O wyrażenie opinii w kwestii zgodności art. 286 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5EB355F180BBDB71AD5A380DA4ADF533?id=75001]kodeksu postępowania karnego[/link] z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3E92223A58074CBE65E0ED055C7C5AB9?id=77990]konstytucją[/link], a przed ewentualnym podjęciem dalszych kroków (można się domyślać wniosku do Trybunału Konstytucyjnego) Janusz Kochanowski zwrócił się do ministra sprawiedliwości.
Uczestnikiem procesu karnego może być adwokat, biegły, tłumacz lub specjalista, świadek. Niedawno na adwokata biorącego udział w sprawie karnej została nałożona kara 5 tys. zł za nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie. Mecenas przedstawił zaświadczenie od lekarza sądowego – wystawione w dniu rozprawy. Stwierdzało ono niezdolność do uczestniczenia w rozprawach w ciągu kolejnych siedmiu dni.
[b]Art. 286 k.p.k. mówi, że karę pieniężną należy uchylić, jeżeli ukarany dostatecznie usprawiedliwi swe niestawiennictwo.[/b] Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę pieniężną.
Ukarany adwokat był więc przeświadczony, że kara pieniężna zostanie, zgodnie z tym przepisem, uchylona przez sąd. Tak się jednak nie stało. Nie została też wydana żadna decyzja. Faktycznie więc usprawiedliwienie zostało uznane za niewystarczające. Zgodnie z interpretacją art. 286 k.p.k., jeżeli sąd uzna usprawiedliwienie za niedostateczne, nie wydaje decyzji o utrzymaniu kary, gdyż taka już funkcjonuje, a ukarany może tylko złożyć zażalenie z ewentualnym wnioskiem o przywrócenie uchybionego terminu.
Adwokat tego nie zrobił, gdyż uważał, że po przedstawieniu zwolnienia lekarskiego, kara zostanie uchylona. Wypada także zwrócić uwagę, że termin na złożenie zażalenia na postanowienie o nałożeniu kary wynosi siedem dni od ogłoszenia postanowienia na rozprawie, podczas gdy termin na złożenie usprawiedliwienia to siedem dni od daty doręczenia postanowienia.