SN odrzucił wniosek sędziego Józefa Iwulskiego ws. testu bezstronności

Sąd Najwyższy w jednoosobowym składzie odrzucił wniosek złożony przez obrońcę sędziego SN Józefa Iwulskiego o zbadanie spełnienia przez innego sędziego SN - Marka Siwka - wymogów niezawisłości i bezstronności.

Publikacja: 24.02.2023 14:21

Sędzia SN Józef Iwulski

Sędzia SN Józef Iwulski

Foto: PAP/Rafał Guz

Przypomnijmy. W lipcu 2021 roku, nieistniejąca obecnie, Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego odebrała immunitet sędziemu Józefowi Iwulskiemu. Jednocześnie zawieszono sędziego w czynnościach służbowych i obniżono jego wynagrodzenie o 25 procent.

O zgodę na pociągnięcie sędziego Iwulskiego do odpowiedzialność karnej wystąpili prokuratorzy Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Ich zdaniem sędzia SN mógł dopuścić się zbrodni komunistycznej. Chodzi o bezprawne pozbawienie wolności Leszka W. robotnika i działacza demokratycznej opozycji PRL. Wyrokiem z października 1982 r. 21-latek został skazany na trzy lata pozbawienia wolności za wykonywanie i kolportowanie ulotek wymierzonych w ówczesne władze PRL.

Czytaj więcej

Izba Dyscyplinarna odebrała immunitet sędziemu Józefowi Iwulskiemu

Sprawy dyscyplinarne i immunitetowe sędziów prowadzone są obecnie przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej (zastąpiła od 15 lipca 2022 r. Izbę Dyscyplinarną). Obrońca sędziego Józefa Iwulskiego wniósł o przeprowadzenie tzw. testu niezawisłości i bezstronności sędziego Marka Siwka oraz dwóch innych sędziów SN wyznaczonych do składu rozpoznającego sprawę Iwulskiego (sygn. akt II ZIZ 8/22).

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że sędzia Siwek został powołany na urząd sędziego SN na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw. Tymczasem jak podniesiono, KRS w takim kształcie nie może być w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów międzynarodowych uznana za organ odpowiadający modelowi i standardowi funkcjonowania wynikającemu z właściwych przepisów Konstytucji RP, przepisów prawa Unii Europejskiej oraz przepisów Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPCz).

Test niezawisłości i bezstronności sędziego

Przepisy ustawy o Sądzie Najwyższym, które weszły w życie 15 lipca 2022 r.. wprowadzają możliwość badania spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego (lub sędziego delegowanego do pełnienia czynności sędziowskich w Sądzie Najwyższym) wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu oraz postępowania po powołaniu , jeżeli w okolicznościach danej sprawy może to doprowadzić do naruszenia standardu niezawisłości lub bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy z uwzględnieniem okoliczności dotyczących uprawnionego oraz charakteru sprawy.

W czwartek 23 lutego 2023 r. Sąd Najwyższy odrzucił wniosek obrońcy sędziego Iwulskiego (sygn. akt ​I ZB 44/22).

W uzasadnieniu zwrócono uwagę, że wniosek w istocie koncentrował się na, występującej zdaniem obrońcy Iwulskiego, systemowej nieprawidłowości powoływania sędziów upatrywał w ukształtowaniu Krajowej Rady Sądownictwa. "Tymczasem tego rodzaju abstrakcyjnie sformułowane zarzuty nie mogą odnieść skutku w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 29 § 5 i n. u.SN, gdyż celem przewidzianej tam instytucji nie jest umożliwienie kwestionowania przewidzianego przez ustawodawcę systemu powoływania sędziów, ale ocena indywidualnych okoliczności dotyczących powołania konkretnego sędziego oraz jego zachowania po powołaniu, przy czym ocena ta powinna nastąpić w kontekście konkretnej sprawy" - wskazano.

Sąd Najwyższy podkreślił tym samym, że przez okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego na tle art. 29 § 5 u.SN należy rozumieć nie okoliczności o charakterze generalnym, odwołujące się do systemowych rozwiązań procesu powoływania sędziów (a zatem w istocie okoliczności dotyczące sposobu ich powołania), lecz indywidualne okoliczności powołania, odnoszące się do konkretnego sędziego objętego wnioskiem o przeprowadzenie tzw. testu niezawisłości i bezstronności.

Jednocześnie SN zwrócił uwagę, że "przyjęcie ogólnego założenia, że sam fakt, że sędzia został powołany na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w następstwie wniosku nowej Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej po 2017 r., powoduje z definicji, że nie jest on bezstronny i obiektywny oraz zobowiązuje go do wyłączenia się „z góry” od rozpoznania każdej podobnej do omawianej sprawy, prowadzi do konsekwencji szkodliwych zarówno z punktu widzenia sprawności i wydolności wymiaru sprawiedliwości, jak i szeroko pojmowanego interesu publicznego".

Postanowienie wydała jednoosobowo sędzia Joanna Lemańska, która na co dzień kieruje Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Sprawę immunitetu sędziego Iwulskiego skierowano na posiedzenie Izby Odpowiedzialności Zawodowej, które ma odbyć się we wtorek 28 lutego.

Czytaj więcej

KRS składa donos do prokuratury ws. sędziego Józefa Iwulskiego

Przypomnijmy. W lipcu 2021 roku, nieistniejąca obecnie, Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego odebrała immunitet sędziemu Józefowi Iwulskiemu. Jednocześnie zawieszono sędziego w czynnościach służbowych i obniżono jego wynagrodzenie o 25 procent.

O zgodę na pociągnięcie sędziego Iwulskiego do odpowiedzialność karnej wystąpili prokuratorzy Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Ich zdaniem sędzia SN mógł dopuścić się zbrodni komunistycznej. Chodzi o bezprawne pozbawienie wolności Leszka W. robotnika i działacza demokratycznej opozycji PRL. Wyrokiem z października 1982 r. 21-latek został skazany na trzy lata pozbawienia wolności za wykonywanie i kolportowanie ulotek wymierzonych w ówczesne władze PRL.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił