O horrorach i kryminałach opowiada Paweł Rzewuski, autor powieści grozy „Krzywda”

W tym odcinku Rzeczy o Książkach rozmawiam z Pawłem Rzewuskim – autorem „Krzywdy”, powieści historycznej i horroru w jednym. Pisarz opowiada, co najbardziej go przeraża i jakie książki, filmy oraz seriale doprowadziły do stworzenia tej mrocznej opowieści.

Publikacja: 06.06.2025 19:00

Z Pawłem Rzewuskim spotykamy się z okazji premiery jego najnowszej powieści „Krzywda” (wyd. Art Rage) – książki, która zaskoczyła mnie nie tylko fabularnie, ale też gatunkowo – to horror osadzony w XVII wieku na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Autor, doktor filozofii, a także historyk, napisał wcześniej „Grzechy Paryża Północy” i „Syna Bagien” – i już tam było widać, że wie, jak pasjonująco portretować przeszłe czasy. Ale „Krzywda” to krok dalej – książka śmiała i bezkompromisowa, po lekturze której przychodzi do głowy myśl: dlaczego nikt wcześniej tego nie zrobił?

W związku z tym pytam 35-letniego pisarza, skąd to wszystko się wzięło w jego głowie? Co kształtowało jego wyobraźnię? Na jakich książkach, filmach i serialach się wychował i po jakie najchętniej sięga dziś?

Czytaj więcej

„Krzywda” Pawła Rzewuskiego to oszałamiający horror po sarmacku. Recenzja

Paweł Rzewuski: „Potop” to słaba powieść

Fascynacja wiekiem XVII wcale nie rozpoczęła się od lektur Sienkiewicza czy seansu hoffmanowskiego „Ogniem i mieczem”, ani żadną dziecięcą fascynacją husarią. Dopiero kiedy Paweł Rzewuski sięgnął po traktaty filozoficzne Thomasa Hobbesa i zderzył je z twórczością Jarosława Marka Rymkiewicza, to w jego głowie zaczęły kształtować się pewne pomysły i obrazy. Po lekturze książek Jacka Komudy – „Bohuna” i „Samozwańca”, a także „Crimen” Józefa Hena przyszedł czas na długie godziny w poszukiwaniu źródeł i literatury z tamtej epoki.

Czytaj więcej

Na sejmikach szlacheckich trupów bywało bez liku

Lovecraft, Żuławski, Eggers, Peele – mapa grozy twórcy „Krzywdy”

W naszej rozmowie autor dzieli się tym, co naprawdę go poruszyło – literacko i filmowo. Opowiada o lekturze książek H.P. Lovecrafta, do którego nawiązania znajdziemy w „Krzywdzie”. Mamy Andrzeja Żuławskiego, którego „Diabeł” jest dla Rzewuskiego jednym z horrorów wszech czasów. Są też współcześni klasycy: Jordan Peele, Robert Eggers, Ari Aster – twórcy, którzy przedefiniowali kino grozy w XXI wieku.

To właśnie „Czarownica: Bajka ludowa z Nowej Anglii” Eggersa oraz „Midsommar. W biały dzień” Astera były punktami wyjścia do napisania pierwszych szkiców „Krzywdy”. A gdzieś po drodze pojawiają się też VHS-owe doświadczenia z dzieciństwa („Przerażacze” Petera Jacksona!) i całkiem nowe body horrory w stylu „Substancji”. Do tego dochodzą netflixowe seriale Mike’a Flanagana („Zagłada domu Usherów”) i kryminały Agathy Christie, Dashiella Hammetta, książki Stephena Kinga, no i niezwykle ważnego dla młodego pisarza Cormaca McCarthy’ego. W podcaście pada wiele tytułów, część polskich, wiele zagranicznych. Dlatego na końcu tego tekstu można znaleźć specjalnie stworzoną listę z rekomendacjami od Pawła Rzewuskiego.

Krótko mówiąc, najnowszy odcinek Rzeczy o Książkach to autorska mapa literatury grozy, kryminałów retro oraz filmowych horrorów. A także opowieść o tym, jak powstaje książka.

Zapraszam do słuchania 

Podcast powstał we współpracy z internetową księgarnią Nexto, dystrybutorem e-booków, audiobooków i prasy.

