Korespondencja z Rzymu
Sprawy bieżące dotyczyły głównie wojny domowej w Syrii i sytuacji na Bliskim Wschodzie. W tym kontekście przywoływany jest list Franciszka do Putina przed wrześniowym szczytem G20 w Sankt Petersburgu. Papież uznał w nim rolę Rosji w rozwiązywaniu konfliktów międzynarodowych, na czym Putinowi szczególnie zależy. Ale jednocześnie zaapelował o rezygnację z wojskowej interwencji w Syrii, co zbiegało się ze stanowiskiem Moskwy, od lat wspierającej reżim w Damaszku. W końcu, nie bez wpływu Franciszka udało się uniknąć konfrontacji, do której zmierzał Barack Obama.
Putin w Watykanie wystąpił w roli obrońcy chrześcijan prześladowanych w wielu krajach islamskich, szczególnie na Bliskim Wschodzie: w Syrii, Iraku i Egipcie. Papież wielokrotnie z tego powodu ubolewał w publicznych wystąpieniach. Nadzieje, że spotkanie papieża z Putinem zaowocuje poprawą sytuacji chrześcijan na Bliskim Wschodzie, wyraził również metropolita Hilarion, „minister spraw zagranicznych" Patriarchatu Moskiewskiego.
Znany watykanista Marco Politi podkreśla, że dla obu stron to szansa na nowe otwarcie. Jak przypomina, za pontyfikatu Jana Pawła II Cerkiew Moskiewska i rosyjskie władze uważały, że Watykan prowadzi „polską" politykę rekonkwisty i prozelityzmu na jej terytorium kanonicznym, co doprowadziło do kryzysu wzajemnych stosunków. Zdaniem Politiego po czasach dyplomatycznego zastoju Benedykta XVI może teraz dojść do zbliżenia między Watykanem a Moskwą. Po pierwsze dlatego, że Franciszek nie wahał się w kwestii syryjskiej zająć stanowiska innego niż USA i kilka europejskich rządów, a po drugie, na kwestie geopolityczne spogląda z nieeuropejskiej perspektywy.
Wczorajsze rozmowy przybliżyły perspektywę pierwszego od czasów schizmy spotkania papieża z patriarchą moskiewskim. Pojawiły się nawet głosy, że Putin zaprosi Franciszka z pielgrzymką do Rosji. To jednak wydaje się mało prawdopodobne, ponieważ Putin z okazji poprzednich wizyt w Watykanie (lata 2000, 2003, 2007) dawał do zrozumienia, że zaproszenie musi najpierw zostać wystosowane przez Patriarchat Moskiewski. Pytany z okazji wizyty w Watykanie 12 listopada br. o możliwość papieskiej pielgrzymki do Rosji Hilarion stwierdził, że na to jest jeszcze za wcześnie, ale nie wykluczył możliwości spotkania Franciszka z Cyrylem na terenie neutralnym. Niemniej jednak z uwagi na bardzo bliskie związki Putina z Cerkwią panuje powszechne przekonanie, że wczorajsze spotkanie będzie również impulsem dla dialogu między obu Kościołami. Cyryl, przyjmując niedawno w Moskwie abpa Mediolanu kard. Angelo Scolę, powiedział, że oba Kościoły łączy tak wiele jak nigdy przedtem. Metropolita Hilarion mówił o zbieżności stanowisk w wielu sprawach i uznał współpracę w dziedzinie obrony wartości chrześcijańskich w laicyzującym się świecie, szczególnie w kwestiach rodziny, aborcji, eutanazji, bioetyki, za konieczność.
