Rząd planuje ustawy, ale parlament może nie zdążyć

Do końca kadencji parlamentu rząd planuje przyjąć 96 projektów ustaw i 41 projektów założeń do ustaw. Ogłosił właśnie program prac legislacyjnych, który nie obejmuje, jak zwykle bywało, półrocza, lecz nieco dłuższy okres pozostały do jesiennych wyborów.

Wśród zaplanowanych projektów ustaw tylko 37 to propozycje nowych aktów prawnych, reszta to nowelizacje. Z wdrażaniem przepisów UE jest związanych 46 projektów. Polskie prawo jest już w połowie prawem unijnym.

Bardzo dużo zmian

Co zamierza rząd? Między innymi zaostrzyć odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Zmienione prawo energetyczne ma z kolei wesprzeć z budżetu najbiedniejszych odbiorców energii. Projekt specjalnej ustawy ma posłużyć wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Inny ma umożliwić przekazywanie opłat koncesyjnych operatorów telefonii komórkowej na rozwój Internetu. Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego powinna usprawnić procesy. W planach jest także reforma finansów publicznych i wprowadzenie ograniczeń zadłużania oraz deficytu budżetów samorządów.

Planowane są także ustawy o zapewnieniu bezpieczeństwa na Euro oraz o karach dla pracowników zatrudniających cudzoziemców na czarno, a także prawo antykorupcyjne.

Ambitne zamiary

Nowy program legislacyjny zawiera prawie tyle samo punktów, ile Rada Ministrów zaprojektowała na drugą połowę roku 2010. Tamten plan został wykonany w połowie, co i tak było sporą poprawą efektywności. Wcześniejsze sześciomiesięczne programy udawało się wykonać średnio w 30 proc.

Chyba zadziałał pomysł prawników z Rządowego Centrum Legislacji, którzy wymyślili, aby w tych programach umieszczać nie wszystkie projekty, nad którymi pracują ministerstwa, lecz tylko te w końcowej fazie przygotowania. W ten sposób plany stały się bardziej realne. Wszystkie mniej zaawansowane projekty są zaś ujawniane w oddzielnym wykazie tzw. projektów procedowanych bezterminowo, w którym zamieszczono teraz 245 projektów różnych aktów normatywnych i dokumentów bez określonej daty zakończenia prac i wprowadzenia pod obrady rządu.

Reformę systemu programowania prawodawstwa uzupełnia system elektroniczny pod nazwą „Rządowy proces legislacyjny" prowadzony przez RCL. Można tam prześledzić, na jakim wstępnym etapie jest konkretny dokument.

– Należy pozytywnie ocenić to, że rząd kontynuuje tworzenie planów prac legislacyjnych i usiłuje traktować je poważnie. Na aprobatę zasługuje też utworzenie systemu „Rządowy proces legislacyjny", choć wciąż nie informuje on o wszystkich pracach – ocenia Grzegorz Wierczyński z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zdaniem jednak problemem jest to, że plany mają charakter wyłącznie polityczny, a nie merytoryczny.

– Taki mogłyby mieć, gdyby istniały profesjonalne raporty na temat stanu polskiego prawa – uważa Wierczyński. Tymczasem ostatnie Rada Legislacyjna opracowała w połowie lat 90.

W masie projektów część oznaczona jest jako priorytety. Czy rząd zdoła je wszystkie przygotować, a parlament uchwalić?

Mogą nie zdążyć.