Wielka amerykańska panika

Zdarzyło się 70 lat temu: 30 października 1938 roku słuchacze amerykańskiego CBS Radio dowiedzieli się o niezidentyfikowanym obiekcie, który uderzył z niebywałą siłą w jedną z farm na terenie Grover’s Mill (New Jersey), niedaleko Princeton.

Aktualizacja: 30.10.2008 07:45 Publikacja: 30.10.2008 02:52

Słuchowisko Orsona Wellesa przeszło do historii dziennikarstwa jako radiowy majstersztyk

Słuchowisko Orsona Wellesa przeszło do historii dziennikarstwa jako radiowy majstersztyk

Foto: AP

W kolejnych dziennikarskich relacjach była mowa o inwazji Marsjan, którzy chcąc zawładnąć Ziemią, rozpoczęli masową eksterminację jej mieszkańców.

Wyemitowana w przeddzień Halloween audycja radiowa z cyklu „Merkury Theatre on the Air” – jak donosiły następnego dnia największe amerykańskie gazety – wywołała prawdziwą panikę wśród Amerykanów. Niektórzy ponoć wydzwaniali na posterunki policji, by się dowiedzieć, jak duże jest zagrożenie w ich regionie. Gdzieniegdzie mieszkańcy porzucali domy, a samochody uciekinierów blokowały ulice.

Audycja, która wywołała taką reakcję, była adaptacją powieści H.G. Wellsa pod tytułem „Wojna Światów”, a autorem słuchowiska był Orson Welles, podówczas broadwayowski aktor i reżyser teatralny.

Trudno się dziwić przeciętnym Amerykanom, którzy włączywszy radio w trakcie trwania audycji (nie słysząc zapowiedzi, że słuchowisko powstało na podstawie powieści science fiction), potraktowali usłyszane informacje śmiertelnie poważnie. Bo to, co zrobił w radiu Orson Welles – późniejszy autor klasycznego filmu „Obywatel Kane” – to prawdziwy majstersztyk. Informacja o lądowaniu Marsjan na Ziemi została wtrącona jako news dnia w trakcie relacji z koncertu (co spowodowało, że po całej aferze stacja CBS dostała zakaz używania formuły „Szanowni państwo, przerywamy program, aby…”).

Reporter, który relacjonuje badanie dziwnego obiektu, co rusz wtrąca niby przypadkiem: „Czy już mam mówić? Czy jestem już na antenie?”. Dodajmy do tego świetne efekty dźwiękowe. Rezultat zaskoczył nawet reżysera, który później gęsto się tłumaczył ze zbytnio sugestywnego realizmu swojej audycji.

– Nawet jeśli było to przekroczenie jakiejś granicy, jako że nikt wcześniej czegoś takiego nie zrobił, to był to wspaniały radiowy teatr i wielkie dziennikarskie wyzwanie – mówi „Rzecz- pospolitej” wieloletni radiowiec, a obecnie szef Trójki Krzysztof Skowroński. I dodaje:

– Gdybym miał dobry pomysł, to chętnie bym to powtórzył. Choć dzisiaj byłoby to trudne, nie ma już tej magii radia. Wówczas radio monopolizowało i dusze, i obieg informacji, dziś jest wiele innych ośrodków medialnych, gdzie można weryfikować informacje.

W kolejnych dziennikarskich relacjach była mowa o inwazji Marsjan, którzy chcąc zawładnąć Ziemią, rozpoczęli masową eksterminację jej mieszkańców.

Wyemitowana w przeddzień Halloween audycja radiowa z cyklu „Merkury Theatre on the Air” – jak donosiły następnego dnia największe amerykańskie gazety – wywołała prawdziwą panikę wśród Amerykanów. Niektórzy ponoć wydzwaniali na posterunki policji, by się dowiedzieć, jak duże jest zagrożenie w ich regionie. Gdzieniegdzie mieszkańcy porzucali domy, a samochody uciekinierów blokowały ulice.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021