Żywność podrożeje mniej. Powiew optymizmu ze światowych rynków

Styczeń był dziesiątym z rzędu miesiącem spadku cen żywności na rynkach światowych. Mocno taniały oleje roślinne, ale też produkty mleczne i cukier.

Publikacja: 06.02.2023 03:00

Żywność podrożeje mniej. Powiew optymizmu ze światowych rynków

Foto: Adobe Stock

Powiew optymizmu ze światowych rynków żywności. To, co się na nich dzieje, śledzi Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Po wybuchu wojny w Ukrainie wyznaczany przez nią indeks światowych cen żywności sięgnął w marcu zeszłego roku 159,7 pkt. Wykonał gigantyczny skok aż o ponad 18 pkt, czyli o blisko 13 proc., w porównaniu z lutym. Znalazł się tym samym na najwyższym poziomie w historii notowań, czyli od 1990 r. Od marca jednak ceny żywności systematycznie spadają.

Spadki na świecie...

FAO podała właśnie, że w styczniu jej indeks cen żywności sięgnął 131,2 pkt, w porównaniu z grudniem spadł o 1,1 pkt, czyli o 0,8 proc. Od szczytu z marca ub.r. indeks oddalił się już o 28,6 pkt (17,9 proc.). Ceny żywności nadal są jednak bardzo wysokie, a zeszły rok był pod tym względem najgorszy w historii notowań. Średnia indeksu za cały 2022 r. sięgnęła 143,7 pkt. Rok wcześniej było to 125,7 pkt, a dwa lata wcześniej 98,1 pkt.

Czytaj więcej

Kuchnie-duchy odmienią polską gastronomię. To ratunek dla restauracji

Do spadku indeksu w styczniu 2023 r. w największym stopniu przyczyniły się solidne obniżki cen olejów roślinnych, a w dalszej kolejności nabiału i cukru. Subindeks obrazujący to, co dzieje się na rynku olejów roślinnych, jest już o 25 proc. niższej niż przed rokiem. W styczniu taniał olej palmowy, sojowy, słonecznikowy i rzepakowy. Subindeks produktów mlecznych zanotował najniższy poziom od roku. Spadały przy tym ceny masła (siódmy miesiąc z rzędu) i mleka w proszku. Nieznacznie wzrosły ceny serów.

Subindeks cukru spadł po dwóch miesiącach silnych zwyżek. To efekt dobrych zbiorów w Tajlandii i pogody sprzyjającej uprawom trzciny cukrowej w Brazylii. Wśród zbóż taniały pszenica i jęczmień, w górę poszły ceny kukurydzy i ryżu. Taniało mięso drobiowe, wieprzowe i wołowe. Drożała baranina i jagnięcina.

...a w sklepach?

Dlaczego tych wielomiesięcznych spadków cen produktów rolnych na świecie nie widać na naszych półkach sklepowych?

– Według danych GUS żywność w grudniu 2022 r. [brak jeszcze danych ze stycznia – red.] była droższa o 22,1 proc. niż w grudniu 2021 r. Średnio w całym 2022 r. ceny żywności były o 16 proc. wyższe niż rok wcześniej – mówi Artur Waraksa, ekspert ekonomiczny, specjalista sektora agro w ING Banku Śląskim. – Dynamika dla indeksu FAO w tych okresach wyniosła odpowiednio -1,1 proc. oraz 14,3 proc. Pokazuje to, że indeks FAO bardzo szybko reaguje na zmiany cen podstawowych surowców rolno-spożywczych, w przeciwieństwie do produktów żywnościowych na półkach sklepowych – dodaje Waraksa.

Jego zdaniem jednak spadkowy trend światowy powinien zacząć przekładać się na ceny w sklepach. – Obecnie możemy zauważyć niższe ceny niektórych produktów, np. masła. Ale inne artykuły wskutek problemów z podażą mogą drożeć, np. jajka. Na końcową cenę żywności oprócz samego surowca składa się więcej czynników, co zwiększa ryzyko zmienności stawek – mówi Artur Waraksa.

– Choć na światowym rynku surowców rolnych utrzymuje się trend spadkowy, a średni poziom notowań był niższy w styczniu niż rok wcześniej, nie oznacza to automatycznie spadku cen w sklepach – mówi Grzegorz Rykaczewski, ekspert sektora rolno-spożywczego w Banku Pekao.

Zauważa, że mimo spadków ceny żywności pozostają wysokie. Ponadto w indeksie FAO brakuje choćby owoców i warzyw, które w ostatnich miesiącach wyraźnie drożały w detalu. Wreszcie przedsiębiorstwa spożywcze pozostają pod silną presją kosztów pozasurowcowych. – Wydaje się jednak, że spadek cen surowców rolnych na świecie, stopniowa zniżka cen surowców energetycznych i przedłużenie działania obniżonej stawki VAT na żywność będą tworzyły warunki do wyhamowania zwyżek cen detalicznych żywności. Artykuły spożywcze będą nadal drożały, w relacji rocznej, ale już znacznie wolniej niż w 2022 r. – przewiduje Grzegorz Rykaczewski.

Powiew optymizmu ze światowych rynków żywności. To, co się na nich dzieje, śledzi Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Po wybuchu wojny w Ukrainie wyznaczany przez nią indeks światowych cen żywności sięgnął w marcu zeszłego roku 159,7 pkt. Wykonał gigantyczny skok aż o ponad 18 pkt, czyli o blisko 13 proc., w porównaniu z lutym. Znalazł się tym samym na najwyższym poziomie w historii notowań, czyli od 1990 r. Od marca jednak ceny żywności systematycznie spadają.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Przemysł spożywczy
Kakao droższe od miedzi. Zyskuje na wartości szybciej niż bitcoin
Przemysł spożywczy
Chude lata dla alkoholi. Uderzyła je akcyza
Przemysł spożywczy
Kakao drożeje szybciej niż bitcoin
Przemysł spożywczy
Wielka Brytania grozi zakazem importu polskiego drobiu z powodu salmonelli
Przemysł spożywczy
McDonald's wprowadza do oferty popularne pączki Krispy Kreme