Idą po śladach Redaktora

19 grudnia ogłoszenie laureatów XXII edycji Nagrody „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia.

Publikacja: 16.12.2022 03:00

Idą po śladach Redaktora

Foto: Bohdan Paczowski

Nagrodę ustanowiła nasza redakcja w 2001 r., w pierwszą rocznicę śmierci znakomitego redaktora i polityka, twórcy „Kultury” i Instytutu Literackiego w Paryżu. Wyróżnienie mogą otrzymać osoby lub instytucje kierujące się zasadami wyznawanymi przez Jerzego Giedroycia, które cechuje bezinteresowna troska o sprawy publiczne, umacnianie pozycji Polski w Europie oraz pogłębianie dialogu między narodami Europy Środkowo-Wschodniej.

W tym roku nominowane do nagrody zostały następujące osoby.

Stanisław Stępień, dyrektor Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego, profesor Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Przemyślu. Jego zainteresowania badawcze to: stosunki polsko-ukraińskie w XIX i XX w., mniejszości narodowe w Polsce i na świecie, dzieje Kościoła greckokatolickiego, dzieje kultury na Kresach Wschodnich.

Joe Biden, prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, w latach 1973–2009 senator ze stanu Delaware, w latach 2009–2017 wiceprezydent Stanów Zjednoczonych. Po wybuchu wojny w Ukrainie wspiera to państwo, a także te, które przyjęły uchodźców.

Wołodymyr Zełenski, prezydent Ukrainy, aktor, przedsiębiorca. Po inwazji Rosji na Ukrainę jest niekwestionowanym liderem walki z najeźdźcą, dzięki swojej postawie zdobył międzynarodowe uznanie. Wielu komentatorów nazywa go mężem stanu i bohaterem narodowym. W 2022 r. został człowiekiem roku tygodnika „Time”.

Ołena i Wołodymyr Zełenscy. Ołena Zełenska jest małżonką prezydenta Ukrainy, pisarką, z wykształcenia architektem. Angażuje się we wsparcie międzynarodowe dla walczącego kraju. 9 marca 2022 r. napisała list otwarty, w którym wymieniła imiona dzieci zabitych podczas inwazji, apelowała też o ustanowienie strefy zakazu lotów nad Ukrainą.

Andrzej Peciak, badacz „Kultury”, wydawca dzieł Jerzego Giedroycia, historyk i działacz opozycji demokratycznej. Od 1979 roku kolporter wydawnictw drugiego obiegu. Uczestnik strajku okupacyjnego w Lubelskich Zakładach Naprawy Samochodów w 1981 r. W latach 80. XX wieku był wykładowcą podziemnej Wszechnicy Związkowej Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ Solidarność. Współzałożyciel i redaktor drugoobiegowego Funduszu Inicjatyw Społecznych. Po wydaniu w 1986 r. serii znaczków poczty Solidarność z okazji 40. rocznicy powstania Instytutu Literackiego został zaproszony przez redaktora Jerzego Giedroycia do Maisons-Laffitte. Od tego czasu stały współpracownik i wydawca kilkudziesięciu książek i reprintów prezentujących dorobek Instytutu Literackiego i Jerzego Giedroycia.

Wiera Meniok, szefowa Fundacji Muzeum i Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu na Ukrainie. Od 1996 r. zajęła się polonistyką. Jest autorką publikacji naukowych m.in. dotyczących twórczości Brunona Schulza i tłumaczką polskojęzycznych tekstów dotyczących tego autora na język ukraiński. Była inicjatorką założenia przy Uniwersytecie w Drohobyczu w 2002 r. Polonistycznego Centrum Naukowo-Informacyjnego im. Igora Menioka.

W poprzednim roku laureatami nagrody zostali represjonowani przez reżim Łukaszenki Andżelika Borys, przewodnicząca Związku Polaków na Białorusi, i dziennikarz Andrzej Poczobut, członek Związku Polaków na Białorusi.

Przypomnijmy, że pierwszym laureatem nagrody był prof. Jerzy Kłoczowski, twórca Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie. Nagrodzeni zostali też: Zbigniew Gluza i Ośrodek Karta (2002), Andrzej Przewoźnik (2003), Marek Karp i Ośrodek Studiów Wschodnich (2004), Natalia Gorbaniewska (2005), Jerzy Pomianowski (2006), Bohdan Osadczuk (2007), Krzysztof Czyżewski (2008), Zygmunt Berdychowski (2009), Agnieszka Romaszewska-Guzy (2010), Tomasz Pietrasiewicz (2011), Andrzej Nowak oraz Timothy Snyder (2012), Jan Malicki (2013), Paweł Kowal (2014), Tomas Venclova i Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego (2015), Bogumiła Berdychowska i Myroslav Marynovych (2016), Andrzej Sulima Kamiński i Leon Tarasewicz (2017) oraz Adolf Juzwenko (2018), prof. Jacek Majchrowski oraz Mykoła Kniażycki(2019), Andrej Chadanowicz (2020).

Patronat honorowy objął Prezydent RP Andrzej Duda. Partnerem głównym jest miasto Gdańsk. Partnerami współpracującymi są: Biblioteka Narodowa, Forum Ekonomiczne, miasto Sopot. Partnerami nagrody są : Instytut Literacki Fundacji Kultury Paryskiej, Ośrodek Karta, Studium Europy Wschodniej UW

Społeczeństwo
Wybory samorządowe 2024: Wszystko, co trzeba o nich wiedzieć
Społeczeństwo
Ulotka wyborcza postawiła na nogi służby w Szczucinie. Co w niej było?
Społeczeństwo
Budowlańcy zgubili urządzenie promieniotwórcze. Jest nagroda dla znalazcy
Społeczeństwo
Sondaż: Polacy nie chcą, aby wojsko NATO weszło na Ukrainę
Społeczeństwo
Nowy rekord WOŚP. Jerzy Owsiak o wyniku tegorocznej zbiórki