SN odrzucił wniosek sędziego Józefa Iwulskiego ws. testu bezstronności

Przypomnijmy. W lipcu 2021 roku, nieistniejąca obecnie, Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego odebrała immunitet sędziemu Józefowi Iwulskiemu. Jednocześnie zawieszono sędziego w czynnościach służbowych i obniżono jego wynagrodzenie o 25 procent.

O zgodę na pociągnięcie sędziego Iwulskiego do odpowiedzialność karnej wystąpili prokuratorzy Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Ich zdaniem sędzia SN mógł dopuścić się zbrodni komunistycznej. Chodzi o bezprawne pozbawienie wolności Leszka W. robotnika i działacza demokratycznej opozycji PRL. Wyrokiem z października 1982 r. 21-latek został skazany na trzy lata pozbawienia wolności za wykonywanie i kolportowanie ulotek wymierzonych w ówczesne władze PRL.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Izba Dyscyplinarna odebrała immunitet sędziemu Józefowi Iwulskiemu

Prezes Izby Pracy Sądu Najwyższego, Józef Iwulski, został pozbawiony immunitetu - zdecydowała w p...

Sprawy dyscyplinarne i immunitetowe sędziów prowadzone są obecnie przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej (zastąpiła od 15 lipca 2022 r. Izbę Dyscyplinarną). Obrońca sędziego Józefa Iwulskiego wniósł o przeprowadzenie tzw. testu niezawisłości i bezstronności sędziego Marka Siwka oraz dwóch innych sędziów SN wyznaczonych do składu rozpoznającego sprawę Iwulskiego (sygn. akt II ZIZ 8/22).

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że sędzia Siwek został powołany na urząd sędziego SN na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw. Tymczasem jak podniesiono, KRS w takim kształcie nie może być w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów międzynarodowych uznana za organ odpowiadający modelowi i standardowi funkcjonowania wynikającemu z właściwych przepisów Konstytucji RP, przepisów prawa Unii Europejskiej oraz przepisów Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPCz).

W czwartek 23 lutego 2023 r. Sąd Najwyższy odrzucił wniosek obrońcy sędziego Iwulskiego (sygn. akt ​I ZB 44/22).

W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że wniosek w istocie koncentrował się na, występującej zdaniem obrońcy Iwulskiego, systemowej nieprawidłowości powoływania sędziów upatrywał w ukształtowaniu Krajowej Rady Sądownictwa. "Tymczasem tego rodzaju abstrakcyjnie sformułowane zarzuty nie mogą odnieść skutku w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 29 § 5 i n. u.SN, gdyż celem przewidzianej tam instytucji nie jest umożliwienie kwestionowania przewidzianego przez ustawodawcę systemu powoływania sędziów, ale ocena indywidualnych okoliczności dotyczących powołania konkretnego sędziego oraz jego zachowania po powołaniu, przy czym ocena ta powinna nastąpić w kontekście konkretnej sprawy" - wskazano.

Sąd Najwyższy podkreślił tym samym, że przez okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego na tle art. 29 § 5 u.SN należy rozumieć nie okoliczności o charakterze generalnym, odwołujące się do systemowych rozwiązań procesu powoływania sędziów (a zatem w istocie okoliczności dotyczące sposobu ich powołania), lecz indywidualne okoliczności powołania, odnoszące się do konkretnego sędziego objętego wnioskiem o przeprowadzenie tzw. testu niezawisłości i bezstronności.

Jednocześnie SN zwrócił uwagę, że "przyjęcie ogólnego założenia, że sam fakt, że sędzia został powołany na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w następstwie wniosku nowej Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej po 2017 r., powoduje z definicji, że nie jest on bezstronny i obiektywny oraz zobowiązuje go do wyłączenia się „z góry” od rozpoznania każdej podobnej do omawianej sprawy, prowadzi do konsekwencji szkodliwych zarówno z punktu widzenia sprawności i wydolności wymiaru sprawiedliwości, jak i szeroko pojmowanego interesu publicznego".

Postanowienie wydała jednoosobowo sędzia Joanna Lemańska, która na co dzień kieruje Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.