Nawet nieograniczonych aresztów nie wolno przedłużać w nieskończoność

Rzecznik praw obywatelskich chce wesprzeć skargę konstytucyjną obywatela, który skarży się na zbyt długi areszt

Aktualizacja: 13.02.2008 06:15 Publikacja: 13.02.2008 00:48

Janusz Kochanowski zgłosił swój udział w postępowaniu w sprawie skargi Józefa J. Uważa, że niezgodny z konstytucją jest przepis, który pozwala na stosowanie aresztu w nieskończoność, zwłaszcza że nie wynika to z innych przepisów procedury karnej.

Józef J. był oskarżony o oszustwo. Katowicki Sąd Okręgowy aresztował go w lipcu 2003 r. Prawie trzy lata później tamtejszy Sąd Apelacyjny przedłużył stosowanie tego środka do końca listopada 2006 r. Powołał się przy tym na art. 263 § 4 kodeksu postępowania karnego. Mówi on właśnie o przedłużaniu tymczasowego aresztowania na czas oznaczony przekraczający rok i dwa lata przez sąd apelacyjny.

W uzasadnieniu sąd stwierdził, że w dalszym ciągu zachodzą przesłanki stosowania aresztu zarówno w ogólnym, jak i szczególnym charakterze. Uznał, że sprawa jest bardzo zawiła, a jej wyjaśnienie wymaga przeprowadzenia wielu czynności procesowych. Akt oskarżenia obok podsądnego J. obejmuje 12 innych osób, a do przesłuchania podczas rozprawy zgłoszono 203 świadków.

Na postanowienie to złożyli zażalenie oskarżony i jego obrońcy. Sąd go nie uwzględnił. To ostatnie postanowienie SA w Katowicach skarżący wskazał jako ostateczne orzeczenie o jego prawach i wolnościach w rozumieniu art. 79 konstytucji i złożył skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. Udział w postępowaniu w sprawie tej właśnie skargi zgłosił rzecznik praw obywatelskich.

Uzasadniając zarzuty podniesione w skardze, skarżący wskazał, iż kwestionowany przepis daje sądowi apelacyjnemu prawo do faktycznie nieograniczonego przedłużania aresztu.

W tej sytuacji dobro wymiaru sprawiedliwości stawiane jest ponad wolnością osobistą jednostki.

Ponadto jest to jego zdaniem przyzwolenie ustawodawcy na przewlekłość postępowania karnego i ponoszenie przez jednostkę konsekwencji wadliwej organizacji wymiaru sprawiedliwości.

W tej sytuacji należy uznać, iż zaskarżony przepis narusza art. 31 konstytucji, bo nie określając maksymalnego okresu stosowania tymczasowego aresztowania ponad kodeksowe granice (rok i dwa lata), stanowi ingerencję naruszającą istotę prawa do wolności osobistej – pisze rzecznik.

Janusz Kochanowski przytacza też kilka wygranych przez polskich obywateli spraw przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu właśnie o zbyt długie i nieuzasadnione tymczasowe aresztowanie.

Trybunał niejednokrotnie zwracał uwagę, iż w wielu takich sprawach nic nie wskazywało na to, iż sądy stosujące areszty rozważały możliwość zmiany tego środka na łagodniejszy.

Janusz Kochanowski zgłosił swój udział w postępowaniu w sprawie skargi Józefa J. Uważa, że niezgodny z konstytucją jest przepis, który pozwala na stosowanie aresztu w nieskończoność, zwłaszcza że nie wynika to z innych przepisów procedury karnej.

Józef J. był oskarżony o oszustwo. Katowicki Sąd Okręgowy aresztował go w lipcu 2003 r. Prawie trzy lata później tamtejszy Sąd Apelacyjny przedłużył stosowanie tego środka do końca listopada 2006 r. Powołał się przy tym na art. 263 § 4 kodeksu postępowania karnego. Mówi on właśnie o przedłużaniu tymczasowego aresztowania na czas oznaczony przekraczający rok i dwa lata przez sąd apelacyjny.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Zawody prawnicze
Stowarzyszenia prawnicze chcą odwołania Adama Bodnara. Wnioskują do prezydenta
ZUS
Obniżki składki zdrowotnej na razie nie będzie. Niektóre firmy zapłacą więcej
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku