Coraz chudsze portfele Polaków

Trzeci rok z rzędu nasze dochody nie dogonią cen. Paradoksalnie najbardziej ubożeją ci, którzy tworzą dobrobyt – pracownicy i właściciele firm.

Publikacja: 01.10.2013 04:23

Na co Polacy wydają najwięcej pieniędzy

Na co Polacy wydają najwięcej pieniędzy

Foto: Rzeczpospolita

Ubiegłe dwa lata, mimo wzrostu gospodarczego, były fatalne dla zasobności portfeli Polaków. Niestety, tak samo będzie w tym roku – przewidują eksperci.

Jak wylicza GUS, po sześciu latach wzrostu realnych (tj. po odliczeniu inflacji) dochodów rok 2012 był drugim z kolei, gdy one malały. Tzw. dochód rozporządzalny, w uproszczeniu chodzi o pieniądze, jakie mamy faktycznie do wydania po opłaceniu danin na rzecz państwa, wynosił w ubiegłym roku 1278 zł na jedną osobę. Był realnie o 0,1 proc. niższy niż rok wcześniej.

Ta sytuacja zapewne powtórzy się w tym roku. To efekt niskiego wzrostu gospodarczego, wysokiego bezrobocia i rosnącego fiskalizmu państwa.

– Obawiam się, że w tym roku średni realny dochód rozporządzalny Polaków zmaleje po raz trzeci z rzędu – mówi nam Iga Magda, wiceprezes Instytutu Badań Strukturalnych.

Czym to tłumaczy? Wskazuje, że zamrożone są progi dochodowe, co oznacza de facto konieczność opłacania wyższego PIT od zarobków. Ponadto w miejscu stoi zatrudnienie, nie przybywa zatem pracujących, a presja na wzrost wynagrodzeń, czego dowodzą ostatnie badania NBP, jest wręcz śladowa. – Wszystko to powoduje, że Polacy mają coraz mniej pieniędzy do dyspozycji – podkreśla Iga Magda.

Cezarego Kaźmierczaka, prezesa Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, który reprezentuje środowisko małych i średnich przedsiębiorstw, nie dziwią te dane.

– To się nie zmieni, dopóki gospodarka nie ruszy. Nie wiem, skąd się biorą opinie, że kryzys się już skończył, bo ludzie tego nie czują – mówi Kaźmierczak.

Podobnie jak Iga Magda wskazuje na rosnący fiskalizm państwa. Dodaje, że wciąż nie są likwidowane bariery w prowadzeniu firm, a jest ich wręcz coraz więcej.

Ciekawe i zaskakujące wnioski przynosi szczegółowa analiza danych GUS. Okazuje się, że dochody najbardziej maleją tym, którym, jak podpowiada intuicja, powinny rosnąć, bo to oni tworzą dobrobyt. Chodzi o przedsiębiorców i osoby pracujące.

W 2012 roku ich dochody zmalały więcej niż średnia – odpowiednio o 1,9 i 0,7 proc.

Co ciekawe, na drugim biegunie znajdują się ci, którzy albo żyją ze świadczeń społecznych, albo są mocno wspierani przez państwo. Dotyczy to rolników i emerytów. Ich dochody nie zmalały, ale wręcz wzrosły – odpowiednio o 7,4 i 0,9 proc.

Jak podkreśla GUS, w przypadku rolników trzeba pamiętać o niskiej wartości dochodów z roku 2011 i dużej skali wahań między kolejnymi latami, a także o bardzo istotnym wzroście dopłat bezpośrednich (w ubiegłym roku wyniósł on 36,8 proc.).

Bez względu jednak na jednorazowe wydarzenia wciąż maleje różnica w poziomie dochodów rolników w stosunku do pozostałych Polaków. W ubiegłym roku ich średnie dochody były niższe o 14,6 proc. od średniej krajowej, a jeszcze w 2011 r. było to 21 proc.

Drugą „uprzywilejowaną" grupą są emeryci. – Nie dziwi mnie, że w gospodarstwach emerytów dochód nie maleje. Pamiętajmy, że mają oni waloryzowane świadczenia z uwzględnieniem inflacji oraz co najmniej 20 proc. realnego wzrostu płac – mówi Iga Magda.

Wiktor Wojciechowski, główny ekonomista Invest-Banku, dodaje, że wskaźnik podwyżek w 2012 roku był wyjątkowo wysoki, bo opierał się na wzroście inflacji i płac z 2011 roku.

Oceniając dane GUS, eksperci zwracają uwagę na nie do końca normalną sytuację, jaka panuje w Polsce. Świadczenia społeczne są wypłacane bardzo dużej grupie osób, do tego dość hojnie waloryzowane. W tym samym czasie osoby, które wytwarzają dobrobyt, nie dość, że działają w trudnych warunkach (wysokie bezrobocie, niepewność na rynku pracy, bariery w prowadzeniu firm), to zmuszone są płacić wysokie podatki. – W Polsce mamy problem z tzw. solidarnością międzypokoleniową. Transfery społeczne są adresowane głównie do osób starszych, a by je sfinansować, musimy bardziej opodatkowywać młodsze osoby. Warto zastanowić się nad tym, czy można w jakiś sposób zmienić tę sytuację – podsumowuje Iga Magda.

Społeczeństwo
Sondaż: Rok rządów Donalda Tuska. Polakom żyje się lepiej, czy gorzej?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Społeczeństwo
Syryjczyk w Polsce bez ochrony i w zawieszeniu? Urząd ds. Cudzoziemców bez wytycznych
Społeczeństwo
Ostatnie Pokolenie szykuje „wielką blokadę”. Czy ich przybudówka straci miejski lokal?
Społeczeństwo
Pogoda szykuje dużą niespodziankę. Najnowsza prognoza IMGW na 10 dni
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Społeczeństwo
Burmistrz Głuchołaz: Odbudowa po powodzi odbywa się sprawnie