Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwróciła się Przewodnicząca Rady Ławniczej przy Sądzie Okręgowym w Warszawie wskazując na negatywne w jej ocenie skutki działania art. 172 par 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych.
Przepis ten przewiduje, iż za czas zwolnienia od pracy ławnik zachowuje prawo do świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
Zdaniem Przewodniczącej Rady Ławniczej przy warszawskim SO, wskazane uprawnienie do świadczeń wynikających ze stosunku pracy są istocie fikcyjne, ponieważ ich wysokość jest faktycznie pochodną uzyskiwanego przez pracownika dochodu. Tymczasem pochodną udzielenia przez pracodawcę dnia wolnego od pracy bez prawa do wynagrodzenia jest obniżenie wysokości przysługującego mu zasiłku chorobowego czy ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Dzieje się tak dlatego, iż podstawą do naliczania tych świadczeń stanowi suma faktycznych zarobków.
Przewodnicząca zwróciła także uwagę, iż odroczoną w czasie konsekwencją obecnego systemu zwolnień od pracy ławników jest uszczuplenie ich uprawnień emerytalnych. Przychód będący podstawą składki emerytalnej ulega bowiem obniżeniu z powodu braku wynagrodzenia za dzień, w którym ławnik wykonuje swoje obowiązki w sądzie.
W wystąpieniu do ministra sprawiedliwości prof. Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich wyraziła zaniepokojenie tą sytuacją. Jak zauważyła, może ona powodować w niedalekiej przyszłości zmniejszenie liczby kandydatów na ławników pośród osób, które pozostają jednocześnie w stosunku pracy.