że wszystko dokładnie przeanalizowali”.

Na usprawiedliwienie wyborców trzeba zauważyć, że karta do głosowania nie jest dokumentem łatwym do analizy. Przy co najmniej sześciu komitetach wyborczych, z których każdy ma minimum kilkanaście nazwisk, trudno jest uwierzyć w ich staranną analizę, a nawet przeczytanie wszystkich przez wyborcę.

Najważniejszym kryterium, którym posługują się badani przez IBRiS przy wyborze konkretnego nazwiska w ramach danej listy wyborczej, jest „analiza dotychczasowych dokonań kandydata w poprzedniej kadencji lub w życiu publicznym” – wskazało je prawie 60 proc. badanych. Nie bez znaczenia jest też jednak „osobista sympatia do konkretnej osoby” – kieruje się nią 14,2 proc. wyborców. Na kolejnym miejscu znalazła się „analiza kampanii wyborczej prowadzonej przez kandydatów z wybranej listy” – wskazało ją ponad 10 proc. badanych.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Wybory
Trzaskowski: Kampania PiS oparta tylko na szczuciu, manipulacji i kłamstwie
Materiał Promocyjny
Zwinny, wyrazisty i dynamiczny. SUV, który bryluje na europejskich salonach
Wybory
Borys Budka zaatakowany w Katowicach. Poseł KO apeluje do Kaczyńskiego
Wybory
Dlaczego PiS atakuje "Zieloną granicę" Agnieszki Holland?
Wybory
Zbigniew Ziobro znów atakuje Agnieszkę Holland. Nazywa ją "cynglem"
Materiał Promocyjny
THE FUTURE OF FINANCE
Wybory
Paweł Kasprzak, lider Obywateli RP: Życzę Tuskowi wygranej, ale obietnic nie zrealizuje
Materiał Promocyjny
Nowe finansowanie dla transportu miejskiego w Polsce Wschodniej