Kierowcy zapłacili za dużo, zwrotu nie dostają

Nasz czytelnik z Poznania sprowadził kilka lat temu cztery auta. Zapłacił po 500 zł za każdą z kart pojazdu. Trybunał Konstytucyjny uznał jednak, że przepisy o wygórowanych 500-złotowych opłatach za kartę pojazdu, jakie obowiązywały w latach 2004 – 2006, są sprzeczne z konstytucją. Chodziło o [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=170288]rozporządzenie z 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (DzU z 2003 r. nr 137, poz. 1310)[/link]. Opłata spadła do 75 zł. Pan Jerzy, podobnie jak inni kierowcy, którzy zapłacili 500 zł, zaczął domagać się zwrotu różnicy.

– Pozwałem prezydenta Poznania, ale potem się wycofałem. Rozmyślam, czy to dalej ciągnąć – mówi nasz czytelnik.

[srodtytul]Pozwy mało skuteczne[/srodtytul]

Kierowcy w różny sposób starali się odzyskać pieniądze. Pisali do starostw, w których rejestrowali auta, wytaczali im powództwa, chcieli też odszkodowań od Skarbu Państwa za bezprawie legislacyjne. Z wypowiedzi kierowców na forach internetowych wynika jednak, że mało kto odzyskał pieniądze. Większość jest zniechęcona tym, że nie ma przejrzystej drogi dochodzenia zwrotu tej opłaty (patrz ramka). Z ostatniego podsumowania Ministerstwa Infrastruktury (z 2007 r.) wynika, że było 310 spraw sądowych o zwrot nadpłaconych 425 zł. Pozwów oddalonych albo odrzuconych było prawie dwa razy więcej niż tych prawomocnie osądzonych. W 2008 r. liczba wnoszonych spraw spadła, a w ostatnich miesiącach nowych pozwów w ogóle nie było. To jednak nie wszystko. – Niektóre powództwa kierowane są przeciwko powiatom jako podmiotom, których budżet zasiliła opłata za kartę pojazdu – mówi rzecznik MI Mikołaj Karpiński.

[srodtytul]Po zwrot do starosty[/srodtytul]

Część sądów, głównie w byłej Galicji, uznawała za zasadne żądania kierowców, uważając, że wyrok o niekonstytucyjności przepisu dotyczy całego okresu jego obowiązywania.[b]Ministerstwo podkreśla, że trudności z odzyskaniem 425 zł biorą się z wątpliwości, jaki jest zakres czasowy wyroku Trybunału. Powołuje się na grudniową uchwałę Sądu Najwyższego [/b](patrz ramka).

– Z uchwały tej wynika, że gdy TK wyznacza określoną datę, do której niekonstytucyjne przepisy mają jeszcze obowiązywać, to w praktyce niestety wyklucza to odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez ich wydanie – podkreśla Radosław Pośnik, prawnik z kancelarii Kochański i Wspólnicy. – Gdyby były już pozwy zbiorowe, to nie można byłoby z nich skorzystać. Pozostaje więc pozywanie starostów, którzy opłatę pobrali.

[b]Naczelny Sąd Administracyjny (w uchwale z 4 lutego, sygn. I OPS 3/07) uznał, że żądanie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu jest sprawą administracyjną.[/b] Możliwa jest jednak także droga cywilnoprawna dla dochodzenia roszczenia o zwrot nienależnie pobranej opłaty. Kilka dni temu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie (sygn. II SA/Ol 769/08) orzekł, że jeśli starosta odmawia zwrotu opłaty, to powinien wydać decyzję administracyjną w tej sprawie, która podlega dalszej kontroli.

[srodtytul]Światełko w tunelu?[/srodtytul]

Olsztyński sąd uznał ponadto, przytaczając wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie kart pojazdu, że starostowie nie mogą powoływać się na przepisy rozporządzenia. Gdyby wyrok się uprawomocnił, to straciliby najważniejszy argument, odmawiając oddania kierowcom 425 zł.

[ramka][b]Wiele wyroków, mało konkretów[/b]