Prezent na urodziny Peresa

Bojkot Izraela nabiera rozpędu. Właśnie dołączył do niego sławny astrofizyk Stephen Hawking

Publikacja: 09.05.2013 02:06

Madonna jest przeciwna bojkotowi, co podkreśla od lat, regularnie odwiedzając Izrael (tu w Jerozolim

Madonna jest przeciwna bojkotowi, co podkreśla od lat, regularnie odwiedzając Izrael (tu w Jerozolimie w 2004 r.)

Foto: AFP

Choć decyzja profesora wywołała na świecie spore poruszenie, dotąd uczony nie wydał oświadczenia. Hawking miał przemawiać podczas konferencji zorganizowanej przez prezydenta Izraela Szymona Peresa w ramach obchodów jego 90. urodzin. Nazwisko Brytyjczyka po cichu spadło jednak z listy uczestników.

„To jego niezależna decyzja o respektowaniu bojkotu, oparta na jego wiedzy o Palestynie i na jednomyślnych radach jego środowiska akademickiego" – podał na stronie internetowej Brytyjski Komitet do spraw Uniwersytetów Palestyny.

Uniwersytet Cambridge, na którym pracuje 71-letni profesor, potwierdził, że zaaprobował on to oświadczenie. Organizatorzy konferencji uznali decyzję Hawkinga za „skandaliczną i nieprzystającą do otwartego, demokratycznego dialogu". W Izraelu pojawiły się komentarze, że ciężko chory naukowiec podupadł też na zdrowiu psychicznym.

Kampania Bojkot, Wycofanie Inwestycji i Sankcje (BDS), do której dołączył Hawking, inspirowana jest walką z apartheidem w RPA i trwa od ośmiu lat. Jej głównym celem jest doprowadzenie do zakończenia izraelskiej okupacji terytoriów palestyńskich. Uczestnicy kampanii namawiają inwestorów do wycofania się z Zachodniego Brzegu oraz przekonują do kulturalnej, naukowej, gospodarczej i wojskowej izolacji Izraela. Dotąd brali w niej udział głównie artyści i choć o akcji bywało głośno, dopiero odkąd zaczęli włączać się naukowcy i dyskretnie popierają ją rządy kolejnych państw, może stać się dotkliwa.

Głośne pięknoduchy

Bruce Willis i Jean-Claude van Damme mieli uczestniczyć w premierze filmu „Niezniszczalni 2" w Tel Awiwie, ale nie przyjechali. Koncert w Izraelu odwołała słynna wokalistka jazzowa Cassandra Wilson, dołączając do takich gwiazd jak Lenny Kravitz, Carlos Santana czy Macy Gray. Roger Waters z Pink Floyd, wzywając do udziału w kampanii BDS, opowiadał o wrażeniu, jakie zrobił na nim mur zabezpieczający Izraelczyków przed atakami terrorystycznymi. Napisał na nim słowa ze swej piosenki „We don't need no thought control" (nie potrzebujemy kontroli nad myślami). Odwołał koncert w Tel Awiwie i wystąpił w Newe Szalom, wsi założonej przez Żydów i Arabów. „Koncert w Tel Awiwie byłby jak gra w piłkę w drużynie policji Johannesburga zaraz po masakrze w Sharpeville w 1960 r." – oświadczył.

Początkowo na takie informacje Jerozolima odpowiadała, że porównania do apartheidu w RPA są nieuprawnione, wynikają z antysemityzmu i grożą delegitymizacją Izraela. Kiedy te argumenty nie pomogły, Kneset przyjął ustawę, która powala stawiać przed sądem osoby wzywające do bojkotu, i choć wielu prawników protestowało, że przepis jest niezgodny z konstytucją, nie wycofano go. Jednocześnie  nagłaśniane są decyzje gwiazd o przyjęciu zaproszenia do Izraela. W ciągu ostatnich lat decydowali się na to m.in. artyści z Depeche Mode, Red Hot Chili Peppers i Metalliki, Elton John czy Rod Stewart. Madonna podczas koncertu w Tel Awiwie paradowała owinięta izraelską flagą.

– Gdybym miał nie jeździć do krajów, z którymi się nie zgadzam, nie wstawałbym z łóżka – stwierdził aktor Ian McGregor.

Intelekt i marchewka

Bojkot Izraela przez środowiska naukowców nie jest tak spektakularny, ale spory na ten temat są wyjątkowo gorące. Dowodem niedawna wymiana zdań między 75-letnim prof. Alanem Dershowitzem z Harvard Law School a komentatorem „Guardiana" Glennem Greenwaldem. W ich korespondencji, która wyciekła do sieci, puściły im najwyraźniej nerwy i podważali swą inteligencję, zdolność racjonalnego myślenia, a nawet uczciwość. A poszło o to, czy z budżetu Nowego Jorku należy dotować Brooklyn College, jeśli współfinansuje podróż do USA działaczy BDS.

W ubiegłym roku do bojkotu dołączyło kilka znanych ośrodków i stowarzyszeń akademickich. W listopadzie 51 znanych naukowców (wśród nich laureaci Pokojowej Nagrody Nobla Mairead Corrigan i Adolfo Pérez Esquivel) wezwało do „nałożenia embarga na Izrael". Choć takie listy z pewnością podgrzewają atmosferę, dotkliwsze mogą być decyzje gospodarcze.

Pod koniec kwietnia do szefowej unijnej dyplomacji wpłynął list podpisany przez 13 ministrów spraw zagranicznych UE wzywający do stworzenia regulacji dotyczących „właściwego oznaczania" produktów wytwarzanych przez Izraelczyków mieszkających na terytoriach okupowanych. W liście napisano, że „jest to niezbędne do zapewnienia konsumentów, że nie są wprowadzani w błąd fałszywymi informacjami". W marcu takie zalecenie wydał holenderski rząd, a wcześniej uczyniły to  Belgia i Wielka Brytania.

W Europie żydowscy osadnicy najczęściej sprzedają warzywa, owoce, wino, miód, olej z oliwek oraz kosmetyki.  Dyplomaci izraelscy wciąż podkreślają, że skupiając swoją uwagę na osadnikach, Unia nie zauważa największego problemu, czyli odmowy Palestyny podjęcia negocjacji oraz ataków z Gazy.

Choć decyzja profesora wywołała na świecie spore poruszenie, dotąd uczony nie wydał oświadczenia. Hawking miał przemawiać podczas konferencji zorganizowanej przez prezydenta Izraela Szymona Peresa w ramach obchodów jego 90. urodzin. Nazwisko Brytyjczyka po cichu spadło jednak z listy uczestników.

„To jego niezależna decyzja o respektowaniu bojkotu, oparta na jego wiedzy o Palestynie i na jednomyślnych radach jego środowiska akademickiego" – podał na stronie internetowej Brytyjski Komitet do spraw Uniwersytetów Palestyny.

Pozostało 90% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1019