Amerykańskie wybory nad Wisłą

Zarówno termin, jak i trasa przejazdu zostały starannie przygotowane. Brat i syn amerykańskich prezydentów odwiedzi tylko trzy kraje: poza Polską także Niemcy i Estonię. Chce z jednej strony pokazać, że jest partnerem dla Angeli Merkel, najbardziej wpływowego polityka Europy, a z drugiej – że nie zawaha się obronić sojuszników przed agresją ze strony Kremla.

Zaraz potem, 15 czerwca, ogłosi oficjalnie w Miami start w walce o nominację Partii Republikańskiej w wyborach prezydenckich.

– To jest wyjątkowa kampania wyborcza. Zwykle w USA polityka zagraniczna nie odgrywa istotnej roli. Ale tym razem jest inaczej, bo każdy z kandydatów chce się wyróżnić w stosunku do Baracka Obamy. A w żadnym innym obszarze dokonania odchodzącego prezydenta nie są tak wątpliwe, jak w sprawach międzynarodowych – mówi „Rz" Bates Gill z Królewskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Chatham House) w Londynie.

Przejmując osiem lat temu władzę, Obama obiecał wycofanie się Stanów Zjednoczonych z wojen świata arabskiego. Ale dziś tę politykę trudno nazwać sukcesem: Państwo Islamskie opanowało znaczną część Iraku i Syrii, Libia jest pogrążona w chaosie, NATO pozostawia dużą część Afganistanu w rękach talibów.

To jednak przede wszystkim porażka polityki resetu z Rosją ma być głównym celem ataku przeciw Obamie.

– Najgroźniejszym konkurentem w wyborach prezydenckich będzie dla Jeba Busha Hillary Clinton. A to właśnie ona jako sekretarz stanu wylansowała pomysł resetu z Rosją. Bush będzie chciał o tym w Polsce przypomnieć – mówi Gill.

Jeb Bush tuż przed odlotem zapowiedział, że w razie dojścia do władzy nie zawaha się stawić czoła Rosji w obronie państw bałtyckich.

– Jeśli nie będziemy poważnie traktować art. 5, skończy się to rozwiązaniem NATO. A to byłaby katastrofa.

W Warszawie Bush spotka się z prezydentem elektem Andrzejem Dudą. Krzysztof Szczerski, który w kancelarii głowy państwa będzie odpowiedzialny za sprawy zagraniczne, powiedział „Rz", że jednym z głównych celów nowego prezydenta jest ściągnięcie na stałe baz wojskowych USA lub NATO. Czy to się uda?

– W retoryce Jeb Bush będzie z pewnością radykalny. Ale czy rzeczywiście w razie wygrania wyborów zdecyduje się na taką inicjatywę, jest już wątpliwe. To jest strategiczna decyzja, która wymaga długiego namysłu – zaznacza Gill.

Duda ma nadzieję, że pozytywna decyzja w tej sprawie zapadnie latem przyszłego roku na szczycie NATO w Warszawie. Wówczas pozostaną jednak jeszcze cztery miesiące do wyborów prezydenckich i Bush nie będzie miał większego wpływu na stanowisko Obamy względem baz w Polsce.