Działalność organów gminy jest jawna. Oznacza to, że obywatele – nie tylko mieszkańcy danej jednostki samorządu – mogą zapoznać się z przebiegiem prac rady (wójta) i efektami ich działań. Ustawa o samorządzie gminnym gwarantuje m.in. możliwość osobistego przysłuchiwania się obradom rady i jej komisji (art. 11b). Prawo to obejmuje także rejestrowanie przez obywatela dźwięku i obrazu.
Jeżeli ktoś nie może przyjść na sesję, to wolno mu zapoznać się z protokołami dokumentującymi jej przebieg. Zasady dostępu do nich i korzystania zawiera statut gminy. Co istotne, nie może on w żaden sposób ograniczać prawa obywateli do zapoznania się z protokołami z sesji rady, np. poprzez żądanie formalnego zatwierdzenia przez radę czy też wniesienia opłaty administracyjnej. Potwierdza to orzecznictwo, m.in. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 21 stycznia 2009 r., sygn. III SA/Wr 537/08.
Pobieraniu opłat za dostęp do protokołów sesji rady (jej komisji) sprzeciwia się także ustawa o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie bowiem z jej art. 7 ust. 2 jest on bezpłatny. Jak wynika z art. 15, podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej może żądać opłaty, ale tylko wówczas, gdy ponosi dodatkowe koszty związane z jej wytworzeniem. Obywatel może zostać zatem zobowiązany do zapłacenia za wydanie mu kserokopii interesujących go fragmentów protokołu, ale za samo przeglądanie w siedzibie urzędu (lub też innym przeznaczonym do tego miejscu) żadna opłata się nie należy.
Zobacz więcej:
