Europa dwóch prędkości

Po pak­cie fi­skal­nym ko­lej­nym kro­kiem w stro­nę głęb­szej in­te­gra­cji kra­jów eu­ro ma być unia ban­ko­wa. Ale nie­miec­kie wła­dze już da­ją ja­sno do zro­zu­mie­nia, że na tym się nie skoń­czy.

– Po­trze­bu­je­my wię­cej Eu­ro­py. Nie tyl­ko unii wa­lu­to­wej, ale tak­że unii fi­skal­nej. A przede wszyst­kim po­trze­bu­je­my unii po­li­tycz­nej. Krok po kro­ku mu­si­my prze­ka­zy­wać wię­cej kompe­ten­cji Eu­ro­pie i da­wać jej wię­cej na­rzę­dzi kon­tro­li – stwier­dzi­ła nie­miec­ka kanc­lerz w wy­wia­dzie dla te­le­wi­zji ARD.

Jej zda­niem Eu­ro­pa, two­rząc wspól­ną wa­lu­tę, pod­ję­ła de­cy­zję o po­głę­bia­niu in­te­gra­cji i mu­si te­raz pójść da­lej.

– Nie mo­że­my za­trzy­mać pro­ce­su tyl­ko dla­te­go, że ten czy in­ny kraj nie chce do­łą­czyć – pod­kre­śla­ła.

To wy­raź­ny sy­gnał, że Ber­lin jest go­tów zaakceptować ist­nie­nie Eu­ro­py dwóch pręd­ko­ści, w któ­rej część kra­jów bę­dzie ze so­bą bli­sko współ­pra­co­wać po­li­tycz­nie, a resz­ta za­in­te­re­so­wa­na tyl­ko ko­rzy­ścia­mi pły­ną­cy­mi ze wspól­ne­go ryn­ku po­zo­sta­nie z ty­łu.

– Stre­fa eu­ro prze­trwa ten kry­zys, tyl­ko je­śli zde­cy­du­je się na praw­dzi­wą in­te­gra­cję. Po­wsta­nie Eu­ro­py dwóch pręd­ko­ści jest więc nie­unik­nio­ne, a wte­dy Wiel­ka Bry­ta­nia, któ­ra nie za­mie­rza przyj­mo­wać eu­ro, znaj­dzie się na obrze­żach – mó­wi „Rz" Ste­wart Flem­ming, eks­pert bry­tyj­skie­go Cha­tham Ho­use.

Wi­zja za­mknię­cia się państw eu­ro we wła­snym gro­nie nie­po­koi też Pol­skę. Wła­dze w War­sza­wie oba­wia­ją się nie tyl­ko, że wy­pad­ną z głów­ne­go krę­gu de­cy­zyj­ne­go, ale tak­że moż­li­wo­ści wpro­wa­dze­nia do­dat­ko­wych ob­ostrzeń utrud­nia­ją­cych przy­ję­cie wspól­nej wa­lu­ty ko­lej­nym pań­stwom.­ Dla­te­go pró­bo­wa­ły wy­mu­sić na kra­jach eu­ro, aby do­pu­ści­ły do swo­ich ob­rad tak­że po­zo­sta­łych człon­ków UE.

In­te­gra­cja przy­spie­sza

Pakt fi­skal­ny wy­mu­sza­ją­cy więk­szą dys­cy­pli­nę fi­nan­so­wą kra­jów eu­ro miał być mi­lo­wym kro­kiem w stro­nę po­głę­bie­nia unij­nej in­te­gra­cji. Niem­cy i Fran­cja chcia­ły, aby umo­wa zo­sta­ła wpi­sa­na do trak­ta­tu i sta­ła się czę­ścią unij­ne­go pra­wa, co umoż­li­wi­ło­by dys­cy­pli­no­wa­nie państw ła­mią­cych po­ro­zu­mie­nie.

Na gru­dnio­wym szczy­cie UE Wiel­ka Bry­ta­nia się­gnę­ła jed­nak po we­to, oba­wia­jąc się, że ta­kie roz­wią­za­nie umoż­li­wi kra­jom eu­ro po­dej­mo­wa­nie de­cy­zji w spra­wach sek­to­ra fi­nan­so­we­go ca­łej UE. Lon­dyn nie chciał ry­zy­ko­wać, że ktoś bę­dzie maj­stro­wać przy bry­tyj­skim sek­to­rze fi­nan­so­wym, któ­ry za­pew­nia po­nad 10 proc. PKB.

Bry­tyj­skie wła­dze są jed­nak po­waż­nie za­nie­po­ko­jo­ne wi­zją roz­pa­du stre­fy eu­ro, do któ­rej ich kraj wy­sy­ła 60 proc. eks­por­tu. Da­vid Ca­me­ron, któ­ry przy­le­ciał wczo­raj do Ber­li­na na roz­mo­wy z kanc­lerz An­ge­lą Mer­kel, miał dać do zro­zu­mie­nia, że jest go­tów po­przeć po­mysł stwo­rze­nia unii ban­ko­wej po­zwa­la­ją­cej ban­kom na wza­jem­ne udzie­la­nie so­bie po­mo­cy. I cho­ciaż do­ty­czy­ła­by tyl­ko stre­fy eu­ro, do jej po­wo­ła­nia mo­gą być po­trzeb­ne zmia­ny w trak­ta­tach, co wy­ma­ga zgo­dy wszyst­kich kra­jów.

Bry­tyj­ski mi­ni­ster fi­nan­sów Geo­r­ge Osbor­ne przy­znał przed wi­zy­tą Ca­me­ro­na w Ber­li­nie, że Lon­dyn jest go­tów po­przeć ta­kie zmia­ny. Wa­run­kiem są jed­nak gwa­ran­cje, że nie wpły­ną one na funk­cjo­no­wa­nie bry­tyj­skie­go sek­to­ra ban­ko­we­go.