Centralizacja zakupów przyniesie oszczędności

O tym, że centralne zamówienia publiczne mogą oznaczać olbrzymie oszczędności, wiadomo od dawna. Pierwszą ich próbę rząd podjął już w 2008 r., organizując duży przetarg na usługi telefoniczne dla administracji rządowej. Według szacunków wydał wtedy o 24 mln zł mniej, niż gdyby każde ministerstwo zawierało odrębne umowy. Teraz zgodnie z projektem zarządzenia premiera centralne zamówienia mają objąć dziesięć rodzajów dostaw oraz 15 rodzajów usług (patrz ramka) i dotyczyć aż 61 jednostek administracji (wszystkie ministerstwa i urzędy wojewódzkie oraz centralne, takie jak: UOKiK, URE, UKE, GDKiA czy GUS).

Jak to ma działać? Do 30 listopada szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów określi, jakie zamówienia będą realizowane w kolejnym roku przez Centrum Usług Wspólnych. Ministerstwa i urzędy będą zobowiązane zgłosić, czy potrzebują coś z tej listy. Jeśli tego nie zrobią, nie wolno im będzie samodzielnie ogłosić przetargu, chyba że po uzyskaniu specjalnej zgody. CUW zbierze wszystkie zamówienia i będzie ogłaszał przetargi. Wybrane w nich firmy wykonają zamówienie na rzecz jednostek, które zgłosiły zapotrzebowanie. Poza zapłatą za dostawę czy usługę zapłacą one CUW 1 proc. wartości zamówienia plus VAT, co ma pokrywać koszty administracyjne związane z organizowaniem przetargów.

Pomysł centralnych zakupów jest powszechnie chwalony. Może prowadzić nie tylko do ograniczenia wydatków publicznych, ale również do zmniejszenia zatrudnienia w administracji. Zdaniem ekspertów nie wszystkie jednak dostawy i usługi wskazane w projekcie zarządzenia premiera powinny być zamawiane centralnie. Chodzi przede wszystkim o te, które teraz trafiają do mniejszych przedsiębiorstw (np. zakup materiałów biurowych, mebli oraz usług sprzątania czy szkoleniowych).

– Pilnowanie finansów publicznych to niejedyny obowiązek administracji. Powinna również stwarzać warunki konkurencji, ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich firm – zauważa Włodzimierz Dzierżanowski z Grupy Doradczej Sienna. – Przy tak dużych zamówieniach nie będą one miały szans na start w przetargach. We Włoszech np. w końcu zdecydowano się na decentralizację zamówień, którymi są szczególnie zainteresowane firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.

Teoretycznie nic nie stoi na przeszkodzie, aby centralne zamówienia dzielić na części i między wielu mniejszych wykonawców. Tyle że stawia to pod znakiem zapytania sens centralizacji. Głównym jej celem są przecież oszczędności, a te można uzyskać, gdy jedna firma czy konsorcjum otrzymuje duże zlecenie.

Prawnicy zwracają też uwagę na potrzebę objęcia CUW, które będzie organizować centralne przetargi, specjalnym nadzorem.

– To będą olbrzymie zamówienia, a więc pojawią się większe pokusy korupcyjne. Umowa zawarta np. na cztery lata oznaczać będzie monopol dla danej firmy – ostrzega Arkadiusz Szyszkowski, doktorant w Instytucie Nauk Prawnych PAN.

Projekt wczoraj omawiał Komitet Rady Ministrów. Zdecydowano, że konieczne są dalsze nad nim prace.

etap legislacyjny: KIO/UZP 1526/10

CZEGO NIE BĘDZIE MOŻNA ZAMÓWIĆ SAMODZIELNIE

Dostawy:

energii elektrycznej, paliw, samochodów, komputerów (serwerów, pamięci masowych, nośników danych i urządzeń sieciowych), urządzeń biurowych (drukarek, kopiarek, skanerów i faksów), oprogramowania, materiałów biurowych, mebli, prasy, biletów lotniczych.

Usługi:

telefonii stacjonarnej i ruchomej, dostępu do Internetu, utrzymania czystości, wywozu nieczystości, ochrony osób i mienia, kurierskie, pocztowe, poligraficzne i wydawnicze, administrowania budynkami, ubezpieczeniowe, medyczne, serwisu i obsługi pogwarancyjnej samochodów, kart flotowych, szkoleniowe.

Czytaj też

»

Mniejsze firmy mogą stracić publiczne zlecenia