Reklama

Skazani już nie wierzą w ułaskawienie

W ciągu ostatniej dekady liczba próśb do sądów o ułaskawienie spadła o połowę, a w ciągu minionych dwóch – o blisko 80 proc.

Publikacja: 06.02.2022 21:00

Skazani już nie wierzą w ułaskawienie

Foto: Fotorzepa, Piotr Guzik

W ostatnich trzech latach zaledwie ok. 3 tys. próśb skazanych o ułaskawienie rocznie wpływa do sądów w całej Polsce. Bo to sąd, który skazywał obywatela, musi wyrazić opinię, czy skazany na nią zasługuje. Jeśli jest pozytywna, prośba o łaskę trafia do oceny prokuratora generalnego, a stamtąd do prezydenta RP. Jest też druga droga, mniej popularna – bezpośredni wniosek o łaskę do głowy państwa, który nie musi kierować się opiniami sądów i prokuratury. To tzw. tryb prezydencki.

Sądowy rejestr próśb o ułaskawienie od 1989 r. dobitnie pokazuje, że czasy, kiedy skazani lawinowo je składali, odchodzą w przeszłość – największy spadek wniosków widać od 2015 r., kiedy prezydentem RP jest Andrzej Duda. Z rejestru wynika także, że ilość składanych próśb ma związek z osobami, które piastują ten urząd.

Urząd prezydenta nie ujawnia szczegółów ułaskawień, tłumacząc się ochroną danych osobowych.

9 grudnia 1990 r. pierwszym wybranym w demokratycznych wyborach powszechnych prezydentem III RP został Lech Wałęsa. W pierwszym roku urzędowania prezydenta Wałęsy złożono 4476 próśb, które systematycznie rosły aż do końca jego kadencji – 7645 w 1995 r. Od 1995 r. do 2005 r. urząd piastował Aleksander Kwaśniewski i to w tym okresie składano najwięcej próśb o łaskę – między 7 a nawet ponad 8 tys. rocznie.

Czytaj więcej

Andrzej Duda najrzadziej ułaskawiającym prezydentem
Reklama
Reklama

Wałęsa i Kwaśniewski, jak niedawno pisała „Rz", chętnie ułaskawiali. Wałęsa aż 3454 skazanych, a Kwaśniewski (w ciągu dwóch kadencji) 4288 razy. W czasach prezydentury Lecha Kaczyńskiego (do 2010 r.) nastąpił mały spadek – do 2009 r., kiedy to wniosków złożono 5468 (rok 2010 był podzielony pomiędzy dwóch prezydentów po tragicznej śmierci w Smoleńsku Lecha Kaczyńskiego). Kaczyński ułaskawił tylko 201 osób. W czasach prezydenta Bronisława Komorowskiego (do 2015 r.) składano rokrocznie ponad 5 tys. próśb (360 ułaskawień). Od siedmiu lat, kiedy urząd ten piastuje Andrzej Duda, jest ich najmniej – poniżej 4 tys. A w 2018 r. już tylko 3119 (rejestr pokazuje dane tylko do pierwszego półrocza 2019 r. Wtedy złożono zaledwie 1,5 tys. próśb o łaskę).

Rejestr próśb pokazuje również, że zdecydowana większość spraw jest opiniowana negatywnie, część również nie trafia w ogóle do prezydenta RP, bo jest pozostawiona bez rozpoznania (musi minąć rok od ostatniej prośby o łaskę). Spadek tylko w niewielkim zakresie wynika z mniejszej liczby skazanych. Jak podaje nam mjr Elżbieta Krakowska, rzecznik prasowy dyrektora generalnego Służby Więziennej, np. w 2011 r. zostało skazanych ponad 72 tys. osób, a dekadę później – o 10 tys. mniej.

Na spadającą liczbę próśb, jaka wpływa do sądów, wpływ ma niewątpliwie polityka ułaskawieniowa głowy państwa. Jak podawała „Rz", Andrzej Duda jest najrzadziej ułaskawiającym prezydentem III RP od dwóch dekad, nawet wtedy gdy opinie sądów czy prokuratora dla skazanego są pozytywne. Duda w pierwszej kadencji po prawo łaski sięgnął zaledwie 95 razy, w tym dokonał kontrowersyjnego i zdaniem Sądu Najwyższego bezprawnego ułaskawienia nieprawomocnie skazanych obecnych ministrów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika za nadużycie uprawnień przy akcji specjalnej w aferze gruntowej. W czasie roku drugiej kadencji zrobił to tylko 14 razy.

Pod koniec stycznia tego roku prezydent Duda, po półrocznej przerwie, ułaskawił dwie osoby (miały pozytywne opinie sądów i prokuratora generalnego), które były skazane za posiadanie i udzielenie środka odurzającego oraz kradzież z włamaniem (zawiesił karę na okres dwóch lat próby), a powodem był m.in „incydentalny charakter czynu, odległy termin jego popełnienia, prowadzenie aktywnej działalności społecznej".

Urząd prezydenta nie ujawnia szczegółów ułaskawień, tłumacząc się ochroną danych osobowych.

Policja
Nietykalna sierżant „Doris”. Drugie życie tajnej policjantki
Materiał Promocyjny
MLP Group z jedną z największych transakcji najmu w Niemczech
Przestępczość
Służby rozbiły gang legalizujący pobyt w Unii
Przestępczość
Akty dywersji na kolei. Jest wniosek o wydanie czerwonej noty Interpolu wobec podejrzanych
Przestępczość
Państwo w państwie. Prokuratura, policja i oszukani klienci banku
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Przestępczość
Kontrowersyjna reaktywacja Collegium Humanum. Jak państwo postawiło na nogi interes Pawła Cz.
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama