Takie wnioski płyną z dwóch precedensowych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego, które z powołaniem na polską konstytucję w praktyce złagodzą negatywne skutki zamieszania interpretacyjnego wokół rozliczania przez gminy VAT od tzw. wydatków mieszanych. To prawdziwa niespodzianka, bo wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE) z 8 maja 2019 r. w sprawie C-566/17 dotyczący odliczania VAT przez samorządy nie pozostawił złudzeń. Stało się jasne, że nie mogły one odzyskiwać całego VAT od tzw. wydatków mieszanych. W świetle najnowszych wyroków NSA te, które przed 2016 r. pełny VAT odliczyły, mogą jednak spać spokojnie.
Czytaj także: Gmina nie odliczy VAT od drogi - wyrok NSA
Brak zasad i uchwała
Kanwą sporu były wnioski interpretacyjne. Gminy tak jak w setkach innych tego typu spraw wskazywały, że nie mają obiektywnej możliwości odrębnego określenia VAT związanego z czynnościami opodatkowanymi, zwolnionymi lub niepodlegającymi w ogóle VAT, tzw. wydatkami mieszanymi. Nie wiedzą więc, jak odzyskać VAT od takich wydatków poniesionych do końca 2015 r., czyli do zmiany przepisów.
Obie sprawy trafiły jednak na wokandę NSA już po niekorzystnym dla gmin wyroku TSUE, wydawało się więc, że są przesądzone. Trybunał nie miał wątpliwości, że przepisy UE sprzeciwiają się praktyce krajowej zezwalającej podatnikowi na pełne odliczenie przy wydatkach mieszanych tylko dlatego, że w przepisach nie było stosownych rozwiązań.
NSA w pełni podzielił to stanowisko. Uznał też jednak, że nie może ignorować własnej uchwały z 24 października 2010 r., w której na długo przed wyrokiem TSUE przyznał pełne prawo do odliczenia (I FPS 9/10).
