Czysty jak Aleksander Kwaśniewski

Plotka o związkach finansowych Aleksandra Kwaśniewskiego z ekipą Wiktora Janukowycza pojawiła się wśród polskich polityków dwa miesiące temu. Dziś, dzięki publikacji amerykańskiego portalu BuzzFeed, wiemy, że w tej plotce było wiele ziaren prawdy. Na początku roku Kwaśniewski znalazł się w radzie dyrektorów zarejestrowanej na Cyprze spółki gazowej Burisma Holdings, która wydobywa gaz na Ukrainie. Inny nowy nabytek spółki to syn amerykańskiego wiceprezydenta Joego Bidena – Hunter.

Firma należy do ukraińskiego multimiliardera Mykoły Złoczewskiego, byłego ministra odpowiedzialnego za energetykę. To typowy oligarcha z obozu Janukowycza, który łączył stanowiska rządowe z działalnością biznesową. Ba, na stanowiskach rządowych podejmował takie decyzje, by jego firmy na tym zarabiały – wydawał choćby koncesje na wydobywanie surowców.

Kwaśniewski twierdzi, że jest tylko doradcą zajmującym się analizami politycznymi, a rada dyrektorów Burismy „nie jest związana z działalnością operacyjną spółki". Zaprzecza temu autor artykułu w BuzzFeed. – Dokumenty spółki wskazują na to, że rada dyrektorów ma daleko idące uprawnienia wykonawcze. Nie jest tylko organem doradczym o ograniczonych uprawnieniach, jak twierdzi Kwaśniewski – mówi nam Max Seddon.

Nie to jednak jest kluczowe. Kwaśniewski zaciągał się do Burismy w momencie, gdy trwał Majdan. – W tym czasie Złoczewski był zastępcą Andrija Klujewa, szefa Rady Bezpieczeństwa Ukrainy, który jest uważany za jedną z osób odpowiedzialnych za siłową rozprawę z Majdanem – podkreśla Seddon.

Kwaśniewski dobrze poznał Złoczewskiego podczas swych niemal 30 wizyt na Ukrainie, gdy jako przedstawiciel Unii Europejskiej negocjował zwolnienie z więzienia Julii Tymoszenko. Tyle że to znaczy, iż oficjalnie negocjując wypuszczenie Tymoszenko wtrąconej za kraty przez ekipę Janukowycza, po cichu robił z tą samą ekipą gazowe biznesy.

To kolejny w ostatnich latach skandal związany ze wschodnimi interesami Kwaśniewskiego. Pod koniec 2012 r. wyszło na jaw, że za pieniądze doradza autokratycznemu prezydentowi Kazachstanu Nursułtanowi Nazarbajewowi. W zeszłym roku Kwaśniewski i jego ludzie intensywnie lobbowali na rzecz sprzedaży przez polski rząd zakładów chemicznych Azoty Tarnów rosyjskiej firmie Acron należącej do bliskiego Putinowi oligarchy Wiaczesława Mosze Kantora. Azoty to największy odbiorca gazu w Polsce, a wejście Rosjan do tej firmy mogłoby rozwiać marzenia o naszym gazie łupkowym.

Dlatego dziś, gdy Kwaśniewski mówi, że Burisma to firma prawomyślna, bo uniezależnia Ukrainę od rosyjskiego gazu, nie brzmi szczerze. Bo w przypadku Acronu Kwaśniewski nie był barykadą, tylko taranem dla rosyjskich planów energetycznych.

Zresztą były prezydent zawsze miał – mówiąc oględnie – pragmatyczne podejście do pieniędzy, zwłaszcza walut wschodnich przeliczonych na dolary. Jego fundacja Amicus Europae nie mogłaby zacząć działać na przełomie lat 2005 i 2006, gdyby nie milion złotych od Wiktora Pinczuka. To kolejny ukraiński oligarcha, który dorobił się na związkach z władzą – jest zięciem byłego prezydenta Leonida Kuczmy, patrona Janukowycza.

Burisma to kolejny skandal związany ze wschodnimi interesami Kwaśniewskiego

Obóz Kuczmy to wrogowie pomarańczowej rewolucji z 2004 r., która była pierwszym zrywem Ukraińców przeciwnych skorumpowanej klasie politycznej powiązanej z Rosją. Wspierający „pomarańczowych" politycznie Kwaśniewski nie miał problemu, by chwilę później wziąć pieniądze od ich przeciwników. Do dziś zresztą osobiste i finansowe związki jego i Pinczuka są bardzo silne.

Aleksander Kwaśniewski dołącza do niechlubnego grona polityków z krajów Unii Europejskiej, którzy zarabiają miliony na Wschodzie, pragmatycznie przymykając oko na złodziejstwo, korupcję i łamanie praw człowieka. Tyle że – tak jak Gerhard Schröder, Tony Blair czy Romano Prodi – powinien się publicznie zdeklarować: albo milionowe geszefty na Wschodzie, albo polityka polska i europejska. Problem z Kwaśniewskim polega właśnie na tym, że głośno wypowiada się w kwestiach politycznych, a po cichu robi interesy.