Jak odwołać testament notarialny

Aby odwołać testament notarialny, wystarczy zniszczyć jego wypis z zamiarem odwołania ostatniej woli.

Aktualizacja: 04.12.2015 07:25 Publikacja: 04.12.2015 06:45

Jak odwołać testament notarialny

Foto: 123RF

Sąd Rejonowy w Kłodzku stwierdził nabycie spadku po Zofii B. przez jej troje dzieci, po jednej trzeciej, na podstawie dziedziczenia ustawowego. Trzy lata później, gdy okazało się, że zmarła jednak zostawiła testament notarialny, SR zmienił postanowienie i zgodnie z testamentem spadek przyznał synowi i wnukowi po połowie.

Już wtedy pojawiała się kwestia odwołania testamentu, w tym wypadku notarialnego. Jeszcze przed śmiercią Zofia B. w zamiarze jego odwołania podarła i spaliła w obecności świadków będący w jej posiadaniu wypis aktu notarialnego, nie zniszczyła natomiast oryginału, ponieważ po prostu go nie miała.

Kłodzki Sąd Rejonowy uznał, że nie było to skuteczne odwołanie testamentu, gdyż wciąż istnieje złożony przez notariusza do sądu jego oryginał, na podstawie którego wydaje się dalsze wypisy równoznaczne z oryginałem. Spadkodawczyni nie sporządziła zaś nowego testamentu ani też oświadczenia o jego odwołaniu.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 946 kodeksu cywilnego spadkodawca może odwołać testament, sporządzając nowy, bądź też w zamiarze odwołania testament zniszczyć lub pozbawić go cech, od których zależy jego ważność. Może wreszcie dokonać w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.

Innego zdania niż SR był Sąd Okręgowy w Świdnicy, który przyjął, że Zofia B. skutecznie odwołała testament. To stanowisko utrzymał Sąd Najwyższy.

Jak wskazała w uzasadnieniu postanowienia sędzia SN Iwona Koper, dorozumiane odwołanie testamentu może nastąpić również w ten sposób, że spadkodawca (testator), działając z zamiarem jego odwołania, dokonuje zniszczenia testamentu lub pozbawia go cech, od których zależy jego ważność. Zniszczenie testamentu może nastąpić w szczególności poprzez jego podarcie i spalenie. Może tego dokonać spadkodawca lub osoba działająca z jego polecenia – byle tylko wola odwołania testamentu była jednoznaczna.

Ten sposób odwołania dotyczy przede wszystkim testamentu własnoręcznego. W przypadku zaś testamentu notarialnego, którego oryginałem spadkodawca nie dysponuje, wystarczy zniszczenie jego wypisu. Odwołanie odnosi się bowiem do treści testamentu, czynności prawnej, a nie dokumentu, w którym jest ona zapisana.

Dodajmy, że w niedawnym orzeczeniu SN (I CSK 596/14) stwierdził, że jeśli spadkodawca sporządził nowy testament, nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu.

—Marek Domagalski

sygnatura akt: V CSK 635/14

Sąd Rejonowy w Kłodzku stwierdził nabycie spadku po Zofii B. przez jej troje dzieci, po jednej trzeciej, na podstawie dziedziczenia ustawowego. Trzy lata później, gdy okazało się, że zmarła jednak zostawiła testament notarialny, SR zmienił postanowienie i zgodnie z testamentem spadek przyznał synowi i wnukowi po połowie.

Już wtedy pojawiała się kwestia odwołania testamentu, w tym wypadku notarialnego. Jeszcze przed śmiercią Zofia B. w zamiarze jego odwołania podarła i spaliła w obecności świadków będący w jej posiadaniu wypis aktu notarialnego, nie zniszczyła natomiast oryginału, ponieważ po prostu go nie miała.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO