OC i AC nie zwalnia z ostrożności. Nieuważny kierowca może stracić ubezpieczenie

Jazda samochodem w ślizgawicę niesie nie tylko ryzyko wypadku, ale i utraty ubezpieczenia lub jego zmniejszenia.

Publikacja: 20.12.2022 03:00

OC i AC nie zwalnia z ostrożności. Nieuważny kierowca może stracić ubezpieczenie

Foto: Adobe Stock

Nie chodzi przy tym o brak opon zimowych, gdyż prawo polskie nie wymaga ich zakładania (inaczej niż w wielu krajach Europy), ale o ogólnie pojętą ostrożność na drodze. Choć są odśnieżane, to wiele odcinków może przejściowo być śliskich, a to wymaga wzmożonej ostrożności lub wręcz niewjeżdżania na taką drogę.

Zasady i odstępstwa

Zakład ubezpieczeń (a w pewnych sytuacjach Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny) ma obowiązek wypłacić odszkodowanie z polisy OC poszkodowanym w wypadku, w tym pasażerom pojazdu sprawcy. Obowiązki te wynikają wprost z ustawy. Prawo nie nakłada na posiadaczy pojazdów obowiązku używania opon zimowych zimą, jednak policjant może ukarać kierowcę za niedostosowanie pojazdu do warunków na oblodzonej drodze, co w sporze o odszkodowanie może mieć pewien walor dowodowy.

– Przy ustalaniu odpowiedzialności uczestników kolizji w razie braku opon zimowych i znacznej śliskości, gołoledzi czy nachylenia drogi mogą pojawić się próby kwalifikowania zaniechania wymiany opon na zimowe po stronie poszkodowanego jako przyczynienie się do zaistniałego wypadku, co redukuje odszkodowanie, np. o 20 proc. lub więcej – wskazuje Marek Kurowski, główny specjalista w Wydziale Klienta Rynku Ubezpieczeniowego i Emerytalnego Biura Rzecznika Finansowego.

Zakłady ubezpieczeń, które mają dostęp do informacji o nałożonych mandatach, mogą zastosować wyższą stawkę za ubezpieczenie OC przy odnowieniu polisy.

Czytaj więcej

Mandat za źle przewożoną choinkę

Warunki umowy

W ubezpieczeniu autocasco oprócz przyczynienia się poszkodowanego do szkody i ewentualnie zmniejszenia odszkodowania na podstawie art. 362 kodeksu cywilnego, może mieć zastosowanie art. 827 § 1 k.c., który mówi, że ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności w razie rażącego niedbalstwa posiadacza pojazdu.

– W autocasco konkretne ogólne warunki ubezpieczenia mogą przewidywać, że nieużywanie opon zimowych wiązać się może się z odmową lub redukcją wypłaty odszkodowania – mówi mec. Kurowski, dodając, że Biuro Rzecznika Finansowego nie spotkało się z takimi wzorcami umownymi.

– Brak w OWU AC wymogu założenia opon zimowych nie może stać się jednak podstawą do jazdy w porze zimowej bez odpowiedniego ogumienia, gdyż najważniejszym czynnikiem zmiany opon na zimowe powinno być bezpieczeństwo swoje i innych uczestników na drodze. A doświadczenie uczy, że opony letnie mogą być przyczyną wielu kolizji i wypadków. Jeśli przyczyną wypadku będzie niedostosowany stan techniczny opon do panujących warunków zimowych, ubezpieczyciel może odmówić bądź obniżyć wysokość odszkodowania – mówi adwokat Barbara Prokop.

Towarzystwo ubezpieczeniowe, chcąc uzyskać miarkowanie odszkodowania z autocasco albo całkowite wyłączenia swojej odpowiedzialności, musi udowodnić, że doszło do rażącego niedbalstwa lub przyczynienia się do szkody.

– Taki proces sądowy zazwyczaj jest długotrwały i wiąże się z przeprowadzeniem postępowania dowodowego, m.in. opinii biegłych – dodaje mec. Prokop.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
prof. Marcin Orlicki, z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Nawet najbardziej nieostrożne i nierozsądne zachowanie kierowcy nie może pozbawić poszkodowanego prawa do odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Warunki tego ubezpieczenia są bowiem określone ustawowo, a ustawodawca stoi na straży interesów osób poszkodowanych. W przypadku ubezpieczenia AC ubezpieczony może zostać bez odszkodowania, gdy odpowiedzialność ubezpieczyciela została wyłączona w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia lub też wówczas, gdy szkoda została spowodowana przez ubezpieczonego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Zimowa jazda w górach bez opon zimowych bez wątpienia może być traktowana jako rażące niedbalstwo.

Nie chodzi przy tym o brak opon zimowych, gdyż prawo polskie nie wymaga ich zakładania (inaczej niż w wielu krajach Europy), ale o ogólnie pojętą ostrożność na drodze. Choć są odśnieżane, to wiele odcinków może przejściowo być śliskich, a to wymaga wzmożonej ostrożności lub wręcz niewjeżdżania na taką drogę.

Zasady i odstępstwa

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe