Rząd przyjął właśnie nowelizację ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Przesądzono w niej, że cztery tygodnie to maksymalny czas pobytu młodego człowieka w zakładzie leczniczym na obserwacji. Można go przedłużyć tylko w wyjątkowych sytuacjach, na wniosek zakładu i maksymalnie do sześciu tygodni. Badanie stanu zdrowia psychicznego nieletniego połączone z obserwacją może być prowadzone tylko wtedy, gdy zostało wykazane duże prawdopodobieństwo, że nieletni popełnił przestępstwo. Na wzór rozwiązań obowiązujących w procedurze karnej nowela wprowadza sądową kontrolę nad zarządzeniem obserwacji – sąd musi określić czas i miejsce jej prowadzenia. Przed podjęciem decyzji musi też wysłuchać nieletniego.
Zatrzymanego nieletniego trzeba natychmiast zwolnić i przekazać rodzicom, jeśli w ciągu 48 godzin nie przedstawiono mu postanowienia o umieszczeniu w schronisku. Sąd będzie miał 48 godzin na analizę zebranego materiału. Nieletni może przebywać w policyjnej izbie dziecka najwyżej pięć dni.
Jeżeli z wstępnych ustaleń wynika, że nie ma potrzeby stosować wobec nieletniego żadnych środków, np. przekazywać sprawy szkole, organizacji młodzieżowej itd., sąd wyznacza termin rozprawy lub posiedzenia. Wywiady środowiskowe oraz opinie o nieletnim powinny być odczytywane pod jego nieobecność, chyba że względy wychowawcze wskazują na to, że nieletni powinien się z nimi zapoznać. Rozszerzone zostają gwarancje procesowe nieletnich. Z chwilą umieszczenia w schronisku nieletni, tak jak dotychczas, dostanie obrońcę. Sąd będzie mógł wyznaczyć obrońcę z urzędu również na prośbę nieletniego. Nowelizacja mówi wyraźnie, że obrońca musi podejmować czynności uwzględniające interes nieletniego.
W nowych przepisach znika podział postępowania na postępowanie wyjaśniające i opiekuńczo-wychowawcze. Dzięki temu skończą się praktyki polegające na wydawaniu przez sędziego rodzinnego orzeczenia, w którym wyraża on swoje przekonanie o winie nieletniego przed rozpoznaniem sprawy na rozprawie lub posiedzeniu. Oprócz policji uprawnieniami do zatrzymania nieletnich ma dysponować Straż Graniczna.
W nowelizacji uzupełniono także przepisy o stosowaniu środków przymusu wobec młodzieży. Nie mogą one upokarzać ani poniżać nieletnich. Ci, wobec których użyty zostanie taki środek, muszą natychmiast zostać poddani badaniu lekarskiemu. Okoliczności zdarzenia powinny znaleźć się w protokole, a dyrektor placówki wpisze je także do specjalnego rejestru.
