Stare miał dżinsy, starą koszulę

Serial Stanisława Jędryki wywoływał skrajne reakcje w PRL. Widzowie byli zachwyceni. Partyjni dygnitarze protestowali

Publikacja: 13.08.2009 12:27

Stare miał dżinsy, starą koszulę

Foto: Filmoteka Narodowa

Najpierw – w 1966 roku – powstała powieść Adama Bahdaja o nastolatkach, które są o krok od chuligańskiego życia, ale pojawienie się tajemniczego Tolka Banana zmienia ich całkowicie. Siedem lat później Stanisław Jędryka, specjalizujący się w filmach dla młodzieży, przeniósł książkę na mały ekran. Scenariusz serialu napisał sam Bahdaj.

W chwili premiery zrobiło się gorąco. Młodzież była zachwycona. Gdy skończyła się emisja wszystkich siedmiu odcinków, telewizja została zasypana listami od fanów spragnionych powtórki serialu. „Stawiam na Tolka Banana” pokazano więc ponownie. Wkrótce furorę zaczęła również robić „Ballada o Tomku Bananie”, piosenka pochodząca z czołówki filmu, którą skomponował Jerzy Matuszkiewicz do słów Bahdaja. Na prywatkach, wycieczkach i przy ogniskach śpiewano: „Stare miał dżinsy, starą koszulę, w dziurawych kamaszach szedł. Z odwagą w sercu, z dumą na twarzy. Czy dobrze było, czy źle...”.

Do potocznego języka weszły odzywki bohaterów. Szczególnie popularne stało się tajemnicze słówko „muka”, które co prawda nic nie znaczyło, ale zawsze można je było wykorzystać w sytuacji, gdy nie wiedziało się, co powiedzieć.

Jednak zanim Tolek Banan stał się bohaterem polskiej młodzieży, twórcy serialu przeżyli ciężkie chwile. Po emisji pierwszego odcinka w telewizji zadzwonił podobno telefon z Komitetu Centralnego PZPR. Jeden z partyjnych dygnitarzy pytał: „Co wy tam w telewizji pokazujecie? Jakieś gangi młodzieżowe, margines społeczny, bazary... Tak jakby nie było przyzwoitych organizacji młodzieżowych w naszym kraju”. Na szczęście był to głos odosobniony, a serial ostatecznie docenili nawet krytycy radzieccy, chwaląc wychowawczy charakter opowieści.

W 1973 roku Stanisław Jędryka i Adam Bahdaj dostali nagrodę przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji. Nie była to pierwsza owocna współpraca obu panów. Wcześniej Jędryka nakręcił trzy inne seriale na podstawie prozy Bahdaja i według jego scenariuszy: „Do przerwy 0:1” (1969), „Wakacje z duchami” (1970) i „Podróż za jeden uśmiech” (1971).

Ale do „Stawiam na Tolka Banana” życie dopisało tragiczną pointę. W kilka lat po premierze serialu samobójstwo popełnił Jacek Zejdler, filmowy Tolek.

Najpierw – w 1966 roku – powstała powieść Adama Bahdaja o nastolatkach, które są o krok od chuligańskiego życia, ale pojawienie się tajemniczego Tolka Banana zmienia ich całkowicie. Siedem lat później Stanisław Jędryka, specjalizujący się w filmach dla młodzieży, przeniósł książkę na mały ekran. Scenariusz serialu napisał sam Bahdaj.

W chwili premiery zrobiło się gorąco. Młodzież była zachwycona. Gdy skończyła się emisja wszystkich siedmiu odcinków, telewizja została zasypana listami od fanów spragnionych powtórki serialu. „Stawiam na Tolka Banana” pokazano więc ponownie. Wkrótce furorę zaczęła również robić „Ballada o Tomku Bananie”, piosenka pochodząca z czołówki filmu, którą skomponował Jerzy Matuszkiewicz do słów Bahdaja. Na prywatkach, wycieczkach i przy ogniskach śpiewano: „Stare miał dżinsy, starą koszulę, w dziurawych kamaszach szedł. Z odwagą w sercu, z dumą na twarzy. Czy dobrze było, czy źle...”.

Telewizja
Międzynarodowe jury oceni polskie seriale w pierwszym takim konkursie!
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Telewizja
Arya Stark może powrócić? Tajemniczy wpis George'a R.R. Martina
Telewizja
„Pełna powaga”. Wieloznaczny Teatr Telewizji o ukrywaniu tożsamości
Telewizja
Emmy 2024: „Szogun” bierze wszystko. Pobił rekord
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Telewizja
"Gra z cieniem" w TVP: Serial o feminizmie w dobie stalinizmu