Wysokie wyroki za zagranicznych sądów to efekt globalnej wioski

Rozmowa | Prof. Michał Romanowski, Uniwersytet Warszawski, kancelaria Romanowski i Wspólnicy

Publikacja: 09.03.2015 08:00

Wysokie wyroki za zagranicznych sądów to efekt globalnej wioski

Foto: Fotorzepa, Raf Rafał Guz

Rz: Czy takie wysokie zagraniczne wyroki czekają polskie firmy, Polaków?

Prof. Michał Romanowski: Tak, należy się z tym liczyć zawsze, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność, która nie podlega jurysdykcji wyłącznej sądów polskich. Musi on się liczyć z wyrokiem sądu obcego ze wszystkimi tego konsekwencjami, a więc także wysokością odszkodowania. Więcej orzeczenie sądu obcego może wywoływać skutki, które nie są znane w polskiemu prawu. Ograniczeniem jest jedynie klauzula porządku publicznego, a więc zgodność orzeczenia z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP, podstawowych gałęzi prawa. Taka sprzeczność będzie występować np. przy zasądzeniu odszkodowania karnego, które jest oderwane od wysokości szkody.

Czy ochrona po stronie polskich sądów jest dostateczna?

Rozwiązania polskie odpowiadają standardom europejskim. Wymuszają jednak aktywność polskiego przedsiębiorcy. Np. w naszym orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że przy ocenie czy zapewniono stronie obronę przed sądem zagranicznym, bada się rzeczywistą możliwość, a nie tylko postępowanie sądu z przepisami prawa obcego.

Jakie wnioski wypływają dla polskich firm?

Nie wolno lekceważyć orzeczeń sądów obcych i postępowań wszczynanych poza Polską. Otwarcie na rynki zagraniczne (w obie strony) oznacza otwarcie na jurysdykcję sądów innych państw. Zwróćmy uwagę, że w traktacie z Lizbony pojęcie „wspólny rynek" zastąpił „rynek wewnętrzny".

Czy obronę należy rozpocząć już poza krajem – na obcym terenie – czy dopiero w Polsce?

Wszędzie, gdzie jest to możliwe i konieczne, a więc i za granicą, i w Polsce. Jeżeli spodziewamy się, że przeciwnik będzie dążył do wyboru jurysdykcji, która mogłaby być przez niego uznawana za korzystniejszą, to pamiętajmy, że pierwszeństwo ma  sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła wcześniej w Polsce. Niekiedy cenny jest ruch wyprzedzający. Polscy przedsiębiorcy stają zatem przed nowym wyzwaniami. Jesteśmy członkami globalnej wioski ze wszystkimi tego zaletami i wadami.

—rozmawiał Marek Domagalski

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Prawo drogowe
Ważny wyrok ws. płatnego parkowania. Sąd: nie można nakładać kar za spóźnienie
Oświata i nauczyciele
Nauczyciele nie ruszyli masowo po pieniądze za nadgodziny. Dlaczego?
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo