Ministerstwo Finansów konsultuje projekt rozporządzenia w sprawie trybu postępowania podczas kontroli w izbach i urzędach skarbowych. Teraz okazuje się, że zamierza też – o czym poinformowało w odpowiedzi przekazanej „Rz" – wydać zarządzenie w tej sprawie. Załącznikiem do niego ma być wzór oświadczenia, jakie będzie składał kontrolujący, że nie ma przyczyn powodujących jego wyłączenie z przeprowadzenia danej kontroli.
Problem polega na tym, że przyjęta przez ministerstwo koncepcja kontroli funkcjonowania izb i urzędów skarbowych oraz bezstronności i obiektywizmu zatrudnionych w nich urzędników budzi poważne zastrzeżenia. Przede wszystkim dlatego, że służby podległe ministrowi finansów powinien kontrolować niezależny, najlepiej zewnętrzny, podmiot audytorski. W przeciwnym razie może dojść do konfliktu interesów, gdy kontrolującymi będą koledzy i koleżanki kontrolowanych.
Ministerstwo Finansów wykorzystało wprawdzie w projekcie funkcjonującą w procedurach administracyjnych oraz sądowych instytucję wyłączenia osoby, której wynik postępowania mógłby dotyczyć osobiście lub osób jej najbliższych. Inny jest jednak układ sił w typowym postępowaniu, w którym mamy do czynienia ze stronami mogącymi zgłaszać wniosek o wyłączenie.
W projekcie rozporządzenia nie ma instrumentu wyegzekwowania obiektywnej bezstronności kontrolujących. Takiej możliwości wyłączenia kontrolowanego nie ma ani kontrolowany urząd skarbowy czy izba skarbowa, ani tym bardziej kontrolowany urzędnik. No chyba że do ministra finansów trafi donos o powiązaniach kontrolującego z kontrolowanymi, ale chyba nie o taki kształt procedury tutaj chodzi.
Krytycznie należy także ocenić pomysł regulowania kwestii kontroli oddzielnie w rozporządzeniu i zarządzeniu wydawanym przez ministra finansów. Zwłaszcza że ten pierwszy akt jest bardzo ogólny. Można powiedzieć, że kontrola wewnętrzna, o której tu mowa, byłaby jedynie z zamierzenia obiektywna, gdyby miała być prowadzona na podstawie przepisów w tym kształcie, w jakim przekazane zostały do uzgodnień międzyresortowych.
