W corocznych ocenach projektów budżetów państw członkowskich Bruksela zazwyczaj mitygowała rządy w ich wydatkowych planach. W czasie pandemii jest inaczej: 2021 rok ma być rokiem wyjątkowym. – W obliczu zahamowania ożywienia gospodarczego i bardzo dużej niepewności rządy muszą w dalszym ciągu radzić sobie z kryzysem i wspierać ożywienie gospodarcze. Większość środków przewidzianych w budżetach państw strefy euro na 2021 r. słusznie wspiera działalność gospodarczą – powiedział w środę Paolo Gentiloni, unijny komisarz ds. gospodarki.
Komisja przedstawiła swoją ocenę sytuacji na rynku pracy. Pandemia przerwała sześcioletni okres wzrostu zatrudnienia. Całkowite zatrudnienie spadło o ok. 6,1 miliona i był to najostrzejszy spadek, jaki zaobserwowano przez dwa kolejne kwartały od 1995 roku. W skali rocznej po wzroście o 1 proc. w 2019 r., przewiduje się, że zatrudnienie spadnie o 4,5 proc. w 2020 r., a następnie wzrośnie o 1,8 proc. w 2021 r.
Szok gospodarczy wpłynął na zatrudnienie we wszystkich sektorach, chociaż przy znacznych różnicach. We wszystkich rodzajach działalności gospodarczej, z wyjątkiem budownictwa, odnotowano spadek zatrudnienia. W kategoriach bezwzględnych „handel hurtowy i detaliczny, zakwaterowanie i transport" były najbardziej dotknięte kryzysem – 2,8 mln mniej osób zatrudnionych w porównaniu z II kwartałem 2019 r., co oznacza spadek o 5,5 proc. Następnie „działalność profesjonalna, naukowa i techniczna" – o milion osób mniej zatrudnionych, co oznacza spadek o 3,6 proc. W ujęciu względnym największy spadek (odpowiednio o 5 proc. i 4,3 proc.) odnotowano w działalności „sztuka, rozrywka i rekreacja" oraz „rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo". Nieznacznie wzrosła w porównaniu z II kwartałem 2019 r. liczba zatrudnionych w budownictwie (o 0,4 proc.).
Z powodu Covid-19 państwa członkowskie mogą stanąć w obliczu gwałtownego wzrostu bezrobocia wśród młodzieży, co wymusza reformy i większe wsparcie. Bezrobocie młodzieży w całej UE wzrosło z niskiego poziomu 14,9 proc. w marcu 2020 r. do 17,1 proc. we wrześniu, rosnąc szybciej niż bezrobocie ogółem. Kryzys doprowadził również do największego wzrostu między dwoma kolejnymi kwartałami odsetka osób w wieku od 15 do 24 lat niepracujących, niekształcących się ani nieszkolących się od początku publikacji Eurostatu w 2006 roku – z 10,4 proc. do 11,6 proc. między I a II kwartałem 2020 r. Co dziesiąta młoda osoba w wieku 18–24 lata przerwała naukę lub szkolenie z kwalifikacjami poniżej szkoły średniej II stopnia, a ponad jedna czwarta osób w wieku od 30 do 34 lat nie miała kwalifikacji zapewniających bezpośredni dostęp do rynku pracy.
