Trzy stopnie asystenta sędziego mają uatrakcyjnić zawód

Zainteresowanie zawodem asystenta cały czas spada. Miesiąc temu nieobsadzonych było 160 etatów, dziś jest ich już 250. Co trzeci konkurs ogłaszany na wakat jest nierozstrzygnięty, gdyż brakuje chętnych do udziału w konkursie.

Ministerstwo Sprawiedliwości, które odpowiada za sprawne funkcjonowanie sądownictwa, myśli o deregulacji zawodu asystenta. Zamierza obniżyć wymagania dla tej profesji (dziś w całym kraju zatrudnionych na różnych szczeblach jest trzy tysiące asystentów). Swoje pomysły mają też sędziowie i sami asystenci.

Stopniowanie kariery

Stowarzyszenie Sędziów Themis proponuje ministrowi sprawiedliwości, by wprowadzić trzy rodzaje stanowisk asystentów: pierwszego stopnia – tzw. młodszy asystent, asystent sędziego drugiego stopnia (asystent sędziego) i trzeciego stopnia (starszy asystent).

Wystarczającym wymogiem formalnym dla asystentów I stopnia byłoby ukończenie wyższych studiów prawniczych.

Dla stopnia drugiego liczyłyby się już nie tylko studia prawnicze, lecz także ukończenie aplikacji ogólnej prowadzonej przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury. Natomiast wśród wymogów formalnych dla asystenta trzeciego stopnia byłby zdany egzamin sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki lub radcowski.

Kiedy powstaną trzy kategorie asystentów, trzeba będzie im też zapewnić proporcjonalne wynagrodzenie. Powinno ono zawierać czynnik motywacyjny, przekonują sędziowie. Chodzi o to, by motywować ludzi do rozwijania swojej kariery.

Jak to widzą? Otóż młodszy asystent powinien zarabiać tyle co dziś (ok. 2,5 tys. zł), natomiast starszy więcej niż wynosi minimum aplikanta sędziowskiego czy prokuratorskiego (ok. 3,5 tys. zł).

Deregulacja coraz bliżej

Ministerstwo Sprawiedliwości nie ukrywa, że samo myśli o deregulacji zawodu asystenta, aby cieszył się on większym zainteresowaniem. Planuje poprzestać na wymogu wyższego wykształcenia prawniczego dla kandydatów do zawodu. Grzegorz Wałejko, wiceminister sprawiedliwości, uważa, że to najbardziej prawdopodobny scenariusz deregulacji.

Mają swój pomysł Sami asystenci sędziowscy walczą o swoje racje.

– Stoimy na stanowisku, by zawód asystenta sędziego w sądach powszechnych został uregulowany na podobieństwo asystenta w sądach administracyjnych – mówi „Rz" Piotr Kwaka, przewodniczący Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Asystentów Sędziowskich. – W sądach administracyjnych asystent tuż po zatrudnieniu pracuje pięć lat i może dostać awans na starszego asystenta. Po kolejnych latach może ubiegać się np. o tytuł referendarza.

– Nie chcemy różnych kategorii asystentów, tylko jasnej drogi awansu – dodaje i wykazuje słabe punkty pomysłu. – Jeśli już chcemy dzielić asystentów ze względu na wykształcenie, to powinno się przewidzieć dodatkowe kategorie, np. wyższe stanowisko dla osób ze zdanym egzaminem sędziowskim, adwokackim itp.