Gmina nie decyduje o łączeniu szkół

Kurator oświaty jest organem administracji rządowej, któremu obligatoryjne kompetencje w zakresie opiniowania łączenia szkół nadaje ustawa o systemie oświaty. Szkoły prowadzą organy samorządowe i to one decydują o ich sieci i za nie odpowiadają.

Rozstrzygana przez kolejne sądy sprawa powołania dwóch zespołów szkół w Międzyrzecu Podlaskim pokazuje, że pogodzenie racji i stanowisk obu tych stron może być bardzo trudne.

Tylko jeden dyrektor

Art. 62 ust. 1 ustawy o systemie oświaty przewiduje, że organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. Zgodnie z art. 62 ust. 5b połączenie w zespół szkoły podstawowej z gimnazjum wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty.

Rada Miasta Międzyrzec Podlaski postanowiła połączyć w dwa zespoły sześć odrębnych placówek. W skład każdego miały wejść szkoła podstawowa, gimnazjum i przedszkole.

– Nie chcemy niczego likwidować. Baza dydaktyczna pozostanie bez zmian. Już teraz uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjum uczą się w tym samym budynku. Nie byłoby jednak trzech dyrektorów, ale tylko jeden. To nie tylko tańsze, ale i racjonalniejsze rozwiązanie – mówi Artur Grzyb, burmistrz Międzyrzeca Podlaskiego.

Rada Miasta podjęła uchwały o połączeniu szkół w zespoły, zastrzegając, że nie wejdą one w życie, jeżeli nie uzyskają pozytywnej opinii lubelskiego kuratora oświaty. Ten odniósł się  do nich negatywnie.

– Kurator wskazał wiele powodów, które uniemożliwiają wydanie pozytywnej opinii. Ocenił, że połączenie tak różnych typów szkół i przedszkola w jeden duży twór będzie niekorzystne dla uczniów, zwłaszcza szkół podstawowych. Nie została także zabezpieczona odpowiednia baza dydaktyczna. Sąd uznał, że była to opinia uzasadniona – mówi radca prawny Artur Gorzel, reprezentujący podczas spraw sądowych lubelskiego kuratora oświaty.

Długie wędrówki po sądach

Miasto zaskarżyło  negatywną opinię kuratora do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie. Sąd doszedł do wniosku, że jako sporządzona dopiero po, a nie przed podjęciem uchwał w sprawie utworzenia zespołów szkół została wydana bez podstawy prawnej i należy ją unieważnić.

Wyrok się nie utrzymał, ponieważ w wyniku skargi kasacyjnej lubelskiego kuratora oświaty Naczelny Sąd Administracyjny uchylił orzeczenie WSA i przekazał sprawę temu sądowi do ponownego rozpatrzenia.

Zanim zapadł wyrok NSA, wojewoda lubelski zdążył stwierdzić nieważność obu uchwał z powodu braku opinii kuratora. Rada Miasta wysłała do kuratorium projekty następnych uchwał, ale kurator po raz kolejny zaopiniował je negatywnie, a WSA w Lublinie oddalił 3 stycznia skargę Gminy Miejskiej Międzyrzec Podlaski. Miasto zamierza zaskarżyć ten wyrok do NSA.

– Nie rozumiem powodów negatywnej opinii kuratora, skoro w okolicznych powiatach powstają takie właśnie zespoły szkół – mówi burmistrz Artur Grzyb.– Bez pozytywnej opinii kuratora nie mamy jednak ruchu, chociaż to właśnie samorząd odpowiada za szkolnictwo na swoim terenie i zna potrzeby mieszkańców.

Furtką może się okazać art. 62 ust. 5c ustawy o systemie oświaty, który stwierdza, że wymóg pozytywnej opinii kuratora oświaty nie dotyczy m.in. szkół z oddziałami integracyjnymi i sportowymi. Mogą one być łączone w zespoły na zasadach określonych przez organ prowadzący. W Międzyrzecu Podlaskim powstał już taki zespół. Składa się z gimnazjum i szkoły podstawowej z klasami sportowymi i integracyjnymi. Miasto chce jeszcze dołączyć do niego przedszkole.

Co mówią przepisy

Kompetencje gminy i kuratora

Jednostka samorządu terytorialnego zgodnie z ustawą z 7 września 1991 r. o systemie oświaty może:

- zlikwidować szkołę – na podstawie art. 59;

- połączyć w zespół prowadzone przez siebie szkoły różnych typów lub placówki – na podstawie art. 62.

O zamiarze likwidacji szkoły samorząd musi poinformować kuratora do końca lutego i przed przyjęciem przez radę gminy uchwały w tej sprawie. Kurator wydaje swoją opinię, ale nie jest ona wiążąca. W przypadku połączenia w zespół szkoły podstawowej z gimnazjum samorząd musi uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty przed podjęciem uchwały o połączeniu.

—jol

Czytaj także w serwisie:

Samorząd

»