Prawa jazdy już nie dostaniemy na całe życie

Wszystkie prawa jazdy wydawane od 19 stycznia 2013 r. będą ważne maksymalnie 15 lat. Taki dokument otrzymają też kierowcy, którzy dziś mają uprawnienia bezterminowe. Po 15 latach trzeba będzie wyrobić następny.

Co będzie potrzebne do wymiany? Wizyta u starosty, wniosek; opłata 84 zł (wkrótce 100 zł) i badania lekarskie. Te ostatnie, jak twierdzi Ministerstwo Transportu, nie zawsze będą konieczne. Nie wszystkim się to pobłażanie podoba.

Zdrowy na oko

Ustawa o kierujących pojazdami, która reguluje przepisy o wymianie dokumentów, odsyła do przepisu o przeciwwskazaniach do prowadzenia auta. W jednym z nich mówi o dyskwalifikacji osoby, u której w badaniu lekarskim stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu lub narkotyków.

– W jaki sposób będzie się weryfikować uzależnienia, skoro badania nie będą dla wszystkich obligatoryjne? – zastanawia się Krzysztof Kalinowski z dolnośląskiego stowarzyszenia kierowców. Uważa on, że skoro nie będzie obowiązkowych badań, a dla wymiany dokumentu z bezterminowego na terminowy zasadnicze znaczenie ma mieć aktualizacja fotografii, to tak naprawdę chodzi o to, żeby na tym przedsięwzięciu zarobił budżet. I wylicza, że w Polsce mamy ok. 10 mln kierowców, ponad 8 mln będzie musiało dokument zastąpić innym, a cała ta procedura będzie wkrótce kosztowała 100 zł.

Brak obowiązkowych badań przy wymianie dokumentu bezterminowego na terminowy budzi sprzeciw nie tylko kierowców.

– To właśnie badania lekarskie miały pozwolić na rzetelną weryfikację stanu zdrowia kierowcy – mówi „Rz" Tomasz Matuszewski z Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Warszawie.

– Wielu starszych ludzi przyjmuje leki ograniczające zdolności percepcyjne, nawet młodzi tracą wzrok, sprawność fizyczną, zdolność szybkiej reakcji, popadają w nałogi, ale rzadko rezygnują z prowadzenia auta. ?I wielu mimo złego stanu zdrowia decyduje się na kierowanie pojazdem – przedstawia „Rz" swoją opinię Janusz Sępiński, psycholog kierowców. I dodaje, że tylko obligatoryjne badanie może sprawić, że stracą oni uprawnienia do kierowania pojazdami lub dostaną je na krótszy czas.

Zyska budżet

Mikołaj Karpiński, rzecznik Ministerstwa Transportu, wyjaśnia, że orzeczenie lekarskie przy wymianie prawa jazdy będzie niezbędne, ale tylko wtedy, gdy termin ważności tego dokumentu został określony na podstawie badań lekarskich. W pozostałych przypadkach wymagane ma być jedynie: zdjęcie, wniosek i ksero starego prawa jazdy.

Cały proces wymiany dokumentów z bezterminowych na terminowe może się okazać niekonstytucyjny. Prof. Marek Chmaj, konstytucjonalista, uważa że budzi zastrzeżenia wymiana obowiązkowa dla wszystkich kierowców, także dla tych, którzy mają prawa jazdy wydane bezterminowo, a będą musieli za to płacić.

– Nie powinno się zmuszać obywatela do wymiany dokumentów bezterminowych na terminowe, i to jeszcze za konieczną opłatą – uważa.

Temat powraca

?Rok temu posłowie zgłaszali propozycję wprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich dla kierowców-seniorów, którzy ukończyli już 70. rok życia. Co roku mieli oni zdawać bezpłatne testy psychotechniczne. Taki obowiązek miał, zdaniem autorów projektu, poprawić bezpieczeństwo na drogach. Pomysł jednak upadł. Pytane wówczas o opinię w tej sprawie Ministerstwo Transportu zapewniało, że starosta i bez tej nowelizacji, mając wątpliwości, jaki jest stan zdrowia kierowcy, może go wysłać na dodatkowe badania. Regularna obecność kierowców w wydziale komunikacji ma pozwolić starostom na szersze korzystanie z uprawnienia do kierowania na badania lekarskie.