Gminne finanse są jawne

Publiczna debata nad wykonaniem budżetu oraz publikowanie wykazów podmiotów, którym umorzono podatki, to podstawowe instrumenty kontroli nad sposobem gospodarowania pieniędzmi przez władze lokalne

Aktualizacja: 03.12.2008 06:50 Publikacja: 03.12.2008 05:04

Red

Organy wykonawcze są zobligowane do informowania o realizacji budżetu. Obowiązek ten wynika z art. 14 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Informacja taka powinna być sporządzana kwartalnie i publikowana do końca miesiąca następującego po każdym kwartale. Sprawozdania powinny przedstawiać wykonanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym kwotę deficytu lub nadwyżki.

[srodtytul]O wykonaniu budżetu...[/srodtytul]

Przepisy ustawy nie wskazują na szczegółowość prezentowanej informacji, niemniej jednak warto się zastanowić nad celem jej sporządzania. Ma ona służyć realizacji zasady jawności finansów publicznych, a także informować zainteresowanych (nie tylko radnych, ale także mieszkańców gminy) o stopniu realizacji budżetu, którego wykonanie stanowi o zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej. Niektóre samorządy ograniczają się jedynie do podania zbiorczych kwot w zakresie dochodów, wydatków, deficytu lub nadwyżki, inne prezentują dane bardziej szczegółowo i podają kwoty w ujęciu działów klasyfikacji budżetowej z podziałem na wydatki bieżące i wydatki majątkowe. Praktykowana jest również publikacja sprawozdań zawierających plany oraz wykonanie dochodów i wydatków budżetowych w pełnej szczegółowości klasyfikacji budżetowej (działów, rozdziałów i paragrafów).

Ponadto w terminie do 31 maja wójt (zarząd powiatu i województwa) ma obowiązek podać do publicznej wiadomości informację dotyczącą:

- wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego w poprzednim roku budżetowym, w tym kwoty deficytu lub nadwyżki,

- kwoty zobowiązań wymagalnych,

- kwoty dotacji otrzymanych oraz udzielonych innym jednostkom samorządu terytorialnego,

- wykaz udzielonych poręczeń i gwarancji, z wymienieniem podmiotów, których gwarancje i poręczenia dotyczą.

[srodtytul]...i ulgach podatkowych[/srodtytul]

Jednostki samorządu terytorialnego są również zobowiązane do podawania do publicznej wiadomości informacji w zakresie udzielonych ulg w zakresie podatków i opłat. Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt e ustawy o finansach publicznych zarząd podaje do publicznej wiadomości w terminie do końca maja następnego roku wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty w kwocie przewyższającej 500 zł, wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia oraz wykaz osób prawnych i fizycznych, którym udzielono pomocy publicznej. Obowiązkowi publikacji nie podlegają zatem informacje o dokonanych umorzeniach, np. opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Opłata ta ma charakter cywilnoprawny i z tego względu nie można jej zakwalifikować do podatków i opłat lokalnych.

[srodtytul]Publikowanie opinii RIO[/srodtytul]

Obowiązek ten dotyczy opinii regionalnych izb obrachunkowych o możliwości sfinansowania deficytu przedstawionego przez jednostki samorządu terytorialnego i opinii o prawidłowości dołączonej do projektu uchwały budżetowej prognozy kwoty długu, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy dotyczących uchwalania i wykonywania budżetów w latach, na które zaciągnięto zobowiązania. Opinie te powinny być opublikowane w terminie miesiąca od dnia przekazania projektu uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego do regionalnej izby obrachunkowej. Publikacja powinna nastąpić na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

[ramka][b]Minister finansów wyjaśnia[/b]

Informacje zawarte w podanym do wiadomości publicznej wykazie, o którym mowa w art. 14 pkt 2 lit. d, e i f ustawy o finansach publicznych, powinny umożliwiać identyfikację podmiotów, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających między innymi z ustawy o ochronie danych osobowych, ochronie informacji niejawnych, o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej oraz ustawy – Ordynacja podatkowa [b](pismo MF z 25 maja 2006 r. ST1-4834-598/06)[/b].[/ramka]

[i]Podstawa prawna:

– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=282315]ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (DzU nr 294, poz. 2104 ze zm.)[/link]

– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162786]ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (DzU nr 112, poz. 1198 ze zm.)[/link][/i]