Symboliczna amerykańska odsiecz dla Bagdadu

Tomasz Deptuła z Nowego Jorku

Biały Dom nie sprecyzował dokładniej, co będą robić doradcy, wśród których znajdować się będą oficerowie najbardziej elitarnych oddziałów komandoskich – SEALs marynarki wojennej i Army Rangers podlegający dowództwu armii lądowej.

Wiadomo jedynie, że zostaną rozmieszczeni nie tylko w Bagdadzie i okolicach, ale także na północy kraju, w bezpośredniej bliskości toczących się operacji wojskowych. Mają działać w grupach po 12 osób przy irackich centrach dowodzenia i służyć radami rządowym oddziałom. Mogą też przekazywać informacje wywiadowcze – amerykańskie dla Irakijczyków oraz irackie dla Amerykanów. Na tej podstawie spekuluje się, że praca doradców może pomóc także w wyznaczeniu celów do ataków amerykańskiego lotnictwa. Jedną z głównych przeszkód w przeprowadzeniu ataków powietrznych na cele ISIS jest bowiem brak rozpoznania wywiadowczego.

W Zatoce Perskiej znajduje się już pięć okrętów wojennych, w tym lotniskowiec „George H.R. Bush", gotowych do podjęcia działań. Według Obamy ewentualne operacje miałyby być „ściśle określone i precyzyjne".

W grę wchodzą zarówno naloty powietrzne, jak i misje samolotów bezzałogowych oraz ataki rakietowe z okrętów.

Zdania wśród ekspertów na temat roli wysyłanych do Iraku doradców są podzielone. Emerytowany pułkownik Doug MacGregor uważa, że ich wyjazd do Iraku jest jedynie symbolicznym i zarazem ryzykownym gestem. Nie jest w stanie wpłynąć na przebieg działań wojennych, ale równocześnie wiąże się z niebezpieczeństwem śmierci doradców podczas działań wojennych albo ich schwytania przez bojowników ISIS. Jego zdaniem była to „najmniej zła ze wszystkich złych opcji" przedstawionych prezydentowi przez jego doradców.

Z takim stanowiskiem nie zgadza się cytowany przez CNN generał James „Spider" Marks. Jego zdaniem stawienie czoła ISIS jest koniecznością. Marks zwraca uwagę na to, że dżihadystom, działającym także w północnej Syrii, udało się przyciągnąć nie tylko bojowników z różnych krajów, ale także wyszkolonych żołnierzy z dawnej armii obalonego dyktatora Saddama Husajna oraz przedstawicieli różnych plemion sunnickich.

Prezydent Obama jest ciągle krytykowany przez republikanów za pełną ewakuację wojsk z Iraku w 2011 r. Ich zdaniem utrzymanie nawet niewielkiego kontyngentu zasadniczo rozszerzyłoby wachlarz możliwości działania w tym kraju.

„To dobrze, że prezydent Barack Obama określił nasze cele strategiczne w Iraku – uważa Dan Senor, były doradca prezydenta w administracji George'a W. Busha. – Jednak wysłanie 300 doradców jest działaniem absolutnie niewystarczającym". Senor przypomniał też, że w 2011 r. nawet najbliżsi doradcy prezydenta Obamy sugerowali pozostawienie w Iraku amerykańskich baz wojskowych w celu szkolenia irackich sił policyjnych i armii. Prezydent wolał jednak wywiązać się z wyborczej obietnicy i wycofał wszystkich.

Zdaniem Senora w obecnej sytuacji właściwszą od wysyłania doradców reakcją powinno być zadeklarowanie gotowości przeprowadzenia ataków powietrznych na cele ISIS w Iraku oraz przedstawienie planów przeprowadzenia operacji amerykańskich sił specjalnych w tym kraju. Zwrócił też uwagę, że szyicki rząd ma oprócz Amerykanów alternatywę – może się zwrócić o pomoc do Iranu.

Administracja Obamy, po pierwszych doniesieniach o możliwości podjęcia współpracy z Teheranem w sprawie wspólnych działań w Iraku, wyraźniej określiła swoje stanowisko. Obama dał do zrozumienia, że Iran mógłby odegrać pozytywną rolę w regionie pod warunkiem, że nie wystąpi zbrojnie wyłącznie w obronie szyitów.