Referendum o unii Helu i Jastarni

Gdy rząd pracuje nad zmianami w prawie, które mają zachęcić małe gminy do łączenia się i uprościć procedury tworzenia jednej jednostki, pojawiają się także oddolne inicjatywy mieszkańców. Jedną z nich jest wniesiony do władz lokalnych Helu i Jastarni wniosek mieszkańców o zorganizowanie referendum w sprawie połączenia tych jednostek samorządowych.

Co ciekawe, spostrzeżenia mieszkańców są zbieżne z wnioskami analiz opracowanych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.

– Racjonalne zarządzanie, niższe koszty administracji (bo będzie mniej urzędników), a co za tym idzie, więcej pieniędzy na rozwój to korzyści, jakie może przynieść unia Helu i Jastarni – wylicza Andrzej Buliński, przedstawiciel zwolenników połączenia.

Również z badań przeprowadzonych przez resort administracji wynika, że małe gminy generują wysokie koszty ich funkcjonowania.

– Są one średnio o 20 proc. wyższe niż w dużych jednostkach – mówi Szymon Wróbel, dyrektor Departamentu Współpracy z Jednostkami Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji. – W sytuacji starzenia się społeczeństwa małe jednostki mogą już wkrótce nie być w stanie efektywnie wykonywać swych zadań. Obecnie z takimi problemami borykają się te jednostki, które liczą do 5 tysięy mieszkańców – dodaje dyrektor Wróbel.

Takimi małymi gminami są właśnie Hel i Jastarnia. Liczba mieszkańców każdej z nich nie przekracza 4 tysięcy.

Powstała w wyniku połączenia gmina może liczyć na zwiększone dochody z PIT.

– Obecnie standardowy udział gminy w PIT wynosi 37,42 proc. A jeżeli dwie gminy połączą się w jedną, to przez pięć lat otrzymują dodatkowe 5 proc. tego podatku – zauważa Andrzej Buliński.

Gmina utworzona z połączenia Jastarni z Helem liczyłaby ok. 7,8 tys. mieszkańców

Dlaczego w takim razie inne gminy niechętnie decydują się na łączenie?

– Przede wszystkim trudno pokonać opór mieszkańców – mówi Stefan Strzałkowski, poseł i były burmistrz Białogardu. – Trudno przekonać do unii mieszkańców gmin, gdy w jednej cena 1 m³ wody wynosi 10 zł, a w drugiej 60 zł. W takiej sytuacji łączenie jest wbrew interesom przynajmniej części z nich, bo może oznaczać wysokie podwyżki – wskazuje  poseł.