Z koniecznością uiszczenia opłaty miejscowej muszą się liczyć turyści wypoczywający w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób chcących z tego skorzystać, a także znajdujących się na obszarach, którym nadano status obszaru ochrony uzdrowiskowej. Za każdy dzień pobytu w takich miejscowościach opłatę miejscową będą musiały uiścić nie tylko osoby, które przebywają w nich w celach turystycznych czy wypoczynkowych, ale także uczestnicy szkoleń.
W miejscowościach, którym nadano status uzdrowiska, pobierana jest opłata uzdrowiskowa. Obowiązek jej zapłaty ciąży nie tylko na osobach przebywających tam w celach wypoczynkowo-turystycznych czy szkoleniowych, ale także na kuracjuszach przebywających tam w celach zdrowotnych.
Opłat tych nie muszą jednak wnosić osoby przebywające w szpitalach, niewidomi i ich przewodnicy oraz zorganizowane grupy dzieci czy młodzieży szkolnej. Z obowiązku ich zapłaty zwolnieni są także właściciele domków letniskowych, którzy płacą od nich podatek od nieruchomości.
Zasady poboru i wysokość należności określa rada gminy
W miejscowościach, które jednocześnie mają szczególnie korzystne warunki klimatyczne i są uzdrowiskami, pobiera się tylko jedną opłatę. Ustawodawca postanowił bowiem, że od osób, od których pobierana jest opłata uzdrowiskowa, nie pobiera się już opłaty miejscowej. Stawki opłaty uzdrowiskowej są jednak wyższe.