Prawnicy o rewolucji PiS w SN: niemoralna propozycja dla sędziów

Dylemat dla starych sędziów SN

Propozycja dla starych sędziów Sądu Najwyższego jest tak skrojona by woleli wybrać wygodny stan spoczynku niż poddać się weryfikacji KRS – mówi Michał Laskowski, prezes Izby Karnej Sądu Najwyższego.

Gdyby projekt okrojonego SN miał wejść w życie, to pytanie, czy celem jest usprawnianie postępowań i czynienie sądownictwa przyjaźniejszego obywatelowi, czy raczej spacyfikowanie SN i odesłanie w stan spoczynku krytyków władz. Na ile ten zmieniony SN będzie zapewniał jednolitość orzecznictwa? W jakimś stopniu pewnie tak poprzez pytania prawne, ale co z kasacjami? Wróci coś na kształt rewizji nadzwyczajnej? Bez kasacji, ktoś przewrotnie powie, skróci się czas postępowania, ale niestety kosztem gwarancji dla stron. Starsi sędziowie SN staną przed dylematem: wybrać wygodny stan spoczynku czy stawać do weryfikacji przed KRS i zdać się na wolę prezydenta lub ministra przy wyznaczeniu nowego stanowiska służbowego. Pewnie tak to będzie pomyślane, żeby ten dylemat rozstrzygać na korzyść pierwszej opcji. Nie wiemy nic o reformie sądownictwa dyscyplinarnego, a tu nie chodzi tylko o likwidację Izby Dyscyplinarnej w SN, ale o cały model tego sądownictwa i udział w nim ministra sprawiedliwości.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Kolejna czystka w Sądzie Najwyższym. Znamy szczegóły projektu PiS

„Rzeczpospolita” poznała szczegóły zmian w Sądzie Najwyższym. Orzekali w nim będą wyłącznie zwery...

Sędziów SN mamy za mało, a nie za dużo

Propozycje kolidują z gwarancjami niezawisłości sędziowskiej, dlatego potrzeba tu daleko idącej ostrożności - wskazuje Aleksander Stępkowski, rzecznik prasowy Sądu Najwyższego, sędzia SN.

Ujawnione propozycje wskazują na tendencję do zredukowania liczby sędziów w Sądzie Najwyższym, czy to poprzez umożliwienie im wcześniejszego przejścia w stan spoczynku na preferencyjnych zasadach, czy przez przesunięcia do sądów powszechnych wyższej instancji.

Tego rodzaju rozwiązania co do zasady ewidentnie kolidują z gwarancjami niezawisłości sędziowskiej, chronionej przez zasadę ich nieusuwalności. Wprawdzie Konstytucja RP przewiduje w art. 180 ust. 5 możliwość zaistnienia wyjątków w tej mierze na wypadek zmian w ustroju wymiaru sprawiedliwości, jednak rozwiązania takie wymagają daleko idącej ostrożności.

Nie sposób też dokonać pełnej oceny takich propozycji, nie posiadając bliższych informacji o funkcjach okrojonego liczebnie SN.

Przy obecnym sposobie ukształtowania jego jurysdykcji oraz środków zaskarżenia z całą pewnością orzeka w SN zbyt mało sędziów, nie zaś zbyt dużo.

Redukcja liczby sędziów wiązałaby się z jakimś mechanizmem oceny i weryfikacji, który z całą pewnością pierwsza prezes SN uzna za niedopuszczalny, jak to wielokrotnie podkreślała.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Będą nowe izby w Sądzie Najwyższym. Sędziów czeka weryfikacja przed KRS

Kto chce orzekać w nowych izbach SN, musi stanąć przed Krajową Radą Sądownictwa. To uwiarygadnian...

Problemów może być więcej niż do tej pory

Proponowany mechanizm służy uwierzytelnieniu poprzednich nominacji dokonanych z udziałem KRS. Teraz mieliby przed nią stanąć także sędziowie SN, którzy wcześniej z KRS nie mieli do czynienia – mówi dr Paweł Filipek z biura Rzecznika Praw Obywatelskich.