Europejskie prawa dla ofiar przestępstw

– Nasze systemy karne koncentrują się na sprawcach przestępstw, często zapominając o ich ofiarach – powiedziała wczoraj Viviane Reding, komisarz sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przedstawiła propozycję nowej dyrektywy oraz rozporządzenia.

Ta pierwsza określa minimalne standardy ochrony ofiar. Przewiduje m.in., że policja, prokuratura i sędziowie mają traktować je z szacunkiem i będą szkoleni, jak z nimi postępować, a ofiary dostaną wyczerpujące i zrozumiałe informacje o swoich prawach i o stanie zaawansowania dochodzenia.

Wszystkie państwa członkowskie utworzą systemy wsparcia dla ofiar, a te będą mogły – jeśli wyrażą takie życzenie – brać udział w procesie. Specjalną ochronę dostaną osoby szczególnie wrażliwe, jak dzieci, niepełnosprawni czy ofiary gwałtów. Te prawa dotyczyłyby wszystkich obywateli Unii Europejskiej we wszystkich państwach. Obcokrajowcy mieliby mieć dodatkowo prawo do tłumacza i dokumentów w swoim języku.

Z kolei rozporządzenie dotyczy wzajemnego uznawania środków ochronnych w prawie cywilnym. Da ona ofiarom przemocy, np. domowej, prawo do ochrony przed prześladowcami również za granicą. A więc np. obywatelka Hiszpanii, która uzyskała w swoim kraju wyrok przeciwko mężowi zakazujący mu zbliżania się do swojej ofiary, będzie mogła cieszyć się tym prawem również w czasie podróży czy po przeprowadzce do innego państwa UE.

Rocznie w UE  popełnianych jest około 30 milionów przestępstw kryminalnych

– Liczę bardzo na Polskę, bo to za jej przewodnictwa w drugiej połowie roku oba projekty będą negocjowane w Radzie UE – powiedziała „Rz" Viviane Reding. – Zarówno dyrektywa, jak i rozporządzenie będą przyjmowane większością głosów w Radzie UE, w porozumieniu z Parlamentem Europejskim. Eurodeputowani w przytłaczającej większości popierają naszą inicjatywę. Trzeba natomiast przekonać państwa członkowskie, bo nie wszystkie mają u siebie takie minimalne standardy. Tu widzę rolę dla Polski – powiedziała komisarz.

Faktycznie już wczoraj (18 maja) trzy największe grupy polityczne w Parlamencie Europejskim – chadecy, socjaliści i liberałowie – poparli propozycję Komisji Europejskiej, a nawet zaapelowali, aby iść dalej w harmonizacji. Negocjacje z rządami mogą trwać kilka miesięcy. Po uzyskaniu porozumienia rozporządzenie wchodzi w życie natychmiast, natomiast na wdrożenie dyrektywy do prawa krajowego państwa członkowskie mają dwa lata.

Rocznie w Unii Europejskiej popełnianych jest ok. 30 milionów przestępstw kryminalnych przeciwko ludziom lub mieniu. Ale według szacunków ekspertów właśnie z powodu niewystarczającej ochrony ofiary często nie zgłaszają się na policję. Faktyczna liczba przestępstw jest więc szacowana na 75 milionów. Prawdopodobnie odsetek zgłaszanych przestępstw za granicą jest jeszcze niższy, bo ofiary nie znają języka, boją się różnic kulturowych i nie idą na policję.

18 maja w Brukseli była obywatelka brytyjska, której syn jest trwale sparaliżowany po tym, jak został dotkliwie pobity w czasie wakacji na jednej z greckich wysp. Problemy matki z greckim wymiarem sprawiedliwości są dla Komisji Europejskiej argumentem na rzecz nowego prawa.

Zobacz serwis:

Prawo Unii Europejskiej