Lista tytułów i autorów, którzy zostali wymienieni w podcaście:
-Trylogia Henryka Sienkiewicza
-„Lewiatan” Thomas Hobbes
-„Samuel Zborowski” Jarosław Marek Rymkiewicz
-Jacek Komuda, m.in. seria „Samozwaniec” i powieść „Bohun”
-„Crimen” Józef Hen
-„Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku” Władysław Łoziński
-„The WEIRDest People in the World” Joseph Henrich
-„Sarmackie krajobrazy. Głosy z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Niemiec i Polski” Martin Pollack
-trylogia „1793”; „1794”; „1795” Niklas Natt och Dag
-„Rok, w którym narodził się diabeł” Santiago Roncagliolo
-film „Diabeł” Andrzeja Żuławskiego (1972)
-film „Opętanie” Andrzeja Żuławskiego (1981)
-film „Matka Joanna od Aniołów” Jerzego Kawalerowicza (1961)
-film „Substancja” Coralie Fargeat (2024)
-film „Przerażacze” Petera Jacksona (1996)
-film „W lesie dziś nie zaśnie nikt” Bartosza M. Kowalskiego (2020)
-film „Cisza nocna” Bartosza M. Kowalskiego (2024)
-książki H.P. Lovecrafta
-serial „Kraina Lovecrafta” Mishy Green (2020)
-film „W paszczy szaleństwa” Johna Carpentera (1994)
-serial „Zagłada domu Usherów” Mike’a Flanagana (2023)
-serial „Nocna msza” Mike’a Flanagana (2021)
-film „Czarownica: Bajka ludowa z Nowej Anglii” Roberta Eggersa (2015)
-film „Lighthouse” Roberta Eggersa (2019)
-film „Wiking” Roberta Eggersa (2022)
-film „Nosferatu” Roberta Eggersa (2024)
-film „Midsommar. W biały dzień” Ariego Astera (2019)
-film „Uciekaj!” Jordana Peele’a (2017)
-film „To my” Jordana Peele’a (2019)
-film „Nie” Jordana Peele’a (2022)
-film „Mordercza opona” Quentina Dupieuxa (2010)
-filmy i seriale Davida Lyncha: „Zagubiona autostrada”, „Mulholland Drive”, „Miasteczko Twin Peaks”, „Głowa do wycierania”, „Człowiek słoń”
-film „The Ring – Krąg” (1998)
-film „Znaki” M. Nighta Shyamalana (2002)
-film „Pułapka” M. Nighta Shyamalana (2024)
-film „Szósty zmysł” M. Nighta Shyamalana (1999)
-książka „Terror” Dana Simmonsa
-serial „Terror” (2018)
-książka „Drood” Dana Simmonsa
-książkowa dylogia „Endymion”
-książka „Pieśń bogini Kali” Dana Simmonsa
-cykl książkowy „Hyperion” Dana Simmonsa
-książka „Zimowe nawiedzenie” Dana Simmonsa
-serial „Stranger Things” (2016-)
-serial „Outsider” (2020)
-książka „Cujo” Stephena Kinga
-seria książek Marka Krajewskiego o Eberhardzie Mocku
-seria kryminałów retro Marcina Wrońskiego
-spektakl teatralny Mariusza Wrońskiego i Jarosława Cymermana „Czechowicz 20 i 2” w Teatrze im. Juliusza Osterwy w 
Lublinie
-książki Mariusza Czubaja, m.in. „Około północy” i „Półmistrz”
-„A.B.C.” Agatha Christie
-„Sokół maltański” Dashiell Hammett
-film „Trzeci człowiek” Carola Reeda (1949)
-film „Dotyk zła” Orsona Wellesa (1958)
-filmy Jeana-Pierre’a Melville’a
-książki Georgesa Simenona
-„John Barleycorn, czyli wspomnienia alkoholika” Jack London
-książkowa tetralogia Kristiny Sabaliauskaitė „Silva Rerum”
-cykl książek o Wiedźminie Andrzeja Sapkowskiego
-trylogia „Władca Pierścieni” J.R.R. Tolkiena
-książki Cormaca McCarthy’ego, m.in. „Krwawy południk” i Trylogia Pogranicza
-film „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego (2016)
-„Jądro ciemności” Josepha Conrada
-film „Bo się boi” Ariego Astera (2023)
-gra komputerowa „Kentucky Route Zero” (2013)
-„Sarmatia. Czarna legenda złotego wieku” Artur Wójcik (2025)

Z Pawłem Rzewuskim spotykamy się z okazji premiery jego najnowszej powieści „Krzywda” (wyd. Art Rage) – książki, która zaskoczyła mnie nie tylko fabularnie, ale też gatunkowo – to horror osadzony w XVII wieku na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Autor, doktor filozofii, a także historyk, napisał wcześniej „Grzechy Paryża Północy” i „Syna Bagien” – i już tam było widać, że wie, jak pasjonująco portretować przeszłe czasy. Ale „Krzywda” to krok dalej – książka śmiała i bezkompromisowa, po lekturze której przychodzi do głowy myśl: dlaczego nikt wcześniej tego nie zrobił?

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych