Niedoróbka legislacyjna zmniejszy dochody gmin

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że w tych latach drogi wewnętrzne nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości [b](sygn. akt II FSK 784/08)[/b].

Nie ma jeszcze uzasadnienia tego orzeczenia na piśmie, ale już teraz wiadomo, że gminy, które za ten okres żądały od firm jego uiszczenia, robiły to bez podstawy prawnej. Przedsiębiorcy zaś, którzy go zapłacili – bez względu na to, czy zrobili to dobrowolnie, składając deklarację podatkową, czy na skutek decyzji burmistrza, wójta czy prezydenta miasta – mogą występować do gmin o zwrot nadpłaty (gdy zapłacili na podstawie deklaracji) lub wzruszając decyzję ostateczną (gdy doręczono im decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego). To drugi taki wyrok NSA. Pierwszy zapadł 27 maja 2008 r. ([b]sygn. akt II FSK 483/07[/b]).

[srodtytul]Kosztowny błąd [/srodtytul]

Całej sprawy pewnie by nie było, gdyby nie pomyłka ustawodawcy. Przy okazji [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=171334]nowelizacji ustawy o drogach publicznych w listopadzie 2003 r. (DzU z 2003 r. nr 200, poz. 1953)[/link] i wprowadzenia przez nią dwóch nowych (i odrębnych) definicji pasa drogowego i drogi ustawodawca nawet nie zauważył, że z tego ostatniego określenia wypadło słowo „publiczne”. A ponieważ jednocześnie nowela ta zmieniała przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a dokładnie – zawarty w niej zakres zwolnienia przedmiotowego od podatku od nieruchomości (tj. art. 2 ust. 3 pkt 4), w efekcie tego niedopatrzenia w latach 2004 – 2006 wszystkie drogi, a nie tylko publiczne, nie podlegały opodatkowaniu. Także drogi wewnętrzne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w których posiadaniu są np. przedsiębiorcy, deweloperzy (czyli drogi osiedlowe) czy spółdzielnie mieszkaniowe. Tak długo bowiem ustawodawca nie był w stanie naprawić swojej ewidentnej niedoróbki ustawowej.

[srodtytul]Gminy zapłacą więcej[/srodtytul]

Jej skutki mogą jednak boleśnie odczuć samorządy terytorialne. Przedsiębiorcy już bowiem zaczęli występować z wnioskami o zwrot nadpłaconego podatku. 

Niestety w grę wchodzi nie tylko konieczność zwrotu podatku od nieruchomości (a jest to 2 proc. od wartości budowli, jaką jest droga), i to wraz z oprocentowaniem (jeśli gmina nie dotrzyma terminu na wydanie decyzji lub zwrot nadpłaty), ale także podatku obliczonego od powierzchni gruntu pod budowlą drogi. Oczywiste jest bowiem, że [b]skoro podatkowi od nieruchomości nie podlegała droga wewnętrzna, to opodatkowany nie był także grunt pod nią (według ustalanej przez daną gminę stawki za metr kwadratowy powierzchni). A to oznacza wyższe kwoty do zwrotu.[/b]

Na Śląsku takich spraw jest wiele, a o zwrot występuje już sporo dużych przedsiębiorców.

– Znowu maleją nam dochody, a przecież podatek od nieruchomości stanowi dla samorządów lokalnych jedno z ich podstawowych źródeł – podkreśla Danuta Kamińska, skarbnik miasta Katowice i zarazem przewodnicząca Komisji Skarbników Unii Metropolii Polskich. 

Gminy praktycznie nie mają wyboru. Są świadome, że za niezawiniony błąd to im przyjdzie zapłacić, i to dosłownie. Kwestią czasu jest bowiem, kiedy przedsiębiorcy na masową skalę zaczną składać korekty deklaracji podatkowych wraz z wnioskami o stwierdzenie nadpłaty i zwrot niesłusznie zapłaconego podatku.

[ramka][b]Komentuje Alicja Sarna, doradca podatkowy w MDDP[/b]