Prywatne żłobki tracą na pandemii

Samorządy wypłacają dotacje dla prywatnych żłobków i klubów dziecięcych tylko na dzieci, które faktycznie przebywały w placówce podczas lockdownu, a więc dzieci medyków, strażaków czy policjantów. Tak jest np. w gminie Trzebownisko na Podkarpaciu. Na konto niepublicznych żłobków i klubów dziecięcych wpłynęła już niższa dotacja za marzec, ale skutki zamknięcia placówek będą jeszcze bardziej odczuwalne w rozliczeniach za kwiecień.

– Za czas kwietniowego zamknięcia otrzymam dotację tylko na kilkoro dzieci, które zgodnie z ministerialnym rozporządzeniem mogły uczęszczać do żłobka. Pozostałym rodzicom obniżyłam czesne o połowę. Nie pokryje to kosztów utrzymania placówki – mówi Julia Szargut z sieci prywatnych żłobków Zielony Motylek. I dodaje, że wynagrodzenia pracownikom i czynsze musi przecież płacić. A dotacja na jedno dziecko wynosi 500 zł.

Czytaj też: Przedszkolanki bez pieniędzy na zdalne zajęcia

Objęcie opieką

Także wiosną zeszłego roku niektóre samorządy (np. Kędzierzyn-Koźle) ograniczały wysokość dotacji. Wygląda na to, że i teraz placówki działające w tym mieście dostaną mniej pieniędzy.

– Dotacje są przeznaczone nie na ogólną działalność podmiotu, a jedynie na ściśle scharakteryzowane zadania, które żłobki te wykonują w  oparciu o art. 10 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech, czyli m.in. zapewnienie dziecku pielęgnacji i opieki w warunkach zbliżonych do domowych. Dotacja celowa znajduje więc swoje uzasadnienie jedynie wówczas, gdy zostanie przeznaczona „na dziecko", czyli gdy jest bezpośrednio związana z pobytem dziecka w żłobku – tłumaczy Piotr Pękala, rzecznik prasowy urzędu miasta Kędzierzyn-Koźle.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie miało jednak wątpliwości – to niezgodne z prawem. Skoro Kędzierzyn-Koźle zdecydował się dotować opiekę żłobkową w niepublicznych placówkach, powinien to robić ciągle, także podczas pandemicznych obostrzeń.

Zgodnie z ustawą o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy mogą otrzymać na dziecko objęte opieką dotację celową z budżetu gminy. Jej wysokość i zasady ustalania określa rada gminy w drodze uchwały.

Kolegium RIO w swej uchwale tłumaczy, że określenie „dziecko objęte opieką" należy rozumieć jako dziecko przyjęte do placówki, a nie faktycznie w niej przebywające. Nie ma przepisów zmieniających tę regulację w związku z epidemią.

Co więcej, samorząd, aneksując umowę dotacyjną, zmniejszył kwotę dotacji za kwiecień 2020 r., czyli czas całkowitego zawieszenia działalności placówek, do 60 proc. Później zaś, kiedy GIS ograniczył liczbę dzieci w placówkach, uzależniając ją od powierzchni placówki, miasto wypłacało pieniądze tylko na te maluchy, które faktycznie chodziły do żłobka.

Kolegium RIO uznało, że takie postanowienia umowne były sprzeczne z powszechnie obowiązującym prawem, w tym z uchwałą rady gminy.

Obniżone czesne

Ministerstwo Rodziny w marcu przesłało do przedsiębiorców prowadzących żłobki informację, że powinni rodzicom obniżyć czesne. Zgodnie ze stanowiskiem UOKiK nie można pobierać pełnych opłat za czas, gdy dzieci nie przebywały w placówce. Rodzice nie powinni płacić np. za wyżywienie czy za zajęcia dodatkowe. Opłaty mają odpowiadać kosztom niezbędnym do ciągłości funkcjonowania placówki.